Fréttablaðið - 10.05.2019, Blaðsíða 8

Ef Norður-Kórea
endurtekur þessa
hegðun gæti það reynst erfið
hindrun í yfirstandandi
viðræðum.
Moon Jae-in, forseti Suður-Kóreu
Minntist föður síns
Rússar minntust þátttöku Sovétríkjanna í síðari heimsstyrjöld í gær. Af því tilefni marseruðu fjölmargir um stræti Moskvu með myndir af ætt-
ingjum sem börðust fyrir ættjörðina í stríðinu. Vladímír Pútín forseti tók sjálfur þátt og hélt á mynd af föður sínum, Vladímír Spírídonovíts Pútín,
sem særðist alvarlega í orrustunni um Leníngrad. Faðirinn lést hins vegar ekki af sárum sínum heldur lifði hann til ársins 1999. NORDICPHOTOS/AFP
NORÐUR-KÓREA Suðurkóreski her-
inn hefur aukið eftirlit sitt með
nágrönnunum í norðri og er í við-
bragðsstöðu eftir að herinn greindi
frá því að Norður-Kórea hefði
skotið tveimur skammdrægum eld-
flaugum í gær. Norður-Kórea skaut
síðast flaugum austur á haf á laugar-
daginn var.
Samkvæmt yfirstjórn suðurkór-
eska hersins var f laugunum skotið
í austur frá Kusong. Þær f lugu 420
og 270 kílómetra og náðu fimmtíu
kílómetra hæð áður en þær skullu
á yfirborði sjávar. Ef rétt reynist
eru þetta fyrstu eldflaugatilraunir
Norður-Kóreu frá því í nóvember
2017. Kim Jong-un einræðisherra
hefur í millitíðinni fundað með
leiðtogum Suður-Kóreu, Bandaríkj-
anna, Kína og Rússlands og undir-
ritað yfirlýsingar um að sækjast ætti
eftir friði og kjarnorkuafvopnun
Kóreuskagans.
Síðustu viðræður Kim og Donalds
Trump Bandaríkjaforseta fóru fram
í febrúar en þar hafnaði Trump
kröfu einræðisherrans um af létt-
ingu þvingana áður en algjör kjarn-
orkuafvopnun fer fram. Fundinum
lauk án undirritunar sameigin-
legrar yfirlýsingar.
Suðurkóreski miðillinn KBS hafði
eftir Moon Jae-in, forseta Suður-
Kóreu, að Norður-Kóreumenn
virtust nú ósáttir við að ekkert sam-
komulag hefði náðst á umræddum
fundi. Reuters sagði í umfjöllun
sinni samskiptin hafa verið afar
stirð frá því fundi var slitið og setti
tilraunirnar í samhengi við þetta
frost í viðræðunum.
Moon sagði aukinheldur að til-
raunir gærdagsins gætu talist brot
á samþykktum öryggisráðs Sam-
einuðu þjóðanna. Hins vegar sé of
snemmt að segja til um það. „Hvað
sem því líður vil ég vara Norður-
Kóreu við því að ef Norður-Kórea
endurtekur þessa hegðun gæti það
reynst erfið hindrun í yfirstandandi
viðræðum.“
Norður-Kóreumenn hafa hins
vegar ekki enn hótað því að ráðast
á andstæðinga sína, eins og Kim
hefur áður gert þegar togstreitan
hefur verið sem mest. Norðurkór-
eska ríkissjónvarpið (KCNA) sagði
um tilraunir laugardagsins að
þetta hefðu verið hernaðaræfingar
í sjálfsvarnarskyni.
„Þessar æfingar eru ekkert annað
en hefðbundnar hernaðaræfingar
og beinast ekki gegn neinum. Ef ríki
ógnar öðru ríki sérstaklega með
hernaðaræfingum er það annað
mál. Á síðustu tveimur mánuðum
hafa Bandaríkin og Suður-Kórea
staðið að sameiginlegum hern-
aðaræfingum sem beindust sér-
staklega gegn okkur. Ekki er ljóst
hvers vegna allir þegja um þessar
ögrandi hernaðaræfingar,“ sagði í
frétt KCNA.
Aðgerðir Bandaríkjanna í deil-
unni við einræðisríkið virðast
sömuleiðis vera að harðna. Mark
Cassayre, erindreki Bandaríkj-
anna hjá Sameinuðu þjóðunum,
fordæmdi sérstaklega „fyrirlitlegt“
ástand mannréttindamála í Norð-
ur-Kóreu og sagði það ekki eiga
sér nokkra hliðstæðu í heiminum.
Talið er að á milli 80 til 120 þúsund
pólitískir fangar séu í formlegum
fangabúðum, sæti pyntingum og
öðrum mannréttindabrotum í
Norður-Kóreu.
Bandaríska dómsmálaráðuneytið
tilkynnti svo í gær að Bandaríkja-
menn hefðu lagt hald á norðurkór-
