Morgunblaðið - 13.09.2018, Qupperneq 22
22 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. SEPTEMBER 2018
Nettoline fær 5 stjörnur frá
dönskum gagnrýnendum
styrkur - ending - gæði
allar BaÐHErBErGISINNrÉTTINGar
oG ÞVoTTaHÚSINNrÉTTINGar
fáSTmEÐ 20%afSlæTTI
ÚT SEpTEmBEr 2018
GÓÐ KaUp
NÚ Er laG aÐ GEra
Við gerum þér
hagstætt tilboð í
innréttingar, vaska
og blöndunartæki
- afSláTTUr -
20%
íSEpTEmBEr 2
018
Askalind 3 • 201 Kópavogur • Sími: 562 1500 • friform.is
opIÐ:
Mán. - fim. kl. 09 til 18
Föstudaga kl. 09 til 17
Laugardagar kl. 11 til 15
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Í frumvarpi Bjarna Benediktssonar,
fjármála- og efnahagsráðherra, um
breytingu á lögum um aukatekjur
ríkissjóðs, eru tillögur um hækkun
fjölmargra gjalda sem renni í ríkis-
sjóð og afli þannig ríkissjóði hálfs
milljarðs króna í auknar tekjur.
Meðal gjalda sem talin eru upp í
greinargerð með frumvarpinu eru
dómsmálagjöld, sem eiga að auka
tekjur ríkissjóðs um 180 milljónir
króna, ýmis vottorð og leyfi eiga að
auka tekjur ríkissjóðs um 125 millj-
ónir króna, gjöld fyrir ýmsar skrán-
ingar og leyfi eiga að auka tekjurnar
um 95 milljónir króna og gjöld fyrir
þinglýsingar og lögbókandagerðir
eiga að auka tekjurnar um 60 millj-
ónir.
Í greinargerð með frumvarpi fjár-
málaráðherra segir orðrétt: „Tilefni
og nauðsyn frumvarpsins er brýn
þörf á verðlagsuppfærslu þeirra
gjalda sem er að finna í lögunum sem
mörg hver hafa haldist óbreytt frá
árinu 2010.“
Og síðar segir: „Til samanburðar
má nefna að vísitala neysluverðs hef-
ur hækkað um tæplega 30% frá árs-
byrjun 2010. Þá hefur vísitala launa
hækkað um og yfir 70% á sama tíma.
Í frumvarpinu er lagt til að nær öll
gjöldin í lögunum séu uppfærð til
árslokaverðlags miðað við áætlaða
vísitölu neysluverðs í desembermán-
uði 2018 (460,2).“
Líkt og áður segir er áætlað að
verðlagsuppfærslan auki tekjur rík-
issjóðs um 500 milljónir króna á árs-
grundvelli og eru áhrif þessara
hækkana metin 0,01% á vísitölu
neysluverðs verði frumvarpið
óbreytt að lögum, samkvæmt grein-
argerð með frumvarpinu.
Ýmis gjöld rík-
isins hækkuð
Aukatekjur ríkissjóðs
Viðbótartekjur (milljónir kr.)
Dómsmálagjöld 180
Gjöld fyrir þinglýsingar og lögbókandagerðir 60
Gjöld fyrir veitingu atvinnuréttinda og tengdra réttinda
(neyslu- og leyfisskattar) 5
Leyfi fyrir atvinnustarfsemi og te
Ýmis leyfi varðandi heimild til að kaupa og fara m
Gjöld fyrir ýmsar skráningar
Ýmis vottorð og leyfi
Gjöld vegna sérstakrar þjónustu
starfsmanna utanríkisþjónustun
Samtals borga
Morgunblaðið/Þorkell
Arnarhváll Tekjur ríkissjóðs aukast
um 500 m.kr. með hækkun gjalda.
Flest þeirra
hafa verið óbreytt
síðan árið 2010
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
Framlög til opinberra háskóla á fjár-
lögum næsta árs mælast vel fyrir hjá
stjórnendum skólanna fjögurra.
Framlög hækka en að auki er veitt
fé til viðhalds húsnæðis. Heild-
argjöld háskólastigsins eru áætluð
tæpir 47 milljarðar króna og aukast
um ríflega 705 milljónir frá því í ár á
föstu verðlagi. Fjárveitingar til
kennslu hækka um 158 milljónir
króna og fjárveitingar til að styrkja
rekstur háskóla og rannsóknarstofn-
ana hækka um 245 milljónir. Þá er
275 milljónum varið í stofnkostn-
aðarframkvæmdir, framlög til
fræða- og þekkingarsetra hækka um
50 milljónir og öðrum 50 milljónum
verður varið til endurskoðunar
kennaranáms.
„Fjárlög eru ekki einfalt skjal að
rýna í og það tekur nokkra daga að
fara yfir þetta auk samtala við ráðu-
neytið. Mér sýnist þó að þetta sé í
samræmi við það sem við áttum von
á í tengslum við fimm ára fjár-
málaætlun ríkisstjórnarinnar. Þarna
er tekið tillit til þess að við höfum
lent í verulegum vandræðum með
húsnæði, höfum þurft að loka 16
skrifstofum og tveimur húsum, en
jafnframt er horft til þess að háskól-
inn hefur verið í vexti,“ segir Eyjólf-
ur Guðmundsson, rektor Háskólans
á Akureyri. Framlög til skólans
nema ríflega 2,5 milljörðum króna á
næsta ári.
