Morgunblaðið - 07.03.2019, Qupperneq 60

60 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. MARS 2019
Rafstilling ehf
Dugguvogi 23, 104 Reykjavík, sími 581 4991, rafstilling@rafstilling.is
Opið mán.-fim. 8-12 og 13-18, fös. 8-14
Hröð og góð þjónusta um allt land
Áratuga
reynsla
Startar bíllinn ekki?
Við hjá Rafstillingu leysum málið
Laugavegi 178 | 105 Reykjavík | Sími 551 3366 | Opið virka daga kl. 10-18, laugardaga kl. 10-14
Misty
BH
Stærðir: 36-42 DD-HH
Verð 9.550 kr.
Buxur
Stærðir: M-4XL
Verð 3.650 kr.
Nýtt frá Elomi
Mia
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
„Ég leik allrahanda djasstónlist á
tónleikum en ég nýt þess hvað best
að leika mínar eigin tónsmíðar, verk
sem ég sem undir áhrifum af allra-
handa tónlist og tónlistarmönnum,“
segir ítalski djasspíanóleikarinn
Rita Marcotulli. Hún kemur fram á
tónleikum í Salnum á föstudags-
kvöldið kl. 20 og eru þeir á dagskrá
tónleikaraðarinnar Jazz í Salnum.
„Ég er ástríðufullur djassleikari,“
bætir hún við, „og sem slíkur legg ég
mikið upp úr spunanum. En ég hef
líka gert talsvert af því að semja tón-
list fyrir kvikmyndir, auk þess að
takast á við ýmiss konar aðrar pant-
anir gegnum árin.“
Rita Marcotulli hefur verið í
fremstu röð ítalskra djassleikara
undanfarna þrjá áratugi og hefur
leikið víða um lönd með mörgum
öðrum þekktum. Meðal meðleikara
hennar á ferlinum má nefna Pat
Metheny, Dewey Redman, Chet
Baker, Richard Galliano, Peter
Erskine, Billy Cobham og Joe
Henderson. Marcotulli hefur sent
frá sér nokkrar plötur undir eigin
nafni auk þess að hafa leikið á marg-
ar með hinum ýmsu hljómsveitum.
Hún er sögð fágaður píanisti með
melódíska nálgun og sækja inn-
blástur jafnt í djasshefðina sem og
brasilíska og afríska tónlist. Auk
þess að semja og flytja djass hefur
Marcotulli hlotið tilnefningar og
verðlaun fyrir tónlist sem hún hefur
samið fyrir kvikmyndir í heimaland-
inu en hún fæddist í Róm árið 1959.
Aðdáandi norrænnar tónlistar
Marcotulli segist hafa eytt drjúg-
um hluta starfsævinnar á vegum úti
við tónleikahald með hinum ýmsum
félögum í djassinum, til að mynda
mikið með trommugoðsögninni Billy
Cobham sem hún lék með frá 1989.
„Ég hef leikið talsvert af fram-
sækinni tónlist, eins og með Dewey
Redman en með honum lék ég af og
til í fimmtán ár, og einnig tónlist nær
meginstraumum og standarda.“ Og
hún nefnir fleiri meðleikara sem hún
hefur unnið mikið með, til að mynda
trommarann Peter Erskine, sem var
í Weather Report, og sænska bassa-
leikarann Palle Danielsson. „Ég hef
spilað mikið með norrænum tón-
listarmönnum, en á níunda áratugn-
um var ég búsett í Gautaborg um
tíma. Ég er mikill aðdáandi nor-
rænnar tónlistar. Og ég hlakka mik-
ið til að koma til Íslands! Þetta verð-
ur fyrsta heimsókn mín til landsins
og ég kem nokkrum dögum fyrir
tónleikana með góðum vinum til að
upplifa náttúruna.“
Innblástur víða að
Marcotulli segir að þótt hún njóti
þess að leika á sviði með skapandi og
flinkum tónlistarmönnum njóti hún
þess ekki síður að koma fram ein
eins og hún gerir hér í Salnum. Því
fylgi jafnframt mikið og skemmti-
legt frelsi.
„Mögulega mun ég leika mér eitt-
hvað með gamla standarda og votta
höfundum þeirra og fyrri flytjendum
þannig virðingu mína, í bland við að
ég leik einhverjar af mínum eigin
tónsmíðum. Efnisskráin er mjög op-
in í huga mér; ég hef einhverja hug-
mynd nú þegar um hana en get síðan
skipt um skoðun þegar ég verð byrj-
uð að spila. Auðvitað mun ég leika
mér með fallegar laglínur – enda
ítölsk! Og blanda við þær ein-
hverjum norrænum áhrifum,“ segir
hún og hlær.
