Fréttablaðið - 13.03.2019, Blaðsíða 24

Hvernig er morgunrútínan þín?
Flestir morgnar byrja í Sundlaug
Seltjarnarness. Það er frábær leið
að hefja daginn með hreyfingu og
andlegri og líkamlegri hreinsun.
Þaðan liggur leiðin í vinnuna þar
sem boðið er upp á staup af lýsi
Langar að finna ró og
næði í sveitalífinu
Menntun:
Iðnrekstrarfræðingur
Starf:
Forstjóri Lýsis hf.
Fjölskylda:
Gift Jóni Guðlaugssyni fram-
kvæmdastjóra. Við eigum dóttur
og 5 ára dótturson.
Í mörgum félögum eru haldnir aðalfundir þessar vikurnar og á dagskrá eru stjórnir kjörnar til
að fara með málefni félaganna næsta
árið. Greinarmunur er gerður á viss-
um sviðum á milli kosninga í hluta-
félögum og í einkahlutafélögum. Í
þeim síðarnefndu eru gjarnan færri
hluthafar og lægra heildarhlutafé.
Eyjólfur Konráð Jónsson, fyrrum
alþingismaður, var frumkvöðull og
eldhugi, um það bera verk hans vitni.
Sem þingmaður var hann óþreytandi
við að ýta undir þátttöku almenn-
ings í eignarhaldi í fyrirtækjum sem
byggju um leið við trausta lagaum-
gjörð og líkur væru á að verðmæta-
sköpun yrði í þeim. Hann sá tæki-
færin við almenningshlutafélögin
sem síðar hafa orðið drif kraftur
atvinnulífsins. Frá áttunda til tíunda
áratug síðustu aldar kom Eykon að
margs konar lagasetningu á Alþingi
sem miðaði að því að auka skilvirkni
í umgjörð hlutafélaga og um leið var
gætt að hagsmunum einstakra hlut-
hafa, sem var alltaf ofarlega í huga.
Ýmsir aðrir komu auðvitað við sögu,
sem við getum kallað framfarasögu
í fyrirtækjaumhverfinu, þótt nafn
Eykons beri ávallt hátt.
Oft er rætt um að við Íslendingar
innleiðum nánast sjálfkrafa flest úr
löggjöf nágranna okkar en einnig
ráða alþjóðlegir samningar þó för og
þá sérstaklega EES-samningurinn.
En einnig sú staðreynd að óþarfi er
að finna upp hjólið í öllum mála-
flokkum, framfaraskref í einu landi
gagnast okkur einnig. Svo bregður
við að þegar kemur að kosningu í
stjórn hlutafélags er íslenska lög-
gjöfin einstök og til fyrirmyndar.
Í stuttu máli þá virðist gilda sú
meginregla í f lestum löndum að
stjórn í hlutafélagi er oftast kjörin
með meirihlutakosningu. Sé kosið
um  fimm manna stjórn til að
mynda þá getur hver hluthafi nýtt
sitt atkvæði jafnoft og þeir menn
eru margir sem kjósa skal um. Þetta
kosningaform getur leitt af sér þá
niðurstöðu að einfaldur meirihluti
hluthafa á hluthafafundi kjósi alla
stjórnarmennina, þótt þeir hafi ekki
vægi til þess miðað við atkvæða-
fjölda. Með þessu móti getur meiri-
hlutinn nánast ráðið flestu og minni-
hlutinn nýtur ekki eðlilegs vægis við
kosningu stjórnar.
Það sem aðgreinir Ísland frá
nágrannalöndum okkar er að í
íslenskri löggjöf er að finna reglur
um að tiltekið hlutfall hluthafa geti
krafist þess að beita skuli öðrum
kosningaaðferðum en meirihluta-
kosningu við stjórnarkjör.
Margfeldiskosning í hlutafélögum
(eða hlutfallskosning) tryggir hins
vegar rétt minnihlutans. Munurinn
er þessi: Hver hluthafi getur aðeins
nýtt sitt atkvæðavægi einu sinni,
ekki aftur og aftur. Virknin er sú
með einföldu dæmi að sé fram-
bjóðandi í fimm manna stjórn með
stuðning hluthafa sem hafa yfir að
ráða um 17% hlutafjárins þá mun
hann örugglega vinna stjórnarsæti
(hlutfallið sem þarf fer m.a. eftir
mætingu á fundinn). Þannig hefur
minnihlutanum tekist að fá áhrif í
samræmi við styrk sinn sem í meiri-
hlutakosningum gerist ekki. Við
Íslendingar eigum að vera stoltir af
þessari réttarbót þar sem engum
öðrum Norðurlandaþjóðum hefur
auðnast að fylgja okkur svo vitað sé.
