Dagblaðið Vísir - DV - 31.08.2018, Blaðsíða 52

52 FÓLK 31. ágúst 2018
Þ
essi tímamót eru erfið því
það er ár síðan hann dó og ár
síðan ég jarðaði hann. Þetta
var mjög erfiður dauðdagi og
ýmsar óþægilegar minningar vakna
í hugskotinu þessa dagana. Við vor-
um svo ein og baráttan við kerfið
var erfið. En ég á svo sannarlega
mína góðu daga og hef lært að lífið
er hverfult og lífið er til að njóta þess
– hér og nú,“ segir Sigrún Þorsteins-
dóttir Holt, sem stendur á tímamót-
um í dag því það er eitt ár liðið síðan
hún missti manninn sinn. Með sorg
í hjarta en frelsi frá ýmsum skyldum
og skipulagi sem hafa njörvað nið-
ur líf hennar alla ævi gengur hún
núna til móts við nýja tíma. Um leið
og hún heiðrar minningu mannsins
síns heittelskaða kappkostar hún
að njóta lífsins eins og kostur er, því
fátt hefur kennt henni hvað lífið er
í senn hverfult og dýrmætt en erfið
reynsla undanfarinna ára.
Tumi Hafþór Helgason lést í
ágúst árið 2017, þá nýorðinn fimm-
tugur, eftir erfið veikindi sem rekja
má allt aftur til desember árið 2015.
Hann var greindur með krabba-
mein í lungum en það breiddist út
um líkamann. Hjá Tuma og Sig-
rúnu tók við þrautaganga ríflega
næstu tvö og hálfa árið sem mörk-
uð var þjáningum Tuma, gífur-
legu álagi, erfiðum samskiptum
við heilbrigðis kerfi sem Sigrún tel-
ur vera meingallað, og gífurlegum
kostnaði sem lagðist þungt á heim-
ilið.
Tíu systkina hópur
Sigrún er fædd í Vesturbænum í
september árið 1967 og verður því
51 árs í haust. Hún var yngst í tíu
systkina hópi. Þau systkinin eru öll
á lífi í dag og elsta systir Sigrúnar
er 67 ára. Meðal bræðra hennar er
Geir Þorsteinsson, fyrrverandi for-
maður KSÍ og áður stjórnarmaður í
KR. Ég spyr Sigrúnu hvort þetta hafi
verið mikil KR-fjölskylda:
„Pabbi var nú reyndar Valsari og
Geir var fyrst settur í Val. En hann
færði sig í KR og á endanum urðum
við öll KR-ingar. Við bjuggum lengi
við Holtsgötu en fluttum á Hagamel
48 þegar ég var unglingur og þá vor-
um við komin nánast eins nálægt
KR-heimilinu og hægt var. Þetta var
líflegt heimili en það var samt alltaf
pláss fyrir fleiri þó að við værum
svona mörg. Þetta voru aðrir tímar
en nú eru og maður lærði snemma
að deila með öðrum.“
Sigrún kynntist Tuma ung að
árum og þau voru saman ávallt upp
frá því: „Við kynntumst árið 1988
þegar ég var rúmlega tvítug. Tumi
er fæddur á Djúpavogi í Berufirði
og við kynntumst fyrir austan. Við
bjuggum fyrir austan í 26 ár, bæði á
Egilsstöðum og Djúpavogi.“
Þaðan fluttu hjónin til Njarð-
víkur og bjuggu þar síðustu fjögur
æviár Tuma. Þau eignuðust fjögur
börn, tvær stúlkur og tvo drengi.
Yngsti sonur Sigrúnar er 17 ára og
býr hjá henni en hin börnin eru á
þrítugsaldri og eru flutt að heiman.
Fjölskyldan er samhent og hefur
staðið saman í sorginni eftir fráfall
Tuma.
Féll í yfirlið eftir ónærgætni
læknisins
Tumi var húsasmiður og starfaði
mestan hluta starfsævinnar við það
fag, fyrir utan nokkra túra á sjó. Sig-
rún er félagsliði og hefur mest starf-
að á öldrunarstofnunum. Veikindi
Tuma hófust í desember árið 2015.