eskt fraktskip vegna gruns um að
það hafi brotið gegn alþjóðlegum
viðskiptaþvingunum með því að
f lytja kol frá Norður-Kóreu. Sam-
kvæmt tilkynningunni lagði annað
ríki fyrst hald á skipið í apríl á síð-
asta ári en það var í gær á leið inn í
bandaríska landhelgi undir stjórn
Bandaríkjamanna.
thorgnyr@frettabladid.is
Moon varar Norður-Kóreu
við frekari eldflaugaskotum
Norður-Kóreumenn virðast hafa gert sínar fyrstu eldflaugatilraunir frá árinu 2017. Samskiptin orðin
stirð eftir árangurslausan fund með forseta Bandaríkjanna í febrúar. Einræðisríkið segir tilraunir og
hernaðaræfingar einungis í sjálfsvarnarskyni og gagnrýnir æfingar Bandaríkjanna og Suður-Kóreu.
Moon Jae-in, forseti Suður-Kóreu, hvatti Kim Jong-un, einræðisherra
Norður-Kóreu, til að slíðra sverðið á nýjan leik í gær. NORDICPHOTOS/AFP
ÍRAN Frakkland, Þýskaland og
Bretland, evrópsku aðildarríkin að
JCPOA-samningnum um að Íranar
fái ekki að koma sér upp kjarnorku-
vopnum í skiptum fyrir afléttingu
viðskiptaþvingana, hvöttu Írana í
sameiginlegri yfirlýsingu í gær til
þess að halda samningnum á lífi.
Hassan Rouhani, forseti Írans,
sagði á miðvikudag að Íran ætlaði
að hætta að framfylgja samningn-
um og ef til vill byrja að framleiða
auðgað úran til eigin nota í stað þess
að selja það úr landi, líkt og samn-
ingurinn kveður á um. Sagði hann
það gert vegna þeirra viðskipta-
þvingana sem Bandaríkin hafa lagt
á Íran eftir riftun Bandaríkjanna.
Ríkin sögðust hafna þeim afar-
kostum sem Íran setti þeim um að
fá þvingunum Bandaríkjanna aflétt
innan sextíu daga gegn áframhald-
andi samstarfi.
Federica Mogherini, utanríkis-
málastjóri ESB, sagði samninginn
mikilvægt öryggisatriði. – þea
Evrópa hafnar
afarkostum
Íransstjórnar
PÁFAGARÐUR Frans páfi setti í gær
lög fyrir kaþólsku kirkjuna sem
skylda embættismenn hennar til
þess að tilkynna um og rannsaka
kynferðisbrot kirkjunnar manna
og yfirhylmingu þeirra.
Þetta er í fyrsta sinn sem kirkjan
setur sér lög sem þessi að því er segir
í The New York Times.
Með þessu þykir páfi vera að festa
í lög ábyrgðarhlutverk biskupa.
Hingað til hefur það verið mismun-
andi eftir löndum hvort skylt sé að
tilkynna brot. Lögin snúast um brot
gegn börnum eða fólki með fötlun.
„Það er gott að verklagsreglur
verði eins um allan heim og þann-
ig getum við betur komið í veg
fyrir og barist gegn glæpum sem
þessum,“ sagði Frans páfi um nýju
löggjöfina. – þea
Gert skylt að
tilkynna um
kynferðisbrot
BANDARÍKIN Yfirvöld í Bandaríkj-
unum handtóku Daniel Everette
Hale, fyrrverandi upplýsingagrein-
anda hjá þjóðaröryggisstofnuninni
NSA, í gær. Hale er ákærður fyrir að
hafa lekið að minnsta kosti sautján
leynilegum skjölum til blaða-
manns. Hann á yfir höfði sér allt að
fimmtíu ára fangelsisdóm.
Hale á að hafa prentað út 36 leyni-
leg skjöl í febrúar 2014 og af hent
blaðamanninum að minnsta kosti
sautján þeirra. Samkvæmt BBC er
talið líklegt að samskiptin hafi leitt
af sér umfjöllun The Intercept um
drónaárásir Bandaríkjamanna.
Inter cept hafði ekki tjáð sig um
málið í gær. – þea
Fimmtíu ára
fangelsis krafist
Skjölin snerust líklega um dróna.
NORDICPHOTOS/AFP
Federica Mogh-
erini utanríkis-
málastjóri.
1 0 . M A Í 2 0 1 9 F Ö S T U D A G U R8 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
1
0
-0
5
-2
0
1
9

0
7
:2
5
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
0
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
2
F
8
-4
A
4
C
2
2
F
8
-4
9
1
0
2
2
F
8
-4
7
D
4
2
2
F
8
-4
6
9
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
7
B

F
B
0
5
6
s
_
9
_
5
_
2
0
1
9
C
M
Y
K