Fréttablaðið - 10.05.2019, Blaðsíða 4

Ef íslensk blóma-
framleiðsla stenst
ekki slíka samkeppni þá
ættu menn kannski bara að
fara að snúa sér að
einhverju öðru.
Ólafur Stephensen
framkvæmdar-
stjóri FA
Með ölvunarakstur
getum við sagt fólki
að fara og skemmta sér en
ekki keyra. Það er ekki hægt
með fíkniefnaakstur.
Gunnar Geir Gunnars-
son, deildarstjóri
öryggis- og
fræðsludeildar
Samgöngustofu
500
KR/STK.
350
KR/STK.
600/750
KR/STK.
750
KR/6 STK.
20% afsláttur
10.-12. maí
Vinsælir kínverskir réttir
sem þekktir eru um allan heim
CHINESE FLAVOUR | VIÐ HLEMM
Opið 11:30 - 19:30 ( lokað í vondu veðri )
SAMFÉLAG Fjölskylduráði Norður-
þings barst listi með 80 undirskrift-
um á dögunum þar sem farið var
fram á að börn sem ekki hafa hafið
bólusetningaferli séu ekki tekin inn
á leikskóla sveitafélagsins. Meiri-
hluti þeirra sem setja nafn sitt á
listann eru foreldrar leikskólabarna
á Húsavík. Fjölskylduráð tekur vel
í tillöguna en segir hana f lókna í
framkvæmd ásamt því að skoða
þurfi allar hliðar málsins.
Örlygur Hnefill Örlygsson, for-
seti sveitarstjórnar Norðurþings,
segir f lókið að verða við þessari
ósk: „Fólk hefur skilning á erindinu
en afar f lókið er að verða við því,
til að mynda vegna félagslegrar
einangrunar þeirra nemenda sem
ekki myndu fara í leikskóla án þess
að hafa sjálfir um það val hvort
þeir væru bólusettir eða ekki,“
segir Örlygur Hnefill og bætir við
að lagaleg staða til þess að bregðast
við erindinu sé ekki skýr þar sem
ekki sé skylda að bólusetja börn
hér á landi.
Öllum börnum með lögheimili
á Íslandi stendur bólusetning til
boða án endurgjalds en samkvæmt
Embætti landlæknis er þátttaka í
almennum bólusetningum á Íslandi
ófullnægjandi.
Fjölskylduráð Norðurþings hefur
sent fyrirspurn til samgöngu- og
sveitarstjórnarráðuneytisins og
hefur málinu verið frestað þar til
álit frá ráðuneytinu hefur borist.
Tillögur sem þessar hafa komið
upp í f leiri sveitarfélögum landsins,
svo sem í Reykjavík og í Garðabæ,
þar sem þær hafa í báðum tilfellum
verið felldar.
– bdj
Foreldrar krefjast þess að óbólusett börn fái ekki leikskólapláss
VELFERÐARMÁL „Við höfum sett til-
kynningu inn á heimasíðu stofn-
unarinnar um að aðgerðir séu nú
hafnar og hvernig staðið verður að
þessu. Við leggjum áherslu á að fá
fyrirspurnir sendar í sérstakt net-
fang, buseta@tr.is, en aðstoðum
fólk auðvitað líka í gegnum síma,“
segir Sigríður Lillý Baldursdóttir,
forstjóri Tryggingastofnunar (TR),
um endurskoðun á búsetuskerð-
ingum lífeyrisþega.
Félagsmálaráðuneytið sendi í
gær frá sér tilkynningu þar sem
fram kemur að TR geti nú hafið
endu r út reik ning bót a veg na
búsetuhlutfalls þeirra sem búsettir
hafa verið erlendis. Jafnframt segir
að stofnunin geti í framhaldinu
haf ið greiðslur á vangreiddum
bótum til þeirra sem á því eiga rétt.
Haft er eftir Ásmundi Einari
Daðasyni félagsmálaráðherra að
TR hafi ekki talið sig búa yfir heim-
ildum til að hefja umrædda vinnu.
Beðið hafði verið eftir staðfestingu
frá fjármála- og efnahagsráðuneyt-
inu um að vinnan gæti hafist og
fékkst hún í fyrradag.
S a m h l iða leiðrét t i ng u nu m
hefur verið unnið að breytingum á
lögum um almannatryggingar til
að bregðast við áliti umboðsmanns
Alþingis frá því síðasta sumar. Þar
kom fram að framkvæmd skerð-
inga á lífeyrisgreiðslum vegna fyrri
búsetu erlendis væri ekki í sam-
ræmi við lög. – sar
TR getur hafið
endurgreiðslur
Frá mótmælaaðgerðum gegn
skerðingunum sem gerðar voru
í vetur. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
SAMGÖNGUR Gífurleg fjölgun er á
slysum vegna fíkniefnaaksturs hér
á landi. Fjöldi slasaðra vegna þessa
fór úr 20 árið 2015 upp í 85 manns
árið 2018. Að sama skapi hefur fjöldi
látinna eða alvarlega slasaðra farið
úr þremur upp í fjórtán á sama
tímabili. Þetta kemur fram í skýrslu
Samgöngustofu um umferðarslys
árið 2018.
„Þetta er alveg svakaleg aukning
og hörmuleg tíðindi að sjá,“ segir
Gunnar Geir Gunnarsson, deildar-
stjóri öryggis- og fræðsludeildar
Samgöngustofu og einn höfunda
skýrslunnar. Hann kynnti inni-
haldið á morgunverðarfundi sam-
gönguráðuneytisins í Norræna
húsinu í gær.
Slysum vegna ölvunaraksturs
fækkaði mikið eftir hrun en fór