„Hann hafði verið í meðferð á
sjúkraþjálfunarmiðstöð vegna bak-
meina. Endurhæfingarlæknir sendi
hann í myndatöku hjá Hjartavernd
þar sem honum batnaði ekkert í
bakinu. Út úr myndatökunni kom
að það væri æxli í bakinu. Þetta var
rétt fyrir jól og töluvert áfall en við
vorum ekki að mála skrattann á
vegginn strax. Hann fór í ástungu
á Borgarspítalanum 15. desember
2015, eða rétt fyrir jól. Tumi spurði
lækninn hver væru næstu skref og
læknirinn hreytti úr úr sér: „Þetta er
bara mjög alvarlegt.“ Hann var mjög
hranalegur. Þú segir ekki svona við
fólk, þegar á eftir að rækta sýni og fá
niðurstöður. Tuma varð svo mikið
um þetta að hann féll í yfirlið þegar
hann hafði gengið fram, ég þurfti
að halda honum uppi. Læknirinn
hélt að ég væri einhver ókunnug
kona. Ég spurði hann: „Hvað sagð-
irðu eiginlega við hann?“ – „Hver
ert þú?“ sagði hann. – „Ég er konan
hans!“
Sigrún segir að ónærgætni af
þessu tagi sé of algeng í heilbrigðis-
kerfinu þó að þar megi finna margt
frábært starfsfólk. Mörg önnur
vandamál biðu hjónanna á þessari
erfiðu vegferð og fyrstu vikurnar
hlóðst upp mikill kostnaður vegna
rannsókna. Kostnaðarhlutdeildin
fyrir áramótin hljóðaði upp á hátt
í 300 þúsund krónur. Sigrún seg-
ir það fráleita mýtu að heilbrigðis-
þjónusta á Íslandi sé ókeypis, hún
sé öðru nær mjög dýr. Fyrir utan
þetta kosta mörg lyf afar mikið því
þau eru ekki öll niðurgreidd. Ekki
bætti úr skák að Tumi var óvinnu-
fær frá því að æxlið greindist og
tekjurnar því í lágmarki.
„Það var bara þannig að okkur
var hjálpað. Fjölskyldur okkar
beggja og vinir hlupu undir bagga
með kostnaðinn og þannig er það
hjá mörgum sem veikjast alvarlega.
Fólk getur ekki staðið undir kostn-
aðinum óstutt,“ segir Sigrún og telur
kostnað einstaklinga af heilbrigðis-
þjónustu hafa aukist mjög á seinni
tímum.
„Kerfið var þannig að það var
byrjað upp á nýtt um áramót. Ég
þurfti að greiða rannsóknarkostn-
að upp á tæpar 300.000. krónur fyrir
lok ársins 2015 og svo strax í byrjun
nýs árs byrjaði þetta að tikka aftur.
Og þó að Tryggingastofnun endur-
greiddi hluta af kostnaðinum þá
voru þetta miklir peningar að leggja
út. Kostnaðarhlutdeildarkerfinu
hefur verið breytt til batnaðar frá
því þetta var en enn þann dag í
dag held ég að þeir fátækustu komi
mjög illa út úr því. Við urðum einu
sinni vitni að því að starfsfólk leitaði
logandi ljósi að 1.650 krónum hjá
einhverjum innanhúss út af bláfá-
tækum öldruðum manni sem þurfti
að komast í rannsókn. Það var
ekki hægt að taka úr honum blóð
vegna þess að hann átti enga pen-
inga. Þetta þurfti Tumi fárveikur að
hlusta á og þetta er afar óþægilegt.“
Fyrir utan óheyrilegan kostnað
voru þungt skipulag, mannekla,
plássleysi og afskiptaleysi allt vanda-
mál sem Sigrún og Tumi fundu mik-
ið fyrir á þessari þrautagöngu. Til
„Fjölskyldur okkar
beggja og vinir
hlupu undir bagga með
kostnaðinn og þannig
er það hjá mörgum sem
veikjast alvarlega.
nErfiður dauðdagi eiginmannsins nSterk kona sem ætlar að njóta lífsins
Ágúst Borgþór Sverrisson
agustb@dv.is
„Lífið er
hverfult og
það á að
njóta þess“
Sigrún varð ekkja fyrir einu ári