Morgunblaðið - 12.12.2018, Blaðsíða 17

FRÉTTIR 17Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. DESEMBER 2018
OSTASALAT
Góðar hugmyndir að saumaklúbbsréttum
á gottimatinn.is
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Theresa May, forsætisráðherra
Frakklands, hóf í gær viðræður við
leiðtoga Evrópusambandsins í von
um að bjarga brexit-samningi sínum
við þá eftir að hafa frestað atkvæða-
greiðslu um hann á breska þinginu.
Atkvæðagreiðslan á að fara fram ekki
síðar en 21. janúar, rúmum tveimur
mánuðum áður en Bretland á að
ganga formlega úr ESB.
May kveðst vera að leita eftir
„tryggingu“ fyrir því að umdeilt
ákvæði í samningnum um Norður-Ír-
land gildi ekki til langframa. Hún átti
fyrst morgunverðarfund í Haag með
Mark Rutte, forsætisráðherra Hol-
lands, og síðan hádegisverðarfund í
Berlín með Angelu Merkel, kanslara
Þýskalands, áður en hún hélt til
Brussel. Merkel sagði eftir fundinn að
hún sæi ekki neinn möguleika á því að
breyta samningnum.
Jean-Claude Juncker, forseti fram-
kvæmdastjórnar ESB, sagði fyrir við-
ræðurnar við May að hann væri
„undrandi“ á því að breska stjórnin
vildi frekari viðræður um samning-
inn. „Samningurinn sem við náðum er
besti mögulegi samningurinn, eini
mögulegi samningurinn,“ sagði Junc-
ker. Hann bætti við að þótt ekki kæmi
til greina að breyta samningnum væri
svigrúm til að leggja fram „frekari út-
skýringar og túlkanir“ á skilmálun-
um. Talið er þó ólíklegt að það dugi til
að tryggja nægan stuðning við samn-
inginn á breska þinginu.
Simon Coveney, utanríkisráðherra
Írska lýðveldisins, sagði að írska
stjórnin hafnaði hvers konar breyt-
ingum á texta samningsins en til
greina kæmi að leiðtogaráð ESB gæfi
út „pólitíska yfirlýsingu“ um hann.
Vill lagalega bindandi loforð
Ákvæðið sem mætt hefur mestri
andstöðu á breska þinginu kveður á
um að Norður-Írland verði áfram
hluti af innri markaði og tollabanda-
lagi Evrópusambandsins ef ekki næst
samkomulag um annað í viðræðum
um framtíðartengsl Bretlands við
ESB. Markmiðið með ákvæðinu er að
tryggja að ekki verði tekið upp landa-
mæraeftirlit milli Írska lýðveldisins
og Norður-Írlands vegna útgöngu
Bretlands úr ESB og einnig að koma í
veg fyrir að brexit grafi undan samn-
ingnum sem náðist árið 1998 til að
koma á friði á Norður-Írlandi.
Samkvæmt lögfræðiáliti sem
breska stjórnin birti að kröfu þingsins
fylgir ákvæðinu sú áhætta að Bret-
land geti ekki gengið úr tollabanda-
laginu nema með sérstökum samningi
við ESB. Viðræðurnar um hann geti
dregist á langinn og endað í patt-
stöðu, þannig að Bretland yrði í tolla-
bandalaginu til langframa.
Stjórn May segist vilja „lagalega
bindandi“ loforð frá Evrópusamband-
inu um að ákvæðið um Norður-Írland
verði ekki til þess að Bretland verði
fast í tollabandalaginu til frambúðar.
Fréttavefur breska ríkisútvarpsins
hefur eftir Andreu Leadstrom, leið-
toga neðri málstofu breska þingsins,
að May vilji að breska þingið fái rétt
til að ákveða með árlegri atkvæða-
greiðslu hvort ákvæðið umdeilda eigi
að gilda áfram. Þetta sé hægt að gera
með sérstökum viðauka við samning-
inn, án þess að breyta megintexta
hans.
Andstæðingar samningsins úr röð-
um þingmanna Íhaldsflokksins og
flokks norðurírskra sambandssinna
(DUP), sem styður minnihlutastjórn
May, hafa krafist þess að ákvæðið
verði tekið út úr samningnum. The-
resa May hefur sagt að sú krafa sé
óraunhæf og talið er ólíklegt að hún
geti knúið fram þá lagalega bindandi
yfirlýsingu sem hún sækist eftir, að
sögn fréttaveitunnar AFP.
Írsku landamærin
500 km
30.000
Í R S K A
L Ý Ð V E L D I Ð
NORÐUR-
ÍRLAND
(BRETLAND)
Belfast
400 vegir yfir landamærin
fara yfir landamærin
dag hvern til vinnu
Viðskipti
án hindrana
Heimild: NISRA
B R E T L A N D
Vöruviðskipti
Norður-Írland
Bretland
(þar af 1% til N-Írlands)
Írska lýðveldið
Írska
lýðveldið
53%
til ESB-
ríkja
Útflutn-
ingur
Útflutn-
ingur
til
ESB-
ríkja
30
12
50%
Breytingum á brexit-
samningnum hafnað
 Merkel sér engan möguleika á að breyta skilmálum brexit
AFP
Viðræður Theresa May og Angela
Merkel fyrir fund þeirra í Berlín.
