Morgunblaðið - 04.09.2018, Side 30

30 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. SEPTEMBER 2018
AF LISTUM
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Ég verð að viðurkenna að þessi
myndlistarkaupstefna er talsvert
ólík öllum hinum,“ sagði fullorðinn
breskur myndlistarsafnari þar sem
við ræddum saman um helgina á
viðburði í tengslum við hina árlegu
CHART-listkaupstefnu í Kaupa-
mannahöfn. Og hann vissi augsýni-
lega hvað hann var að segja, þar
sem hann er líka galleristi og hefur
tekið þátt í þeim nokkrum í ólíkum
löndum á þeim forsendum. „En mér
finnst venjulega skemmtilegra að
koma bara til að skoða, og stundum
kaupa eitt og eitt verk sem ég hef
efni á,“ bætti hann við og kallaði upp
í símann verk tveggja íslenskra
myndlistarmanna sem hann hafði
nýlega keypt á slíkum messum eða
kaupstefnum.
„Og mér finnst þessi hátíð hér
hvað skemmtilegust,“ skaut eigin-
kona hans brosandi að; „hún er svo
lítil og viðráðanleg, er hér í miðri
heillandi borg og stutt að ganga á
aðrar sýningar og söfn. Oftast fer
hann annars bara með dóttur okkar,
þau eru saman í galleríbransanum,“
sagði hún til skýringar.
Margir eru sammála bresku hjón-
unum sem flugu sérstaklega til
Kaupmannahafnar að skoða mynd-
list af ýmsu tagi. CHART-
listkaupstefnan sem var haldin í
sjötta sinn frá fimmtudegi til sunnu-
dags, er á margan hátt ólík öðrum
þeim listkaupstefnum sem eru
haldnar í ráðstefnuhöllum víða um
heim ár hvert og eru mikilvægur
þáttur hins alþjóðlega myndlist-
arheims. Eitt er að þær höfða marg-
ar einkum til safnara og þeirra sem
innvígðir eru í heim myndlistar-
innar, en CHART er hinsvegar
haldin í miðborg Kaupmannahafnar
og skipuleggjendum hefur tekist að
gera hana að viðburði sem almenn-
ingur flykkist líka á og skemmtir sér
augsýnilega vel, við að skoða ólík
verk og sýningar sem og sjá gjörn-
inga utandyra, hlýða þar á lifandi
tónlist, fá sér drykk og ræða saman.
Meira fígúratíft í ár
CHART hefur frá upphafi verið
haldin á þessum tíma undir lok hins
íslenska sumars í sölum hinnar
frægu sýningarhallar Charlotten-
borg við Nýhöfnina. Samliggjandi er
hinn fornfrægi listaskóli Konung-
lega akademíð, þar sem frumherjar
íslenskrar myndlistar námu flestir
fagið. Þar er sett upp sýningin
Emerging og að þessu sinni mátti
sjá á henni verk fimm listamanna
frá Danmörku, Svíþjóð og Noregi
sem hafa nýlega lokið námi. Þá eru í
virðulegum skólum akademísins
boðið upp á samtöl sérfræðinga og
fyrirlestra fræði- sem listamanna. Í
ár var meðal annars rætt um evr-
ópsku myndlistarsenuna, falsfréttir
í myndlistinni og höfundarrétt og
þjófnað. Meðan á fyrirlestrum stóð
störðu virðulegir prófessorar skól-
ans gegnum tíðina á gesti úr gyllt-
um römmum á veggjunum.
Ein sérstaða CHART er að þar
sýna einungis gallerí frá Norður-
löndum, og stilla fram verkum val-
inna listamanna sem þau starfa
með; hvert verk eftir einn til fimm
listamenn. 32 gallerí tóku þátt að
þessu sinni og annað árið í röð voru
þrjú íslensk í þeim hópi: i8 gallerí,
Hverfisgallerí og BERG Contem-
porary. i8 sýndi verk eftir Kristján
Guðmundsson, Rögnu Róberts-
dóttur og Ólaf Elíasson, Hverfisgall-
erí verk eftir Hrafnkel Sigurðsson,
Hildi Bjarnadóttur og Kristinn E.
Hrafnsson og BERG verk eftir
feðgana Dieter og Björn Roth; graf-
íkverk eftir Dieter en málverk og
vatnslitamyndir eftir Björn. Þá átti
BERG tvö vídeóverkanna sem sýnd
voru alla dagana í sérstakri sýning-
ardagskrá með völdum slíkum verk-
um, eftir Steinu Vasulka og Doddu
Maggý.
