Morgunblaðið - 28.12.2018, Blaðsíða 38
38 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. DESEMBER 2018
Í Óbundnu slitlagi eru frásagn-ir úr lífi fjögurra persónafléttaðar saman á óvenju-legan en skemmtilegan hátt.
Sigurjón Bergþór Daðason segir
sögur þeirra Brjáns dýralæknis,
Tómasar bifvélavirkja og björg-
unarsveitarmanns, Jórunnar forn-
leifafræðings og Hallgríms leiðsögu-
manns. Allar eiga sögur þeirra eitt
sameiginlegt, en það er sögusviðið:
órætt sjávarpláss á Austfjörðum,
hvort sem þau eru þar búsett eða
flækjast þangað vegna vinnu sinnar.
Sögur fólksins tengjast en snerti-
fletirnir eru þó oftar en ekki stærri
en svo að aðalpersóna hvers hluta
hittir auka-
persónur í sögum
hinna aðalpersón-
anna. Sigurjóni
tekst á ein-
staklega
skemmtilegan og
frískandi hátt að
segja sögur fólks-
ins og flétta þær
lauslega saman svo úr verða fjórar
sjálfstæðar sögur sem samt tengjast
í stóra samhenginu. Þannig fá les-
endur að fylgjast áfram með sögum
fyrri aðalpersóna í gegn um annan
eða þriðja aðila.
Fyrsti hluti sögunnar fjallar um
Brján, öðru nafni Brian, sem er
sendur í óræða sjávarplássið, sögu-
svið frásagnanna fjögurra, til þess
að rannsaka hvað hefur farið úr-
skeiðis í fiskeldi bæjarins. Þar verð-
ur hann strandaglópur vegna ófærð-
ar, en ófærðarminnið, sem er þekkt
fyrirbæri í íslenskum skáldskap, fær
ferskan blæ með fiskeldistenging-
unni, sem er tiltölulega nýr veruleiki
íslenskrar landsbyggðar. Brjánn
kynnist Salvöru, sem starfar í fisk-
Frískandi flétta
úr ófærum
fiskeldisfirði
Skáldsaga
Óbundið slitlag bbbbn
Eftir Sigurjón Bergþór Daðason
Veröld, 2018. Innb., 203 bls.
ÞORGERÐUR ANNA
GUNNARSDÓTTIR
BÆKUR
Valgerður Þ. Jónsdóttir
vjon@mbl.is
Á nýjasta geisladiskinum, Ahoy!
Side A, bregður söngvaskáldið ekki
út af vananum. Svavar Knútur
Kristinsson syngur ekki einungis öll
lögin níu heldur útsetur líka, semur
textana og spilar undir á kassagít-
ar, ukulele, rafgítar, píanó og Ya-
maha orgel svo nokkuð sé nefnt auk
þess sem hann hefur forritunina á
sinni könnu. Hann dregur þó enga
dul á að margir hafi lagt honum lið
og hampar nöfn-
um fjölda tónlist-
armanna, þar af
sautján bak-
raddasöngvara á
plötuumslaginu.
Af þessu mætti
ætla að hópurinn
hafi verið tímunum saman í upp-
tökuveri til að töfra fram tónana.
„Öðru nær,“ segir Svavar Knútur
og kveðst einungis hafa látið taka
upp trommuleikinn og eitthvað ör-
lítið meira í stúdíói, restina bara
heima í stofu. „Ég bauð fólkinu að
koma í heimsókn þegar því hentaði í
kaffi og kruðerí og bara að hafa það
huggulegt. Síðan var sungið eða
sest niður með strengjahljóðfæri,
blásara, kontrabassa eða það hljóð-
færi sem átti að taka upp. Upptök-
urnar sendi ég svo jafnóðum til
Bassa Ólafssonar trommuleikara,
en hann mixaði, pródúseraði og sá
um önnur tæknileg atriði. Auk þess
að vinna að geisladisknum með öllu
þessu ótrúlega skemmtilega og
hugmyndaríka fólki, átti ég mjög
uppbyggileg og skapandi samtöl og
góða samvinnu við þá Bassa og Örn
Ými Arason, bassaleikara, í aðdrag-
anda útgáfunnar. Geisladiskurinn
er svona 90% tekinn upp með þess-
um hætti,“ segir Svavar Knútur og
bætir við að fyrirkomulagið hafi
verið afskaplega þægilegt og sparað
alls konar vesen.
Ný lög og önnur endursköpuð
Ahoy! Side A hefur að geyma
fimm splunkuný lög og fjögur eldri í
nýjum búningi – endurmáluð eins og
Svavar Knútur segir.
