Morgunblaðið - 23.02.2019, Side 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. FEBRÚAR 2019
Vantar þig
ráðleggingar
við sölu eignar
þinnar?
s 893 6001
Kópavogi | Selfossi | s 893 6001 | beggi@fasteignasalan.is
Guðbergur
Guðbergsson
Löggiltur fasteignasali
og leigumiðlari
AÐALFUNDUR
GEÐHJÁLPAR 2019
Aðalfundur Landssamtakanna Geðhjálpar verður haldinn að
Borgartúni 30, 2. hæð til hægri, laugardaginn 16. mars kl. 14.
Á dagskrá verða hefðbundin aðalfundarstörf, m.a. kjör formanns
og nýrra fulltrúa í stjórn samtakanna, umfjöllun um ársskýrslu og
ársreikning samtakanna.
Félagsmenn eru hvattir til að mæta.
Virðingarfyllst,
stjórn Geðhjálpar.
www.gedhjalp.is
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Af þeim 60 íbúðum sem byggingar-
samvinnufélag Samtaka aldraðra
byggir nú í Austurhlíð 10 í Reykjavík,
í grennd við Kennaraháskólann, eru
53 seldar, en íbúðirnar verða afhentar
um mitt ár 2021.
Þetta eru fyrstu
íbúðirnar sem fé-
lagið byggir sjálft
síðan skömmu eftir
hrun, eða í áratug,
og segir Magnús
Björn Brynjólfs-
son, formaður
Samtaka aldraðra,
að greinilegur
áhugi sé á bygg-
ingum sem þess-
um, en um óhagnaðardrifna fram-
kvæmd sé að ræða.
„Verð á íbúðunum hjá okkur er
lægra en gengur og gerist,“ segir
Magnús. „Meðalverð á fermetra í
íbúðunum við Austurhlíð er í kringum
550 þúsund krónur, en í miðborginni
er ekki óalengt að verð á fermetra fari
yfir 900 þúsund krónur. Áhuginn á
verkefninu sýnir að það er þörf á
þessu og fólk vill eyða aurunum sínum
í hlutina eins og þeir kosta.“
Við Austurhlíð 10 eiga að rísa þrjú
hús, 4-5 hæða. Íbúðirnar verða 80-120
fermetrar að stærð og kosta á bilinu
45-65 milljónir króna. Ein lyfta verður
í hverju stigahúsi og bílageymslu fyr-
ir samtals 60 bíla. Ein húsvarðaríbúð
fylgir íbúðunum sextíu og sameigin-
legur um 150 fermetra salur verður til
afnota fyrir íbúa. Magnús segir stað-
setninguna miðsvæðis, húsin standi
hátt og rétt handan við hornið sé
þjónustumiðstöð á vegum borgar-
innar í Bólstaðarhlíð 43.
Hvergi slegið af kröfum
„Húsin eru byggð með það að
leiðarljósi að byggja góðar íbúðir, en
samt eins ódýrt og hægt er,“ segir
Magnús. „Hvergi er slegið af kröfum
um gæði, handverk og hönnun, en við
verðum samt að fylgja kröfum
borgarinnar um byggingalag, hæð og
gerð. Borgin setur reglur sem þýðir
að við getum ekki byggt einhvern
kassa upp í loftið, sem yrði sjálfsagt
miklu ódýrara heldur en okkar verk-
efni.“
Félagsmenn í Byggingarsam-
vinnufélaginu Samtök aldraðra eru
nú um þrjú þúsund, en félagar geta
orðið þeir sem eru fjárráða, hafa náð
50 ára aldri og eiga lögheimili á fé-
lagssvæðinu, sem er Reykjavík og ná-
grenni. Þeir félagsmenn sem hafa náð
60 ára aldri geta fengið úthlutað nýrri
íbúð eða keypt eldri íbúð sem reist er
á vegum félagsins. Félagar með
lengstu aðild eiga fyrstir rétt á
kaupum.
Samkvæmt reglum félagsins má
endursöluverð íbúðar aldrei vera
hærra en upphaflegt kostnaðarverð
hennar, að teknu tilliti til vísitölu
byggingarkostnaðar og með hliðsjón
af viðskeytingu, lagfæringu og
ástands hennar samkvæmt áliti mats-
manns. Eigandi sem fengið hefur íbúð
að tilhlutan félagsins má ekki setja
hana í almenna sölu fyrr en að enduðu
söluferli innan félagsins.
