Skessuhorn - 25.02.2015, Blaðsíða 19

19MIÐVIKUDAGUR 25. FEBRÚAR 2015
„Kom að því að ég þyrfti á þessari þjónustu að halda“
Spjallað við Skúla Alexandersson sem nýkominn er á Hrafnistu í Hafnarfirði
Hér á árum áður biðu margir með
spenningi stjórnmálaumræðna í
þinginu sem kenndar voru við eld-
húsdag. Trúlega hefur áhugafólki
um það útvarps- og sjónvarpsefni
fækkað talsvert í seinni tíð, kannski
mjög. Margir tala um að gömlu
stjórnmálamennirnir hafi verið
miklu litríkari en þeir sem eru á
þingi í dag. En kannski er þetta eitt
af því úr minningunni sem gull-
bjarma slær á. Þeir áttu það til að
rífa kjaft sumir í ræðustól í þinginu
og ef minni blaðamanns förlast
ekki þá var Skúli Alexandersson
frá Hellissandi einn af þeim. Núna
er Skúli nánast einn eftir af þess-
um gömlu kempum. „Guðni var
reyndar líka með mér í þinginu,“
segir Skúli og hlær sínum dillandi
hlátri þar sem blaðamaður Skessu-
horns situr á spjalli við hann upp
á þriðja hæð á dvalarheimilinu
Hrafnistu í Hafnarfirði. Þang-
að flutti Skúli ásamt konu sinni
Hrefnu Magnúsdóttir fyrir tæpum
mánuði. Við erum aðeins að drepa
á lífsferil Skúla og blaðamaður rek-
ur leiðina í megindráttum, frá Ár-
neshreppi á Ströndum, á Hellis-
sand og í Hafnarfjörð. Þetta hljóta
að vera viðbrigði núna? „Nei, ekki
svo. Hérna líður okkur vel og það
er vel um fólk hugsað. Ég er nú að
verða níræður þannig að það hlaut
að koma að því að ég þyrfti á þess-
ari þjónustu að halda eins og aðr-
ir,“ segir Skúli um leið og hann
teygir sig í hljóðtakkann á útvarp-
inu. Það eru komnar fréttir og enn
má helst ekki missa af neinu sem
er að gerast. Skúli hefur verið með
puttann á slagæð atvinnulífsins frá
því hann var smágutti á síldarplön-
unum í Djúpuvík og alveg fram
undir þetta.
Úr síldinni í
Samvinnuskólann
Skúli fæddist og ólst upp á jörð-
inni Kjós þar sem Djúpuvíkur-
þorpið byggðist upp. „Ég var bara
smástubbur þegar ég fór að venja
komur mínar á síldarplönin og
þar í grennd. Þetta var allt sam-
an óskaplega spennandi fyrir lítinn
dreng og bestu árin í Djúpuvík en
svo fór að halla undan fæti. Síðast
held ég að hafi verið brætt í verk-
smiðjunni 1952 og þá karfi,“ seg-
ir Skúli. Það sama ár fluttist hann
reyndar til Hellissands 26 ára gam-
all en í millitíðinni gerðist ýmislegt
hjá honum. Skúli var á síld og síld-
arbátum meðan þetta silfur hafsins
hélt sig í Hvalfirðinum og á sund-
unum við Reykjavík. Meðal ann-
ars var hann á bátnum Sigrúnu frá
Akranesi en hann var líka á síldinni
fyrir norðan. „Ég fór í Samvinnu-
skólann sem þá var í Reykjavík. Það
þótti mjög góð menntun og flestir
litu á það sem undirbúning fyrir að
verða kaupfélagsstjórar eða starfa
hjá samvinnuhreyfingunni. Ég var
nú ekki endilega að slægjast eftir
því,“ segir Skúli. Að loknu námi í
Samvinnuskólanum réði hann sig
til starfa hjá því kaupfélagi sem í
dag er stórveldi, Kaupfélagi Skag-
firðinga. Á Króknum starfaði Skúli
sem verslunarmaður 1951-1952.
Þá flutti hann vestur á Hellissand
þar sem hans ævivettvangur hefur
verið að stærstum hluta.