síðan fjölgandi. Líkt og vegna fíkni-
efnaaksturs voru fæst slys á árinu
2015 þegar 26 manns slösuðust.
Sú tala margfaldaðist árið 2017 og
hélst stöðug í fyrra þegar 64 manns
slösuðust af völdum ölvunarakst-
urs, þar af 10 alvarlega. Einn lést
vegna ölvunaraksturs í fyrra. „Við
vorum komin á mjög góðan stað
árið 2015, en tölurnar hafa haldist
tiltölulega stöðugar frá árinu 2016,“
segir Gunnar.
Það er bratt skref upp á við í
framanákeyrslum milli ára. Bendir
það til þess að aðskilja þurfi akst-
ursstefnur þar sem umferðin er
mikil. „Það eru hins vegar margar
jákvæðar breytingar, slysum á
ungum ökumönnum og gangandi
vegfarendum hefur fækkað,“ segir
Gunnar. „Ferðamenn hafa heldur
aldrei verið öruggari þrátt fyrir að
hafa aldrei verið jafn margir. Lík-
urnar á því að hver ferðamaður
lendi í slysi hafa aldrei verið minni.“
Varðandi slys vegna fíkniefna-
aksturs segir Gunnar að tölurnar
bendi til þess að fíkniefnaneysla
sé að færast í aukana. „Við gerum
ráð fyrir því að þessi aukning sé
birtingarmynd aukinnar fíkniefna-
neyslu. Að tækla þetta vandamál
þarf að gera á breiðari grundvelli,“
segir Gunnar. Nokkur verkefni séu
þegar komin í gang.
Einnig er verið athuga hvernig
hægt sé að vinna gegn fíkniefna-
akstri með auglýsingaherferð,
það er hins vegar erfitt. „Með
ölvunarakstur getum við sagt fólki
að fara út að skemmta sér en ekki
keyra. Það er ekki hægt með fíkni-
efnaakstur,“ segir Gunnar. Litið
hefur verið til fordæma erlendis,
en enginn er kominn með svar
við spurningunni. „Athöfnin sjálf
er ólögleg og við getum ekki látið
eins og það sé eðlilegt. Þess vegna
er mjög erfitt að fara í herferð. En
við erum að leita leiða til að tækla
þetta með auglýsingum, en einnig
með forvörnum og fræðslu.“
arib@frettabladid.is
Gífurleg fjölgun á slysum
vegna fíkniefnaaksturs
Í fyrra urðu 868 slys á fólki í umferðinni, þar af fimmtán banaslys. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON BRINK
Fjöldi slasaðra vegna
fíkniefnaaksturs hefur
margfaldast á síðustu
árum. Deildarstjóri hjá
Samgöngustofu segir
tíðindin hörmuleg.
Erfitt sé þó að taka á
vandanum með auglýs-
ingaherferð.
INNLEND Blómaframleiðsla getur
ek k i staðið undir íslenskum
blómamarkaði og innf lutningur
á afskornum blómum er nauð-
synlegur segir Ólafur Stephensen,
framkvæmdastjóri Félags atvinnu-
rekenda. Ólafur svarar þannig
ummælum Axels Sæland í Frétta-
blaðinu í gær þar sem
h a n n s e g i r
t o l l k v ó t a
á blómu m
ekki hvetjandi
fyrir íslenska
blómabændur
og að innlend
b l ó m a f r a m -
leiðsla geti staðið
u n d i r m a r k-
aðnum. Innflutningur
afskorinna blóma sé
óþarfur.
„Okkur finnst dálítið
merkilegt að stærsti blóma-
framleiðandi á landinu skuli
kvarta undan samkeppni frá
innf lutningi sem nemur 15
prósentum af eingöngu hans
framleiðslu og er f lutt inn með 30
prósenta tolli, 30-40 króna gjaldi á
hvert blóm. Ef íslensk blómafram-
leiðsla stenst ekki slíka samkeppni
þá ættu menn kannski bara að fara
að snúa sér að einhverju öðru,“ segir
Ólafur.
Í blaðinu í gær var einnig fjallað
um að innf lutningur afskorinna
blóma sé mengandi. Kolefnisspor
þeirra sé mun stærra en þeirra
blóma sem ræktuð eru hér á landi.
Aðspurður segir Ólafur að fjöl-
breyttara vöruúrval til neytenda
geti haft jákvæð áhrif á umhverfis-
vernd: „Það þarf kannski að horfa á
það í stærra samhengi. Þegar neyt-
endur eru að taka ákvarðanir um
hvaða vörur þeir kaupa út frá sínu
heildar neyslumynstri. Ef þeir til
dæmis spara mikið á því að kaupa
innfluttar vörur sem eru ódýrari en
innlend framleiðsla þá gengur það
kannski hraðar að safna fyrir raf-
bíl eða öðrum umhverfisvænum
vörum“. – bdj
Segir stærsta blómaframleiðanda
landsins kvarta undan samkeppni
Fólk hefur skilning
á erindinu en afar
flókið er að verða við því.
Örlygur Hnefill
Örlygsson
1 0 . M A Í 2 0 1 9 F Ö S T U D A G U R4 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
1
0
-0
5
-2
0
1
9

0
7
:2
5
F
B
0
5
6
s
_
P
0
5
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
2
F
8
-2
2
C
C
2
2
F
8
-2
1
9
0
2
2
F
8
-2
0
5
4
2
2
F
8
-1
F
1
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
B

F
B
0
5
6
s
_
9
_
5
_
2
0
1
9
C
M
Y
K