6-8 milljónum dýrari eignir
„Það getur munað töluverðu á
verði eigna hjá okkur og á almennum
markaði,“ segir Magnús. „Í fasteigna-
bólunni sem verið hefur síðustu ár þá
hefur markaðurinn farið hraðar upp
heldur en byggingarvísitalan. Þannig
getur verð fasteignar verið 6-8 millj-
ónum hærra á almennum markaði
heldur en hjá okkur. Nokkur brögð
hafa verið að því að fólk, einkum erf-
ingjar, hafi viljað komast framhjá
ákvæði um hækkun samkvæmt bygg-
ingarvísitölu, en það er ekki heimilt.“
Samtök aldraðra voru stofnuð á
áttunda áratugnum til að sinna hags-
munamálum aldraðra, en hafa í seinni
tíð sinnt byggingarframkvæmdum og
umsýslu með fasteignir. Félagið
byggði sjálft íbúðir við Dalbraut,
Sléttuveg og Aflagranda í Reykjavík,
en við Kópavogsgerði og Kópavogs-
tún í samvinnu við byggingarfyrir-
tækið Dverghamra. Nú eru samtök
aldraðra með tæplega 500 íbúðir á
sínum snærum, en upplýsingar um fé-
lagið má sjá á aldradir.is
Verðið lægra en
gengur og gerist
Tölvumynd/Arkþing
Austurhlíð 10 Alls verða 60 íbúðir í þremur 4-5 hæða húsum og fermetraverð um 550 þúsund krónur að meðaltali.
Magnús Björn
Brynjólfsson
 Samtök aldraðra byggja 60 íbúðir við Austurhlíð  Verð-
breytingar taka mið af vísitölu en ekki almennum markaði
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Mikilvægt er að hlusta á raddir
heimamanna og ræða við þá um þró-
un og uppbyggingu ferðaþjónustu,
að því er Eyrún Jenný Bjarnadóttir,
sérfræðingur hjá Rannsóknamið-
stöð ferðamála, sagði í hádegis-
fyrirlestri hjá
Ferðamálastofu
og Íslenska
ferðaklasanum í
gær.
Hún kynnti
þar fyrstu niður-
stöður rann-
sóknar sinnar á
viðhorfum
heimamanna á
Húsavík, Egils-
stöðum, í Stykkishólmi og Reykja-
nesbæ til ferðaþjónustu og ferða-
manna 2018. Könnunin er hluti af
greiningu á áhrifum ferðaþjónust-
unnar á samfélög heimamanna sem
hófst 2016. Viðburðinum var
streymt á Facebook-síðu Ferða-
málastofu og þar má sjá upptöku af
fundinum.
Í máli Eyrúnar kom fram að íbúar
bæjanna virtust yfirleitt ekki hafa
miklar áhyggjur af fjölda ferða-
manna yfir sumarið og þætti fjöld-
inn hæfilegur. Þó voru marktækt
fleiri í Stykkishólmi en hinum bæj-
unum sem þótti ferðamenn of marg-
ir yfir sumarið. Allt önnur mynd
blasti við að vetri. Þá þótti t.d. um
75% Húsvíkinga ferðamenn vera of
fáir og sömu skoðunar var meira en
helmingur Egilsstaðabúa.
Svo virðist sem íbúar bæjanna
fjögurra séu almennt ánægðir með
ferðaþjónustu í sinni heimabyggð.
Þá virðist ríkja almenn sátt um að
samfélagið taki einhverjum breyt-
ingum vegna aukinnar ferðaþjón-
ustu. Um og yfir 70% svarenda telja
að ferðaþjónustan hafi jákvæð áhrif
á búsetuskilyrði á staðnum. Milli 20
og 30% svarenda töldu að ferða-
menn yllu meira ónæði í daglegu lífi
þeirra en áður. Þá taldi innan við
þriðjungur svarenda að þeirra
heimabyggð gæti ekki tekið við fleiri
ferðamönnum miðað við núverandi
aðstæður.
Nokkuð skiptar skoðanir voru um
hvort ferðaþjónustan hefði leitt til
fjölbreyttari þjónustu í heimabyggð
svarenda og þeir nýtt sér hana. Inn-
an við helmingur íbúa Reykjanes-
bæjar var því sammála en yfir 60%
íbúa Egilsstaða, tæplega 70% íbúa
Stykkishólms og 73% Húsvíkinga.
Eyrún segir að gögnin úr rann-
sókninni segi heilmikla sögu. Greina
megi mismunandi meginstef á milli
svæða. Hún sýndi glæru um vís-
bendingar. Þar kemur fram að á
Húsavík sé það viðhorf að ferða-
menn gæði bæinn lífi en stundum sé
erfitt fyrir íbúa að deila með þeim
rými. Á Egilsstöðum er ánægja með
hátt þjónustustig og ferðamenn eru
hluti af bæjarmyndinni en umferð er
mjög mikil. Í Stykkishólmi þykir
fólki að heimagisting þrengi að og í
Reykjanesbæ að ferðamenn séu
ekki áberandi en eigi samt sinn þátt
í að skapa fjölda starfa. Í símakönn-
un komu fram jákvæð viðhorf gagn-
vart ferðaþjónustu þvert á svæðin.
Eyrún segir að rannsókninni sé
ekki lokið og eftir sé að greina ýmsa
þætti og svara ýmsum mikilvægum
spurningum um áhrif ferðaþjónustu.
Hugur heimafólks
til ferðaþjónustu
 Könnun á áhrifum ferðaþjónustu
Eyrún Jenný
Bjarnadóttir