Morgunblaðið - 17.01.2019, Qupperneq 62
62 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. JANÚAR 2019
Silja Björk Huldudóttir
silja@mbl.is
„Þetta er ótrúlegt tækifæri,“ segir
Silja Elsabet Brynjarsdóttir messó-
sópran sem er ein fjögurra sem
fram koma á tónleikunum Ungir
einleikarar með Sinfóníuhljómsveit
Íslands í Eldborg Hörpu í kvöld kl.
19.30 undir stjórn brasilíska
hljómsveitarstjórans Ligiu Amadio.
Auk Silju koma fram þau Guð-
bjartur Hákonarson fiðluleikari,
Harpa Ósk Björnsdóttir sópran og
Hjörtur Páll Eggertsson sellóleik-
ari. Þau báru öll sigur úr býtum í
keppni ungra einleikara sem Sinfón-
íuhljómsveit Íslands stendur fyrir í
samvinnu við Listaháskóla Íslands,
en að þessu sinni fór keppnin fram í
október á síðasta ári. Þar tóku alls
15 ungir einleikarar eða söngvarar
þátt. Keppnin er opin nemendum á
háskólastigi, óháð því hvaða skóla
þeir sækja.
Aðspurð segist Silja munu syngja
Must the Winter Come so Soon úr
Vanessu eftir Samuel Barber,
Smanie implacabili úr Cosi fan tutte
eftir W.A. Mozart, Urlicht eftir
Gustav Mahler, Var det en dröm úr
Fimm söngvum op. 37 eftir Jean
Sibelius og loks Habanera úr Car-
men eftir Georges Bizet. „Þetta eru
allt mikil uppáhaldsverk og verk
sem hafði mikil áhrif á mig þegar ég
heyrði þau fyrst. Ég kom svolítið
seint inn í klassíska heiminn þannig
að ég man mjög vel hvernig var að
heyra þessi verk í fyrsta skipti,“
segir Silja og tekur fram að hún hafi
ekki farið að hlusta á klassíska tón-
list af alvöru fyrr en hún flutti frá
Vestmannaeyjum til Reykjavíkur
þegar hún var tvítug og hóf söng-
nám í Söngskólanum í Reykjavík.
Leiklistin togar enn
Áður en Silja flutti á mölina hafði
hún starfað með leikfélaginu í Vest-
mannaeyjum um tíu ára skeið og því
hlotið góða sviðsreynslu sem nú nýt-
ist henni í tónlistarbransanum. „Í
Vestmannaeyjum var ég mikið í
söngleikjum og hafði hugsað mér að
halda áfram að syngja slíka tónlist
þegar ég fór í nám, en leiddist óvart
inn á klassísku braut skólans og
fann mig betur þar,“ segir Silja sem
lýkur bachelor-námi í söng frá Royal
Academy of Music í London og
hyggur á framhaldsnám í óperu-
„Þetta er ótrú-
legt tækifæri“
Ungir einleikarar í kvöld kl. 19.30
þeim í gegn,“ svarar Elísabet. Blaða-
maður telur líklegt að fólk taki frekar
eftir slæmri klippingu en góðri og El-
ísabet virðist vera á sama máli. „En
það er mjög fyndið að þá er það alltaf
klipparanum að kenna en ef myndin
er góð er það alltaf einhverjum öðr-
um að þakka,“ segir hún sposk og
bætir við að ef fólk eigi erfitt með að
fylgja ákveðnum takti í frásögninni
þýði það ekki endilega að myndin sé
illa klippt. Fólk geti til dæmis verið
illa fyrir kallað þá stundina eða mis-
móttækilegt fyrir því sem fyrir augu
ber.