Eyjólfur segir að margt sé já-
kvætt við fjármögnun háskólastigs-
ins í heild sinni. „Við erum hins veg-
ar enn að berjast við að ná
OECD-meðaltalinu. Háskólarnir eru
í uppbyggingarfasa eftir mjög mög-
ur ár eftir kreppuna. Það er sameig-
inlegt verkefni að gera það á skyn-
samlegan hátt. Mér finnst stjórnvöld
vera að taka góð skref, bæði í pen-
ingastefnunni og hugarfari, gagn-
vart háskólunum. Við erum þó ekki
komin í mark.“
Undir þetta tekur Jón Atli Bene-
diktsson, rektor Háskóla Íslands.
„Við erum þokkalega sátt. Það er
ánægjulegt að sjá einhverja hækkun
enda höfum við verið undir-
fjármögnuð árum saman. Árang-
urinn hefur þó verið frábær á und-
anförnum árum en við teljum
mikilvægt að hlúa að háskólastarfi í
landinu enn frekar,“ segir hann.
Framlög til Háskóla Íslands
hækka um 5,7 prósent milli ára eða
um 879,4 milljónir króna. Þar af eru
676,4 milljónir króna vegna launa og
verðlagsbóta.
Jón Atli segir að afar mikilvægt sé
að ná markmiðum um fjárþörf á
hvern nemanda í samanburði við
OECD-ríki. „Stefnan er að við náum
OECD-meðaltalinu árið 2020 en við
bentum á það varðandi fjár-
málaáætlun ríkisstjórnarinnar að
hæpið væri að það myndi nást. Við
teljum gríðarlega mikilvægt að ná
þessu meðaltali á næsta ári og hvetj-
um stjórnvöld til dáða að halda
áfram á þessari braut.“
Erla Björk Örnólfsdóttir, rektor
Háskólans á Hólum, kveðst í samtali
við Morgunblaðið vera sátt við þá
stefnu stjórnvalda að auka fjár-
framlög til háskóla landsins. Skólinn
fær 471 milljón króna til reksturs á
næsta ári sem er nokkur aukning frá
fyrra ári. Aukningin skýrist af
kjarabótum og viðhaldi fasteigna
auk þess sem nýtt verkefni var fært
til skólans. „Við erum ánægð með
þessa þróun fjárframlaga til skólans
en þurfum áfram að fara vel með
féð,“ segir Erla Björk.
„Þetta lítur ágætlega út. Ég fæ
ekki betur séð en að þetta sé 7%
hækkun á framlögum til skólans,“
segir Sæmundur Sveinsson, rektor
Landbúnaðarháskóla Íslands.
Framlög til skólans nema um 980
milljónum króna á fjárlögum næsta
árs en þau koma bæði frá landbún-
aðarráðuneyti og menntamálaráðu-
neytinu. Þar fyrir utan er svo fram-
lag sem nýtist til endurbóta á
húsnæði skólans að Reykjum í Ölf-
usi. „Við erum afskaplega ánægð.
Þessi aukning nýtist helst til að ráða
fleira fólk, fjárhagsstaða skólans síð-
ustu ár hefur ekki leyft það. Nú get-
um við gefið í,“ segir Sæmundur.
Fagna auknu fjár-
magni til háskólanna
Rektorar telja fjárlagafrumvarpið vera skref í rétta átt
Morgunblaðið/Ómar
Háskóli Íslands Rektor er ánægður með auknar fjárveitingar á næsta ári.
Ársskýrslur ráðherra voru í gær
birtar í fyrsta skipti samkvæmt lög-
um um opinber fjármál. Í lögunum
er kveðið á um að hver þeirra skuli
birta slíka skýrslu þar sem gera
skuli grein fyrir útgjöldum mál-
efnasviða og málaflokka og bera
saman við fjárheimildir fjárlaga.
Þá skal gera grein fyrir fjárveit-
ingum til einstakra ríkisaðila og
verkefna og leggja mat á ávinning af
þeim með tilliti til aðgerða og mark-
miða sem sett hafa verið fram í fjár-
málaáætlun. Skýrslunum er þannig
ætlað að stuðla að auknu gagnsæi
um ráðstöfun og nýtingu fjármuna
og vera um leið traustur grundvöllur
fyrir umræðu um stefnumörkun og
forgangsröðun hins opinbera.
Markmið með þeim er að fyrir
liggi heildstæð samantekt um þróun
útgjalda og mat á árangri í saman-
burði við sett markmið. Þannig verði
tryggð góð yfirsýn og eftirfylgni
með framgangi settra markmiða í
fjármálaáætlun á einstökum mál-
efnasviðum sem ráðherrar bera
ábyrgð á. Í skýrslunum er gerður
fyrirvari um að endanlegur ríkis-
reikningur hafi ekki legið fyrir við
gerð þeirra. Því geta þær tekið
breytingum við lokafrágang ríkis-
reiknings og verða uppfærðar eftir
því sem við á.
Fjármálaráðuneyti Hver og einn ráðherra skal skila skýrslu um útgjöld.
Skýrslur ráðherra
birtar í fyrsta sinn
Auki gagnsæi um ráðstöfun ríkisfjár