Neyslukönnun - 01.10.1997, Blaðsíða 19

Neyslukönnun 1995
17
búreikningshalds hentaði ekki var heimilinu boðið að fresta
þátttöku þar til betur stæði á.
4.3 Búreikningar
Þátttakendur voru beðnir um að halda búreikning í tvær vikur
og skrániður öll útgjöld heimilisins. Heimilum sem samþykktu
að taka þátt í könnuninni voru send sérstök búreikningshefti
til að færa útgjöldin í. Heftin voru lítil og meðfærileg og
auðvelt að stinga þeim í vasa og hafa meðferðis. Fremst í
bókunum voru leiðbeiningar um hvemig færa ætti búreikning.
Mikillar nákvæmni var krafist við búreikningshaldið og
þurfti að tilgreina hverja vöm og þjónustu sérstaklega og verð
hennar. Hringt var til þátttakenda sunnudagsskvöldið áður en
búreikningshald hófst og farið með þeim yfir helstu atriði
reikningshaldsins. Aftur var haft samband við heimilin á
þriðja eða fjórða degi til að athuga hvernig gengi og veita
aðstoð ef með þurfti. Á síðasta degi búreikningshaldsins var
hringt til þess að þakka fyrir þátttökuna, bóka heimsóknarviðtal
á höfuðborgarsvæðinu og minna fólk úti á landi á að senda
gögnin sem fyrst til Hagstofunnar.
4.4 Kassakvittanir
Flestar stærri verslanir gefa viðskiptavinum sínum sundur-
liðaðar kassakvittanir þar sem fram koma upplýsingar um
heiti verslunar, vöruheiti, vörumerki, keypt magn, verð og
tímasetningu vömkaupa. Hagstofan tók tillit til þessara breyttu
verslunarhátta og þátttakendur gátu skilað inn kassakvittunum,
væru þær nægjanlega sundurliðaðar, í stað þess að skrá
hverja vörutegund í búreikningsheftin. Miðað var við að
heildarfjárhæð innkaupanna væri skráð í búreikningsheftin
og strimillinn settur í vasa innan á búreikningsheftinu.
Sundurliðun á strimlunum var yfirleitt ágæt og þeir skiluðu
sér vel til Hagstofunnar. I einhverjum tilvikum var skilað
strimlum sem ekki vom nægilega sundurliðaðir. Megin-
hugmyndin með að leyfa notkun kvittana var að auðvelda
þátttakendum vinnu við könnunina. Til viðbótar fékk
Hagstofan mun betri upplýsingar um vömr og vörumerki. I
heild komu um 41% af öllum færslum í neyslukönnuninni af
kvittunum. í mat- og drykkjarvörum fengust 53% af færslum
með þessum hætti en um 64% af öllum færslum í neyslu-
könnuninni em í þeim flokki. Þama komu fram viðbótar-
upplýsingar sem ekki fengust áður sem auka notagildi
könnunarinnar.
4.5 Ársfjórðungsviðtal/ársfjórðungsskýrsla
Vegna þess að búreikningshaldið stóð einungis yfir í tvær
vikur var hætt við að stærri útgjöld, sem eru árstíðabundin
eða sjaldgæf, kæmu ekki nógu vel fram. Því var tekið viðtal
við þátttakendur þegar búreikningshaldi var lokið og spurt
um ákveðin útgjöld yftr þriggja mánaða tímabil. Ekki var þó
tekið viðtal við þátttakendur utan höfuðborgarsvæðisins
heldur var þeim sendur sérstakur spumingalisti. Dæmi um
útgjöld sem þar var spurt um eru t.d. húsnæðiskostnaður,
rekstur á bfl, kostnaður vegna utanlandsferða og kaup á
húsgögnum og heimilistækjum. Einnig var þar spurt um
stærð og gerð húsnæðis ásamt heimilis- og raftækjaeign og
afborganir af lánum.
survey. If the period initially assigned to the household to
keep its household diaries proved inconvenient, it was in-
vited to postpone participation until a more suitable time.
4.3 Household diaries
Participants were asked to keep household diaries for two
weeks and record all household expenditures. Households
agreeing to take part in the survey were sent special pocket-
sized household diary books in which to enter their expendi-
tures. A high level of accuracy was demanded in keeping of
the diaries, whereby each product and service had to be
itemized and its price stated. Participants were contacted by
phone on the Sunday evening before the diary recording
period began and briefed on all the main points of how to
keep the diary. Households were contacted again on the third
or fourth day to check their progress and offer assistance if
needed. On the final day of the diary recording period they
were contacted once again, to thank them for participating,
arrange a home visit in the capital area, or remind people in
regional areas to send in their data to Statistics Iceland as
soon as possible.
4.4 Bar-code cash receipts
Most larger stores provide their customers with itemized
receipts, detaihng the name of the store, each separate product
purchased, the brand, quantity, and date and time of shopping.
Statistics Iceland took account of this new aspect of retailing
management and allowed participants to submit cash receipts
provided they were sufficiently itemized, instead of itemizing
their purchases by hand in the household diaries. In such cases
they were expected to record the total amount of the purchases
in the diary and enclose the receipt in a pocket inside the book.
Receipts were generally well itemized and large quantities of
them were submitted. In some cases submitted receipts were
insufficiently itemized for use in the survey. The basic idea
behind permitting the use of receipts was to reduce the effort
involved in the survey for participants. Furthermore, Statistics
Iceland gained substantially better information about products
andbrands purchases. In all, 41 % of all entries in the household
budget survey were submitted on receipts. Some 53% of all
entries for food and beverages were obtained in this form, in a
category which accounted for 64% of total survey entries. This
method also yielded additional information which had not been
obtained before and improves the usefulness of the survey.
4.5 Quarterly intervíew/quarterly questionnaire
Since the diary recording period only lasted for two weeks,
there was a risk that larger expenditure items which are
seasonal or rare would not be presented clearly enough.
Participants were therefore interviewed at the end of the diary
recording period to ask about specific expenditure items over
a three-month period. Instead of being interviewed, partici-
pants outside the capital area were sent a special question-
naire to complete. Examples of expenditure items in this
group are housing, car, foreign travel, and fumishings and
household appliances. They were also questioned about the
size and type of housing they lived in, ownership of house-
hold and electrical equipment and loan repayments.