„Þegar ég er ein á tónlistar-
ferðalagi mínu á sviði tala ég oft um
þann ósýnilega veg sem ég feta og
byggi í senn á minningum og inn-
blæstri til að finna mína leið.“ Og
hún segir innblásturinn við tón-
smíðar geta komið víða að, frá nátt-
úrunni, frá listaverkum eins og mál-
verkum eða höggmyndum, eða frá
leikurum þegar hún semur kvik-
myndatónlist.
„En það er alltaf einhver saga í
hverju lagi eða tónverki, einhver
sögulína sem ég leik mér með. Þegar
ég er ein á sviðinu að spila, rétt eins
og þegar ég sem tónlist, veit ég ekki
alltaf hvert vegurinn ósýnilegi leiðir
mig. Það er rétt eins og í vinnu list-
málarans; Picasso lýsti þessu ferli
svo vel þegar hann sagði að ef hann
vissi frá byrjun nákvæmlega hvað
hann ætlaði að mála í hverju verki,
hvers vegna ætti hann þá að vera að
því?!“
Rita Marcotulli leikur í Salnum á
föstudagskvöldið, flýgur heim til
Rómar daginn eftir og heldur á
sunnudag upp á sextugsafmæli sitt
með hópi góðra vina. Svo tekur enn
eitt tónleikaferðalagið við. „Í síðustu
viku var ég í Danmörku, vann þá þar
í ellefu daga og spilaði með þarlend-
um listamönnum. Eftir Íslandsferð-
ina og afmælið á sunnudag fer ég
aftur norður á bóginn, til Svíþjóðar
og Noregs að spila á nokkrum tón-
leikum. Ég verð því á Norður-
löndum meira og minna í mars og
hlakka mikið til!“
Djassistinn „Auðvitað mun ég leika mér með fallegar laglínur – enda ítölsk!
Og blanda við þær einhverjum norrænum áhrifum,“ segir Rita Marcotulli.
Veit ekki alltaf hvert
vegurinn ósýnilegi leiðir mig
 Ítalski djasspíanóleikarinn Rita Marcotulli kemur fram í Salnum annað kvöld
Japanski arkitektinn, hugmynda-
fræðingurinn og kennarinn Arata
Isozaki hlýtur Pritzker-verðlaunin í
ár, mikilvægustu verðlaun sem
veitt eru fyrir ævistarf á sviði arki-
tektúrs.
Isozaki er orðinn 87 ára gamall
og að sögn The New York Times
hefur hann lengi verið orðaður við
verðlaunin, enda kallaður af sam-
herjum „keisarinn í japönskum
arkitektúr“ og þykir oft framar-
lega í þeim fámenna hópi sem vísar
leiðina inn í framtíðina á sviði
byggingarlistar.
Isozaki hefur auk þess að hanna
byggingar tekið þátt í umfangs-
miklum skipulagsverkefnum og
þykir hafa samþætt á snilldarlegan
hátt hugmyndir í vestrænum sem
austrænum arkitektúr, módern-
isma og póstmódernisma í hönnun,
og alþjóðlegar og svæðisbundnar
hugmyndir í byggingum sem hafa
fjölbreytilegt útlit en hafa verið
mikilvægar í útrás japansks arki-
tekúrs inn í aðra menningarheima.
Isozaki hefur teiknað yfir eitt
hundrað byggingar á löngum ferli,
þar á meðal Samtímalistasafnið í
Los Angeles, Palau Sant Jordi-
bygginguna í Barselóna og Ráð-
stefnumiðstöð Doha í Katar.
Isozaki er 46. arkitektinn sem
hlýtur Pritzker-verðlaunin og segir
í tilkynningu að valnefndin hafi
horft til hugmynda hans um „listina
í rýminu“ en hann segir grunn-
hugmynd sína um arkitektúr vera
þá að hann eigi að vera ósýnilegur
en fólk eigi að finna fyrir honum
með öllum skilningarvitum. Hann
segir vel lukkaðan arkitektúr eiga
að vera blöndu sjónrænna lista,
ljóðlistar, heimspeki, leiklistar, rit-
listar og hönnunar.
AFP
Virtur Artitektinn Arata Isozaki fyrir
framan háhýsi eftir hann í Mílanóborg.
Arata Isozaki
hreppti Pritzkerinn
Atvinna