„Ég lít á útgáfuna sem ákveðið
verkefni og hluta af einhverju
stærra. Hljómplötuhugtakið hefur
breyst svo mikið að það er engin
skylda lengur að gefa alltaf út breið-
skífu bara með nýju efni eins og tón-
listarmenn kepptust við hér áður
fyrr. Þess háttar breiðskífuform er
orðið erfitt konsept, en núna er frek-
ar möguleiki að leika sér, til dæmis
að endurskapa eldri lög og gefa út
ásamt nýjum lögum.“
Svavar Knútur er nýkominn úr
jólatúr frá Þýskalandi, þar sem hann
heimsótti nokkrar borgir sem hann
hafði ekki heimsótt í fyrri túrum.
Auk þess að kynna nýja geisladiskinn
og syngja nokkur jólalög fór hann í
hlutverk sagnamannsins eins og
hann á vanda til hvar sem hann treð-
ur upp.
„Ég sagði hryllingssögur af ís-
lenskum jólasiðum og laug því meðal
annars að íslenskur húmor væri svo
svartur að Lömbin þagna kæmi í
staðinn fyrir Love Actually sem róm-
antísk gamanmynd fjölskyldunnar á
jóladag,“ upplýsir hann kinn-
roðalaust og jafnframt að sagan hafi
fallið vel í kramið hjá Þjóðverjunum.
Lifandi vinnustaður
Síðastliðin ár hefur Svavar Knút-
ur í auknum mæli unnið í Þýska-
landi. Einnig hefur hann drepið nið-
ur fæti í Austurríki og Sviss og
kveðst aðeins vera að færa sig út á
við frá því svæði í ýmsar áttir. „Tón-
listarstarfið snýst um að búa sér til
lifandi vinnustað,“ segir hann.
„Lögin sem ég hef verið að semja
er nokkurs konar úrvinnsla á því
ferðalagi sem líf mitt hefur verið
undanfarið, en það hefur tekið of-
boðslegum breytingum. Ég er mikið
á tónleikaferðalögum, hef kynnst
mörgu fólki og margt hefur gerst,
bæði jákvætt og neikvætt, erfitt og
auðvelt. Fyrst og fremst er ég þó
þakklátur. Flest lögin á Ahoy! Side
A spegla þessar tilfinningar. Þótt
lögin Morgunn sé bara um morgun
á Íslandi og Haustvindar um ís-
lenska haustið, búa að baki þeim
hugleiðingar um Ísland og hvað það
þýðir að búa á Íslandi. Svo er lag
eins og The Hurting, sem fjallar um
að maður fær ekki flúið djöfla sína,
þeir eru alltaf í farangrinum.
Kannski er leiðarstefið í lögunum
mínum þakklæti og æðruleysi ásamt
pælingum um um að þótt maður sé
beyglaður og skrítinn verði maður
bara að lifa með því; vera sáttur við
sjálfan sig og mennsku sína,“ segir
Svavar Knútur. „Og læra að elska
okkur sjálf og hvert annað,“ bætir
hann við.
Teikningin á umslagi geisla-
disksins er glettilega lík Svavari
Knúti, þótt einungis sé dregin upp
mynd af hárinu. Það stendur nefni-
lega beint út í loftið – eins og alla
jafna á söngvaskáldinu. Dagbjört
Lilja, dóttir hans, dró upp þessa fínu
mynd af pabba sínum. Athygli vekur
að enginn textabæklingur fylgir
geisladisknum. Til að spara um-
hverfisáhrif eins og stendur á um-
slaginu þar sem vísað er á textana á
vefslóðinni svavarknutur.com/lyrics.
Semur tónlist fyrir leikhús
„Ég hef verið að starfa í leikhúsi í
Güterslohborg í Þýskalandi undan-
farin ár. Leikstjórinn hreinlega féll
fyrir mér á tónleikum fyrir nokkr-
um árum og við höfum unnið saman
síðan,“ segir Svavar Knútur blátt
áfram um upphaf leikferilsins ytra.
„Ég hef verið að semja tónlist fyr-
ir leikrit og jafnframt leika með
leikhóp sem hann stofnaði og starfar
í Gütersloh. Í vor dvaldi ég til dæm-
is þar um tveggja mánaða skeið og
við settum upp leikrit, sem frum-
sýnt var á Recklinghausen-
leiklistarhátíðinni í samnefndri
borg. Ýmislegt fleira er á döfinni.
Lífið er gott og skemmtilegt,“ segir
Svavar Knútur.
Bauð í upptökur, kaffi og kruðerí
Söngvaskáldið Svavar Knútur Kristinsson lítur á nýjasta geisladiskinn sinn, Ahoy! Side A sem
hluta af stærra verkefni Leiðarstefið í lögunum er að vera sáttur við sjálfan sig og mennsku sína
Morgunblaðið/Eggert
Heima í stofu Svavar Knútur heldur mikið upp á málverkið Morgunljómi eftir Hildi Ásu Henrysdóttur. Hann segir
suma sjá í því konu sem glímir við aukakílóin, aðrir einfaldlega konu að klæða sig í buxurnar sínar.