Megintilgangur var að tryggja rétt
minnihlutans til áhrifa.
Að lokum má nefna að það gilda
aðeins mismunandi reglur á milli
hlutafélaga og einkahlutafélaga. Á
hluthafafundum í hlutafélögum má
beita meirihlutakosningu, hlutfalls-
kosningu eða margfeldiskosningu en
á hluthafafundum í einkahlutafélög-
um má einungis beita meirihluta-
kosningu eða hlutfallskosningu. Í
báðum félagaformum er meirihluta-
kosning meginreglan nema höfð sé
uppi krafa um aðra tegund kosning-
ar. Þá gilda reglur um tímafresti fyrir
fund svo og lágmarkshlutfall hlut-
hafa sem geta óskað eftir kosningu.
Minnihlutinn og
margfeldiskosning 
Svipmynd
Katrín Pétursdóttir
Friðrik
Friðriksson
hagfræðingur
og fjármálastjóri
Nýsköpunar-
sjóðs atvinnu-
lífsins
Fyrir 20 árum
vorum við ung og
áræðin eins og sést á upp-
byggingunni á þessum
árum sem liðin eru.
Katrín Pétursdóttir, forstjóri Lýsis
Aðalfundur Klappa grænna lausna hf.
Aðalfundur Klappa grænna lausna hf. verður haldinn á Hotel Nordica, í ráðstefnusal-
num Vox Club á jarðhæð, miðvikudaginn 10. apríl 2019, og hefst hann kl. 16:00.
Á dagskrá fundarins verða eftirtalin mál:
1 Venjuleg aðalfundarstörf samkvæmt samþykktum félagsins.
2 Önnur mál sem eru löglega borin fram.
Á fundinum verður lögð fram tillaga stjórnar um breytingu á grein 2.01.5 samþykkta félagsins um
heimild til stjórnar um að auka hlutafé félagsins um allt að 50. m.kr. með útgáfu nýrra hluta í B-flokki
hlutabréfa. Miðað er við að núverandi hluthafar falli frá forgangsrétti. Markmið með útboðinu er að
styðja við dreifingu á hugbúnaði félagsins á alþjóðlegum mörkuðum og fjölga notendum.
Dagskrá, endanlegar tillögur og ársreikningur félagsins, ásamt skýrslu endurskoðenda, munu verða
hluthöfum til sýnis á skrifstofu félagsins, Austurstræti 17, 5. hæð, tveimur vikum fyrir aðalfund.
Öll gögn verða lögð fram fyrir hluthafa á síðunni www.klappir.is/fjarfestar.
Aðgöngumiðar og atkvæðaseðlar verða afhentir á fundarstað frá kl. 15.45. Á hluthafafundum fylgir
eitt atkvæði hverri einni krónu í A-flokki hlutabréfa. B-hlutabréf hafa ekki atkvæðarétt.
Stjórn Klappa grænna lausna hf.
Katrín segir uppstillingu verkalýðshreyfingarinnar til þess fallna að valda sem mestum skaða. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
með morgunkaffinu. Af því að þetta
kostaboð er frítt þá þigg ég gjarnan
tvö staup en eins og alþjóð veit er
lýsi allra meina bót.
Hver eru þín helstu áhugamál?
Helstu áhugamálin eru samvera
með barnabarninu. Hann er svo
ótrúlega skemmtilegur snáði. Á
sumrin er það svo sveitalíf og lax-
veiði í bland. Það er hvergi í heim-
inum betra að vera en á góðum sum-
ardegi úti í íslenskri náttúru. Ég er
þess líka aðnjótandi að fylgjast með
hestamennsku dóttur og tengda-
sonar og njóta þess að sjá fegurð og
hæfileika sem íslenski hesturinn
hefur upp á að bjóða.
Hver er bókin sem ert að lesa eða
last síðast?
Ég er að lesa ævisögu Katrínar
miklu eftir Jón Þ. Þór. Alveg mögnuð
lesning og hún hefur verið stór-
merkileg manneskja. Sennilega
voru mestu landvinningar Rússa á
hennar tímum.
Hvar sérðu þig eftir tíu ár?
Ég ætla að vera komin í ró og næði
og kannski bara orðin sveitakona.
Stend og baka alla daga og tek á
móti gestum og gangandi, segi sögur
og hlæ allan daginn.
Hvers konar stjórnunarhætti hef-
urðu tileinkað þér og hvers vegna?
