Ný Dögun - 01.11.1997, Qupperneq 12

=NÝ DÖGUN =
fólks sem tókst á örskömmum
tíma.
STARFSEMIN
í GANG
Við vorum tíu sem hittumst
reglulega veturinn 1986-1987
heima hjá fyrrnefndri Margréti og
unnum með sorg okkar undir
handleiðslu Páls Eiríkssonar geð-
lœknis. Öll áttum við það sam-
eiginlegt að hafa misst náinn ást-
vin. Páll hafði um árabil haft mik-
inn áhuga á sorgarferlinu og
kynnt sér þau frœði heilmikið.
Hann vann af miklum áhuga og
elju með okkur þennan vetur og í
febrúar árið 1987 efndi hópurinn
til námstefnu í Templarahöllinni í
Reykjavík sem um 250 manns
sóttu. Þar töluðu lœrðir og leikir
og þótti takast svo vel til að við
vorum fengin norður til Akur-
eyrar í maí sama ár og héldum þar
aðra námstefnu, sem um 40
manns sóttu. Sumrinu og haustinu
vörðum við síðan til að undirbúa
hina eiginlegu stofnun samtaka
syrgjenda. Samtök um sorg og
sorgarviðbrögð voru svo stofnuð
8. desember 1987. Að baki lá mikil
og óeigingjörn vinna samstillts
hóps manna og kvenna.
Það má segja að hálfgert spennu-
fall hafi gert vart við sig í hópnum
í kjölfar stofnunar samtakanna og
við urðum eiginlega hálfskelkuð.
Ég spurði t.d. sjálfa mig: „Hvað er
ég eiginlega búin að koma mér
útí?“ Ég og fleiri fórum að velta
því fyrir okkur hvort við vœrum
ekki búin að fœrast of mikið í
fang, hvort við gœtum valdið því
að styðja og styrkja alla þá syrgj-
endur sem sennilega myndu leita
til samtakanna. En við svo búið
mátti ekki standa. Við höfðum
fengið til liðs við okkur Sigfinn
Þorleifsson, sjúkrahúsprest á
Borgarspítalanum. Sigfinnur var
kosinn fyrsti formaður samtakan-
na og vann sitt starf sem slíkur af
alúð og einurð. Æ síðan hefur
hann verið okkur ákaflega velvilj-
aður.
I framhaldi af stofnun samtak-
anna stóðum við að mánaðarleg-
um frœðslufundum í Hallgríms-
kirkju. Séra Karl Sigurbjörnsson,
sem sat í stjórn samtakanna útveg-
aði okkur samastað þar. Símavakt
var sett upp með aðstöðu á Borg-
arspítalanum. Einu sinni í viku
sátu fagmaður og syrgjandi við
símann og töluðu við syrgjendur
sem hringdu. Þetta var erfitt og
ekki síst vegna þess að sjálfboða-
liðar voru ekki nógu margir. Það
vandamál er reyndar ennþá við-
loðandi samtökin okkar. í dag
svörum við í síma einu sinni í viku,
á þriðjudögum frá kl. 18- 20 í síma
562-4844. Við símann situr fólk
með reynslu af ástvinamissi og
þangað geta allir þeir hringt sem
telja sig eiga erindi.
Við fengum einnig góða gesti
erlendis frá. Colin Murray Parkes,
geðlœknir og þáverandi forseti
CRUSE, sorgarsamtakanna í Bret-
landi, hélt hér fyrirlestur á okkar
vegum í ágúst 1988. Það var eitt og
annað að gerast. En okkur vantaði
fastan samastað og við vildum
gera meira. Hallgrímskirkja hent-
aði ekki sem best fyrir frœðslu-
fundina. Enn leituðum við á náðir
prests, nú séra Jóns Dalbús Hró-
bjartssonar í Laugarneskirkju og
fengum í framhaldi af því inni í
Safnaðarheimili Laugarneskirkju
haustið 1988. Aðstaðan þar var
mjög góð og ekki var starfsfólk
kirkjunnar síðra. Nú loks gátum
við byrjað með „opin hús“ sem
lengi hafði verið draumur okkar.