Vörumerkið skekkir myndina
Elísabet segir aðsókn að kvik-
myndum sýna að sagan þurfi ekki
endilega að vera áhugaverð eða góð
til að fólk kaupi sér bíómiða. Oft snú-
ist hún einfaldlega um vörumerki,
„brand“ eins og það heitir á ensku og
VIÐTAL
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Elísabet Ronaldsdóttir hefur klippt á
fimmta tug kvikmynda, stuttmynda,
heimildarmynda, sjónvarpsþátta og
-mynda á ferli sínum sem spannar nú
yfir 20 ár. Á undanförnum sex til sjö
árum hefur hún klippt Hollywood-
myndir í dýrari kantinum, kvikmynd-
ir með þekktum kvikmyndastjörnum
og má þar nefna John Wick, Atomic
Blonde og nú síðast Deadpool 2 en
fyrir þá síðastnefndu hlaut hún ný-
verið tilnefningu til Eddie, verðlauna
samtaka kvikmyndaklippara í Banda-
ríkjunum, auk þeirra Dirk Wester-
velt og Craig Alpert sem tóku við
verkefninu eftir að Elísabet veiktist
alvarlega af krabbameini. Hún er nú
blessunarlega laus við meinið og
sneri aftur í klippiherbergið til að
ljúka við Deadpool 2, hasargaman-
mynd sem segir af ódrepandi ofur-
hetju, hinum kjaftfora Deadpool.
Blaðamaður hitti Elísabetu í Vest-
urbænum fyrr í þessum mánuði en
hún býr að mestu erlendis starfs síns
vegna.
Aðeins meiri lúxus
Elísabet hefur klippt bæði hér á
landi og erlendis og blaðamanni leikur
forvitni á því hvort mikill munur sé á
því að klippa íslenskar kvikmyndir og
erlendar og þá sérstaklega Holly-
wood-myndir, líkt og hún hefur nú
gert nokkrum sinnum. „Nei, vinnan
er sú sama en það er alls konar lúxus í
kringum að klippa úti sem er ekki
hérna heima; það eru betri laun og
betri aðstæður að mörgu leyti en ég
nota sama forritið og allt þetta fólk
sem ég vinn með vill segja sögu,“ seg-
ir Elísabet.
Hún segist reyna að fylgja ákveð-
inni áætlun þegar kemur að klipp-
ingu og tímaplani. „Ef við sjáum að
við erum ekki að ná henni þarf að
breyta einhverju eða gera eitthvað
til að það sé hægt. En myndir hérna
heima eru fjármagnaðar á annan
hátt en úti, hér eru þetta skattpen-
ingar sem koma úr Kvikmyndasjóði
en úti eru þetta prívat peningar. Og
þegar þetta eru prívat peningar,
hvort heldur þeir koma frá stúdíói
eða einstaklingum, vill fólkið sem
leggur til fjármagnið hafa meira að
segja um verkið. Að því leyti er þetta
öðruvísi, valdapíramídinn er annar.“
Góð hrynjandi mikilvæg
– Einn leikstjóri vill taka hvert at-
riði upp 50 sinnum en annar vill gera
það tíu sinnum. Það hlýtur að bitna á
þér?
„Já, auðvitað er þetta alla vega.
Sumir leikstjórar eru skipulagðari en
aðrir og allt hefur sína kosti og galla
og maður tekur því bara eins og það
er,“ svarar Elísabet og segist hafa átt
í góðu samstarfi við alla þá leikstjóra
sem hún hefur unnið með. „En auðvit-
að hefur maður lent í bæði erfiðum
aðstæðum og auðveldum og það getur
ýmislegt gert vinnuna erfiða en í mínu
tilfelli hefur það aldrei verið leikstjór-
inn,“ bætir hún við.
En hver er galdurinn við góða
klippingu? „Það er mjög persónu-
bundið en það sem skiptir mig máli
er góð hrynjandi í frásögn, að fá sög-
una til að fljóta vel þannig að allir
skilji, án þess að maður sé að mata
fólk, og fá karakterana sterka, ná
ofurhetjumyndir gott dæmi um slíkt.
Fólk fari í bíó út af aðdáun sinni á til-
tekinni persónu og söguheimi henn-
ar, t.d. Deadpool.