Stjórn Frakklands reyndi í gær að
sannfæra þingmenn og almenning
um að ráðstafanir, sem Emmanuel
Macron forseti hét í sjónvarpsávarpi,
ættu að duga til að koma til móts við
kröfur svonefndra gulvestunga. Við-
brögð gulvestunganna við ræðu for-
setans voru blendin. Margir þeirra
sögðu að ráðstafanirnar dygðu ekki
og sögðust ætla að halda mótmælun-
um áfram á laugardaginn kemur.
Skoðanakannanir benda þó til þess að
stuðningurinn við mótmælin hafi
minnkað meðal Frakka.
Macron sagði í ræðunni í fyrra-
kvöld að lágmarkslaun yrðu hækkuð
um 100 evrur á mánuði á næsta ári án
þess að það kostaði vinnuveitendur
„eina evru í viðbót“. Forsetinn sagði
að stjórnin myndi einnig afturkalla að
mestu hækkun skatta á eftirlaun sem
hún hafði ákveðið. Hann lagði enn-
fremur til að yfirvinnulaun yrðu
undanþegin skatti sem lagður er á
launagreiðendur. Þá hvatti forsetinn
„fyrirtæki, sem hafa efni á því,“ til að
greiða starfsmönnum launauppbót í
lok ársins og sagði að hún yrði undan-
þegin skatti.
Áður hafði franska stjórnin ákveðið
að fresta hækkun skatta á bensín og
dísilolíu um hálft ár til að reyna að
binda enda á götumótmælin í landinu
síðustu vikur. Tilslakanirnar eru
álitnar áfall fyrir Macron því að hann
hafði sagt að hann væri staðráðinn í
að láta ekki götumótmæli og verkföll
hindra umbætur sem hann teldi nauð-
synlegar, ólíkt mörgum forvera hans.
Hann hafði ennfremur sagt að skatta-
stefna sín og efnahagsumbætur sínar
væru eina leiðin til að búa landið und-
ir úrlausnarefni 21. aldarinnar. For-
setinn hefur verið gagnrýndur fyrir
að vera úr tengslum við almenning í
landinu og hneigjast til að lesa yfir
þeim sem mótmæla stefnu hans en
hann talaði af meiri auðmýkt í ræð-
unni í fyrradag.
Heldur auðlegðarskatti
Gulvestungar gagnrýndu forset-
ann fyrir að hafa ekki lofað neinum
ráðstöfunum til að lækka húsnæðis-
kostnað fólks og hækka atvinnu-
leysisbætur. Þeir eru einnig ósáttir
við að Macron hafnaði kröfu þeirra
um að leggja á auðlegðarskatt að
nýju. Eitt af fyrstu verkum forsetans
eftir að hann tók við embættinu í maí
á síðasta ári var að afnema auðlegðar-
skatt sem lagður er á heimili með
eignir sem metnar eru á meira en 1,3
milljónir evra, jafnvirði rúmra 180
milljóna króna. Hann sagði að skatt-
urinn hefði verið í gildi í tæp 40 ár og
veikt efnahag landsins vegna þess að
hann hefði orðið til þess að auðmenn
hefðu farið til annarra landa þar sem
skattar væru lægri. bogi@mbl.is
Blendin viðbrögð
við ræðu Macrons
 Lofar hækkun lágmarkslauna
Fer líklega yfir 3%
» Talið er að ráðstafanirnar
sem Emmanuel Macron forseti
lofaði í fyrradag kosti ríkissjóð
allt að ellefu milljarða evra,
jafnvirði rúmra 1.500 milljarða
króna.
» Macron hafði lofað að fjár-
lagahalli landsins yrði undir
3% af vergri landsframleiðslu,
í samræmi við skilyrði Evrópu-
sambandsins. Líklegt er að
ráðstafanirnar verði til þess að
hallinn fari yfir þessi mörk.
Skotárás var gerð við fjölsóttan
jólamarkað við Kleber-torg í hjarta
Strassborgar í gærkvöld. Þegar
Morgunblaðið fór í prentun á tólfta
tímanum voru fjórir sagðir látnir
og 11 særðir, sumir þeirra alvar-
lega. Þá var árásarmaðurinn enn
ófundinn, en lögregla skiptist á
skotum við hann er sá lagði á flótta.
Er hann sagður hafa særst.
Erlendir fréttamiðlar greina frá
því að mikil skelfing hafi gripið um
sig við Kleber-torg þegar maðurinn
beitti skotvopni sínu. Fjölmennt lið
lögreglu og hermanna var í kjölfar-
ið sent á vettvang, stóru svæði mið-
borgar lokað fyrir umferð, almenn-
ingssamgöngur stöðvaðar og
nálægum veitingastöðum og versl-
unum lokað. Lögreglan í Frakk-
landi segir árásarmanninn vera 29
ára karlmann og var hann á válista
yfir hugsanlega vígamenn.
ÁRÁS Á JÓLAMARKAÐ Í MIÐBÆ STRASSBORGAR
Minnst fjórir eru látnir og fjölmargir særðir
AFP
Kleber Her- og lögreglumenn voru
sendir á vettvang árásarinnar.