OPNU HÚSIN
„Opnu húsin“ breyttu mikið
okkar starfsemi og kröfðust enn
meiri vinnu en áður. Fram að
þessu hafði starfið aðallega falist í
fyrirlestrum um hinar ýmsu hliðar
sorgarinnar, svo sem makamissi,
barnsmissi og sorg og sorgarvið-
brögð. Þessir fyrirlestrar voru eins
og áður sagði einu sinni í mánuði.
Einnig höfðum við reynt að að-
stoða syrgjendur úti á landsbyggð-
inni við að koma á fót samskonar
samtökum. Nú þurftum við að
manna „opin hús“ einu sinni í
viku. Og við vorum ekki nema 7
eða 8 til þess að taka þetta að
okkur. En Páll Eiríksson og séra
Sigfinnur hjálpuðu okkur á þess-
um tíma og voru mjög duglegir að
mœta og voru okkur um leið
góður bakhjarl. Oft sat séra Jón
Dalbú með syrgjendum þessi
kvöld og það má því segja að þess-
ir menn ásamt fleirum hafi veitt
okkur ómetanlega aðstoð og það
endurgjaldslaust. Við fórum þess á
leit við prestana hér á Reykjavík-
ursvœðinu að þeir aðstoðuðu okk-
ur á þessum „opnu húsum“ og
tóku þeirri beiðni okkar vel. 1 tvo
vetur skiptu þeir með sér verkum.
Ég vildi gjarnan að þessi háttur
verði tekinn upp aftur. Ég held að
prestarnir hafi fljótt fundið að
starf okkar í þágu syrgjenda gœti
einnig létt þeim gönguna í eigin
starfi.
„Opnu húsin“ sönnuðu gildi sitt
á stuttum tíma. Við auglýstum
þessa fundi vel og komu um 15
syrgjendur á fyrsta „opna húsið“.
Við skrifuðum lengi vel hjá okkur
hve margir komu og ég minnist
þess að eitt árið voru komur um
2000. Það segir meira en mörg orð
um þörfina á samtökum fyrir
syrgjendur. Margt af þessu fólki
sem kom þennan fyrsta vetur
(1989) starfar með okkur enn.
Oftar er það þó svo að fólk sœkir
til okkar í einhverja mánuði eða ár
og telur sig ekki þurfa meira á
samtökunum að halda og það er
gott. Fólk er þá farið að ná tökum
á lífi sínu eftir þungbœran missi og
fœrt í flestan sjó. Það er enda ekki
öllum gefið að starfa í samtökum
sem þessum og vilja miðla af
reynslu sinni og gefa tíma sinn til
þess. En við erum ákaflega þakk-
lát öllu því fólki sem starfað hefir
með okkur í gegnum tíðina og gert
okkur kleift að halda starfinu
áfram.
Enn eigum við í nokkrum erfið-
leikum með að manna „opin hús“.
í vetur hafa 5-6 manns séð um þá
hlið. Þessi mannekla hefur gert
það að verkum að við höfum orð-
ið að fœkka „opnum húsum“ og
eru þau nú einu sinni í mánuði.
Aldrei er hœgt að segja fyrirfram
hversu margir syrgjendur koma,
en oftast eru þeir 5-10, stundum
fleiri.
Við höfum boðið uppá námskeið
fyrir sjálfboðaliða. Það er nauð-
synlegt fyrir fólk sem gefur sig í
það að starfa með syrgjendum
sem og í öðrum krefjandi störfum
að lœra að taka ekki of mikið inn
á sig og fleiri þœtti sem lúta að
viðlíka sjálfboðaliðastarfi. Einnig
er nauðsynlegt fyrir þessa sjálf-
12