Nóg að sýsla
fyrir ungt fólk
Spurður hvað hafi komið til að
hann fluttist á Hellissand segir
Skúli að það hafi gerst í gegnum vin
sinn og æskufélaga úr Reykjafirð-
inum, Matthías Pétursson, en þeir
voru samnemendur í Samvinnu-
skólanum. „Matthías fór eftir nám
til Svíþjóðar og starfaði þar. Nú var
búið að ráða hann kaupfélagsstjóra
á Hellissand. Hann hafði ekki
reynslu af starfi fyrir kaupfélög-
in en það hafði ég, þannig að hann
vildi fá mig með sér vestur. Ég
starfaði hjá Kaupfélagi Hellissands
í þrjú ár. Síðan tók ég þátt í því
ásamt fleirum að kaupa 50 tonna
mótorbát og starfaði að útgerðinni
í nokkur ár. Ég tók svo við starfi
framkvæmdastjóra Útgerðarfélags-
ins Jökuls af Matthíasi Péturssyni
1961 og veitti því félagi forstöðu í
30 ár eða þangað til því var lokað.“
Þegar Skúli er spurður hvernig hafi
verið að koma á Hellissand á sínum
tíma, segir hann að það hafi verið
gott og nóg að sýsla fyrir ungt fólk.
„Kaupfélagið var öflugt á þessum
tíma og með meginþorra verslunar
á svæðinu. Það voru líka breyting-
ar í aðsigi sem styrktu atvinnulíf-
ið á svæðinu. Stórskipahöfnin í Rifi
var að byggjast upp og á skömm-
um tíma breyttist útgerðin frá því
að vera trilluútgerð í stærri mótor-
og dekkbáta.“
Fólkið kaus hann
aftur og aftur
Skúli segist frá unga aldri hafa haft
mikinn áhuga á stjórnmálum. Að-
hyllst Sósíalistaflokkinn og Æsku-
lýðsfylkinguna meðan hann nam
í Samvinnuskólanum í Reykja-
vík. „Svo eftir að ég kom vestur
mynduðum við grúppu kratar og
allaballar og buðum fram lista til
sveitarstjórnar í Neshreppi utan
Ennis eins og sveitarfélagið hét
þá. Við náðum meirihlutanum og
ég varð oddviti 1954 og samfleytt
til 1966. Eftir það var ég oddviti í
tvö tímabil tæp, seinasta árið mitt
í oddvitastarfinu var 1981,“ seg-
ir Skúli. Þegar hann er spurð-
ur hvernig íbúarnir hafi svo tek-
ið þessum manni sem sífellt var að
skipta sér af ýmsu bæði til lands og
sjávar, segir Skúli og hálfhlær. „Ja,
þeir tóku því þannig að þeir kusu
mig aftur og aftur. Ég þurfti ekki
að kvarta undan baklandinu, enda
varð það að vera sterkt þegar staðið
var í baráttunni með að fá fjárveit-
ingar til að halda áfram uppbygg-
ingu hafnarinnar í Rifi og sitthvað
fleira.“ Það er ekki nóg með að
Skúli væri þaulsetinn í sveitarstjór-
ninni heldur var hann líka kosinn
til starfa á Alþingi. „Ég var fyrst
kosinn á þing fyrir Alþýðubanda-
lagið 1979 og var á þingi til 1991.
Ég hafði reyndar verið inni á þingi
meira og minna frá 1971 til 1979,
sem varamaður Jónasar Árnasonar.
Jónas var þá tíma og tíma bæði að
sinna störfum fyrir landsstjórnina
með setu á allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna og líka að vinna að
sínum revíum og leikritum. Hann
var til dæmis að ganga frá Jörundi
á þessum tíma.“
Þingið orðið allt annar
vinnustaður
Skúli segir að þátttaka sín í atvinnu-
lífinu hafi verið besti skólinn við
setu á Alþingi. Hann segir margt
breytt í þinginu frá því hann var
þar. „Breytingarnar eru svo miklar
að þetta er ekki sami vinnustaður-
inn og var. Síðustu árin mín á þingi
var það í farvatninu að við fengj-
um eigin skrifstofu. Aðstaða þing-
manna var ekki betri en svo. Núna
eru allir með sínar skrifstofur og
aðstoðarfólk til að undirbúa þing-
mál. Að því leyti er auðveldara að
vinna þingmál nú og þá. Á móti
kemur að kjördæmin eru stærri og
leiðinlegri en þau voru. Samskipt-
in eru ekki eins mikil við íbúana,
sveitarstjórnir og fleiri sem við gát-
um ræktað ágætlega samband við í
minni og fámennari kjördæmum,“
segir Skúli. Hann hefur eins og
áður segir alltaf verið með púlsinn
á slagæð atvinnulífsins og fylgst
þar grannt með þróuninni. Í takt
við það hefur hann helgað ferða-
þjónustunni starfskrafta sína síð-
ustu áratugina. Hann hafði meðal
annars forustu um að byggja Hót-
el Hellissand. „Eftir að ég hætti á
þingi og hjá Jökli hef ég notið þess
að vera „freelands“ og ekki verið
rígbundinn í starfi. