Gripla - 20.12.2018, Page 105

105
———. „Blockbildningen i Codex upsaliensis: En ny metod att lösa frågan om
Snorra Eddas ursprungsversion.“ Maal og minne (2012) hefte 1: 12–53.
Thorell, Olof. „Inledning.“ Snorre Sturlassons Edda: Uppsala-handskriften DG 11. II.
transkriberad text och Paleografisk kommentar av anders Grape †, Gottfrid
Kallstenius † och olof thorell. Inledning och ordförråd av olof thorell.
uppsala: uppsala universitetsbibliotek – almqvist & Wiksell International,
1977.
Vésteinn ólason. „Grottasöngur.“ Gripla 12 (2005), 115–135.
Á G r I P
tvær gerðir Skáldskaparmála
Lykilorð: Skáldskaparmál, námsefni, forrit, kenningalistar, Sexstefja
í greininni er byggt á nýlegum athugunum sem styðja þá hugmynd að skoða beri
Skáldskaparmál og Gylfaginningu (og raunar aðra hluta Eddu) sem sjálfstæð verk.
Er munur tveggja gerða Skáldskaparmála, Konungsbókargerðar (oft nefnd rtW)
og uppsalabókargerðar, skýrður í fyrsta lagi með rökum úr kennslubókarfræðum
og í öðru lagi er bent á að hugsanlega megi skýra tvær sérkennilegar og óvenjulega
stílaðar goðsagnir í uppsalagerð með tilgátu um skemmdir í forriti handritsins DG
11 4to (uppsala-Eddu).
Að mati höfundar dugir þetta þó ekki til að skýra allan mun gerðanna tveggja
og færð eru rök fyrir því að texti uppsalagerðar byggi einnig á heimildum sem
leita verði aftar í tíma en til frumrits Konungsbókargerðar, bæði að því er snerti
kenningalista óðins og sérkennilega styttan texta vísuhelmings úr Sexstefju,
þar sem öll rök hnígi til þess að fyrir hafi legið skrifuð gerð kvæðisins og
vísu helmingurinn hafi verið eitt af stefjum drápunnar.
S U M M A R Y
two versions of Skáldskaparmál
Keywords: Skáldskaparmál, textbooks, exemplar, lists of kennings, the poem
“Sexstefja”
this study is based on recent discussion that supports the idea that Skáldskaparmál
and Gylfaginning (as well as other parts of the Edda) are independent works. It
argues that the two versions of Skáldskaparmál, the Konungsbók version (often
called rtW) and the uppsala version can be explained with arguments from
theories of textbook production. the article also offers a new explanation for
two distinctive and unusually composed myths in the uppsala version of the
tVÆr GErÐIr SKÁLDSKaParMÁLa