Flest galleríanna eru á heimavelli,
13 alls en það voru nokkrir áhrifa-
mestu galleristarnir í Danmörku
sem á sínum tíma stofnuðu CHART
og eru eigendur kaupstefnunnar.
Átta gallerí komu frá Svíþjóð, þrjú
frá Noregi og þrjú frá Finnlandi; þá
var eitt frá Berlín og annað Austur-
ríki en bæði sérhæfa sig í verkum
listamanna frá Norðurlöndum.
Fjölbreytileikinn var vissulega af-
ar mikill, eins og ætíð, enda ólík
hugmyndafræði að baki vali á lista-
mönnum innan hvers gallerís. Marg-
ir höfðu á orði að meira væri um fí-
gúratífa list að þessu sinni en áður,
og er það hreyfing sem margir þykj-
ast sjá um þessar myndir í alþjóð-
legri myndlist. Skýringa er gjarnan
leitað í pólitísku andrúmslofti sam-
tímans og talað um að þar megi til
að mynda sjá viðbrögð við aukinni
einangrunarstefnu stjórnvalda víða
um lönd.
Hönnunarhátíð í Den Frie
Og CHART heldur með hverju
árinu áfram að hlaða utan á þann
kjarna sem hátíðin var stofnuð um. Í
fyrsta skipti var hönnunarhátíðin
CHART Design Fair hluti af dag-
skránni. Hún var haldin í hinum
fornfræga sýningarsal Den Frie og
þar mátti sjá framsetningu tólf nor-
rænna gallería sem sérhæfa sig í
hönnun, en slíkt gallerí finnst ekki
hér á landi. Þar var þó úrval verka
íslenskra hönnuða undir hatti Now
Nordic, framtaks þar sem sýningar-
stjórar höfðu valið áhugaverð verk
hönnuða frá öllum Norðurlöndum
og stillt upp saman. Sýningarstjór-
arnir Hlín Helga Guðlaugsdóttir og
María Kristín Jónsdóttir höfðu valið
verk íslensku hönnuðanna, þeirra
Tinnu Gunnarsdóttur, Katrínar
Ólínu, Magnúsar Ingvars Ágústs-
sonar og Rögnu Ragnarsdóttur. Á
CHART Design mátti sjá afar ólíka
hönnunargripi, allt frá klassískum
húsgögnum frá miðri tuttugustu öld
til nýrra hönnunargripa sem döns-
uðu á mörkum frjálsar myndlistar
og hönnunar, og hefði suma í sjálfu
sér mátt eins sýna í Charlottenborg
og í sölum Den Frie.
Í Den Frie var einnig sýningin
Trans Act! með verkum 13 ungra
norrænna hönnuða, sem hafa vakið
eftirtekt undanfarið, en fyrir miðju
sýningarskálans var umfangsmikil
innsetning eftir listakonuna Alice
Anderson.
Stóraukin aðsókn
Þegar CHART lauk í fyrradag
voru skipuleggjendur afar ánægðir
með það hvernig til tókst í ár en
samkvæmt samantekt þeirra fjölg-
aði gestum á hátíðina um 51 prósent
milli ára og voru hátt í þrjátíu þús-
und. Eftir forvitnilega leiðsögn um
hönnunarhlutann með hópi blaða-
manna víða að settist ég niður með
Nönnu Hjortenberg sem tók við
stjórnartaumum CHART fyrr á
Fjölsótt stefnumót við myndlist
 Tugir þúsunda sóttu listkaupstefn-
una CHART í Kaupmannahöfn  Sýn-
ingarskála með hönnun bætt við í ár
Stjórnandinn Nanna Hjortenberg
ræðir við gesti við opnun CHART.
Leiðsögn Sigríður Gunnarsdóttir, galleristi í Hverfisgalleríi, skýrir mynd-
verk fyrir áhugamönnum um myndlist og Hjortenberg, stjórnanda CHART.
Meistaragrafík Prentarinn kunni Niels Borch Jensen stendur fyrir framan
flennistórt verk sem hann vann með myndlistarkonunni Tacitu Dean.
Morgunblaðið/Einar Falur
Verk feðga Sýning BERG Contemporary á málverkum Björns Roth og grafík eftir Dieter Roth vakti athygli.