Elísabet segir þetta ákveðið
vandamál þegar komi að prufusýn-
ingum á kvikmyndum, t.d. þeirri sem
haldin var á Deadpool 2. Fólk hafi
fengið að vita hvaða kvikmynd ætti
að sýna þegar það var búið að koma
sér fyrir í bíósalnum og fagnað
myndinni ógurlega. Þannig hafi allir
verið ofboðslega glaðir og í miklu
stuði áður en sýningin hófst. „Fólk
var í adrenalínvímu að horfa á
tveggja klukkustunda langa mynd og
svakalega ánægt á eftir. Stúdíóið
hafði aldrei séð svona tölur áður og
það er svo erfitt að eiga við þetta því
allir urðu rosalega glaðir, héldu að
myndin væri bara tilbúin en mér
fannst við ekki hálfnuð,“ segir Elísa-
bet. Lítið sé því að marka viðbrögð
gesta á slíkum prufusýningum og
varasamt að treysta á þau.
Mjög hröð vinnsla
„Það er mjög flókið að eiga við
þessa stóru „blockbustera“,“ segir
Elísabet og á þar við kvikmyndir sem
líklegar eru til að mala gull í miða-
sölu, kvikmyndir á borð við Deadpool
2, „og ég er búin að gefa þá upp á bát-
inn.“ Hún segir annan galla á slíkum
kvikmyndum vera hversu hratt þær
séu unnar. Þá séu framleiðendur laf-
hræddir um að þær leki á netið og
vilji koma þeim sem fyrst í bíó.
„Þú sérð að myndin var tekin upp
sumarið 2016 og við frumsýndum
hana um páskana 2017. Þetta er
geggjuð keyrsla á mynd sem er með
svona mörgum tæknibrellum,“ segir
Elísabet og nefnir sem dæmi að and-
litinu á Deadpool hafi til að mynda
verið breytt með tölvutækni. „Þannig
að þetta var mikið álag og stress,“
segir hún.
– Er erfiðara að klippa kvikmyndir
með svo mörgum tæknibrellum?
„Það er öðruvísi. Það þarf að gera
allt í góðri samvinnu við „visual eff-
ects“ gæjana,“ svarar Elísabet og
bætir við að vinnslan sé afar lagskipt
og lögin ótalmörg.
Betur sjá augu en auga
Elísabet hefur kynnst nokkrum
kvikmyndastjörnum í starfi sínu og
þremur mjög vel, þeim Ryan Reyn-
olds sem leikur Deadpool, Charlize
Theron sem lék í aðalhlutverkið í
Atomic Blonde og Keanu Reeves sem
lék í John Wick en öll komu þau að
framleiðslu kvikmyndanna og fylgd-
ust því með vinnslu þeirra eftir að
tökum lauk.
Síðastnefnda kvikmyndin, hefnd-
artryllir með miklum blóðsúthell-
lingum og hasar, sló óvænt í gegn.
„Við fengum alveg að vera í friði
með þá mynd því enginn átti von á
því,“ segir Elísabet um hinar óvæntu
vinsældar og það sama megi segja
um Atomic Blonde en í henni má
finna magnað slagsmálaatriði,
margra mínútna langt, sem lítur út
fyrir að vera ein löng taka. Svo er þó
ekki, að sögn Elísabetar, og kemur
þar til list klipparans. Elísabet segir
að þar sem Theron sé stórstjarna og
verðmæt eftir því hafi hún alls ekki
mátt rúlla niður tröppur eða leggja
sig í hættu yfirleitt. „Trygginga-
félagið sagði bara nei,“ segir Elísabet
og því hafi áhættuleikkona tekið
mesta hasarinn að sér.
Elísabet var viðstödd tökur á þessu
tiltekna atriði og segir hún það hafa
Gott sjálfs-
traust það
mikilvægasta
Elísabet Ronaldsdóttir er tilnefnd til
Eddie-verðlaunanna fyrir Deadpool 2
Morgunblaðið/Eggert
Eftirsótt Elísabet Ronaldsdóttir hefur klippt fjöldann allan af kvikmyndum
og hin síðustu ár hefur hún vakið athygli fyrir klippingu á hasarmyndum.
WWW.S IGN . I S
Fornubúðum 12 · Hafnar f i rð i · s ign@s ign . i s · S : 555 0800
G
U
LL
O
G
D
EM
A
N
TA
R