Ég held að minn stjórnunarstíll
felist fyrst og fremst í því að fá fólk
til samstarfs á réttum forsendum og
treysta samstarfsmönnum mínum
fyrir verkefnunum. Línurnar eru
samt skýrar en ég er ekki að horfa
yfir öxlina á fólki. Ég er mjög dugleg
að deila verkefnum og þá sérstak-
lega mínum verkefnum.
Ég er svo lánsöm að hafa haft
sama samstarfsfólk í Lýsi síðast-
liðin 20 ár. Sama stjórnarformann
og sömu framkvæmdastjórn. Fyrir
20 árum vorum við ung og áræðin
eins og sést á uppbyggingu fyrir-
tækisins á þessum árum sem liðin
eru. Í dag höfum við því sterka
stöðu á alþjóðamarkaði með bestu
framleiðslutæki sem völ er á. Við
höfum á þessum tíma verið fram-
sækin á erlendum mörkuðum með
góðum árangri en 95 prósent af
veltu fyrirtækisins eru af útfluttum
afurðum. Fimm prósent veltunnar
eru á innanlandsmarkaði sem þó er
okkur afar mikilvægur.
Hver hefur verið helsta áskorun
Lýsis síðustu misseri?
Áskorun fyrir útf lutningsfyrir-
tæki eins og Lýsi er alltaf þróun
gengismála. Það sem er verst er
óstöðugleiki í gengismálum og
almennt ófyrirsjáanlegar breytur
eins og miklar kostnaðarhækkanir.
Við verðum að muna að við erum
í samkeppni með okkar vörur á
erlendum mörkuðum sem búa við
stöðugleika ólíkt okkur. Það er
skylda stjórnvalda að búa atvinnu-
fyrirtækjum hagfellt og stöðugt
umhverfi til að geta keppt á erlend-
um mörkuðum. Svo helst af koma
heimila í hendur við afkomu fyrir-
tækja þar sem hvorugt getur án hins
verið.
Hver er helsta áskorunin fram
undan í rekstrarumhverfinu?
Það sem blasir við núna eru átök á
vinnumarkaði. Það getur haft alvar-
legar af leiðingar fyrir fyrirtæki
eins og Lýsi ef ekki næst ásættanleg
lending í þeim málum fyrr en seinna
til að eyða óvissu. Það getur skaðað
ímynd okkar verulega og þá sér-
staklega í ferðaþjónustu ef til verk-
falla kemur. Þessi uppstilling verka-
lýðshreyfingarinnar virðist vera til
þess fallin að valda sem mestum
skaða. Ég tel að samningaleiðin sé
alltaf vænlegri til árangurs.
Sérðu fyrir þér breytingar eða ný
tækifæri í sölu og markaðssetningu
á lýsisvörum?
Við erum um þessar mundir að
setja nýja vörulínu á markaðinn í
netverslun okkar lysi-life.is. Hún
gefur fólki tækifæri á að taka próf
og fá í kjölfarið leiðbeiningar um
hvaða vara muni helst hjálpa því.
Þannig erum við að nálgast neyt-
endur um allan heim beint í gegnum
netverslun okkar hvar sem er. Enn
er þó vefsíðan einungis á ensku, en
mun í framhaldinu einnig verða
aðgengileg á íslensku.
Við leggjum mikið upp úr vöru-
þróun hér í Lýsi hf. og má segja að
unnið sé að vöru- og vinnsluþróun í
rannsóknar- og þróunardeild fyrir-
tækisins af miklum metnaði. Við
lítum svo á að við séum leiðandi
framleiðandi á sviði lýsisvinnslu í
heiminum og þurfum því að vera
fremst á meðal jafningja í gæðum á
vörum fyrirtækisins.
Stór hluti af erlendri markaðs-
setningu okkar gengur út á hrein-
leikaímynd Íslands. Það er því mik-
ilvægt fyrir allar íslenskar afurðir
að yfirvöld standi sig í loftslags-
málum og verði öðrum þjóðum til
fyrirmyndar í umhverfis- og endur-
vinnslumálum.
1 3 . M A R S 2 0 1 9 M I Ð V I K U D A G U R8 MARKAÐURINN
1
3
-0
3
-2
0
1
9
0
4
:4
1
F
B
0
4
0
s
_
P
0
2
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
2
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
7
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 2
2
8
C
-4
F
B
4
2
2
8
C
-4
E
7
8
2
2
8
C
-4
D
3
C
2
2
8
C
-4
C
0
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B

F
B
0
4
0
s
_
1
2
_
3
_
2
0
1
9
C
M
Y
K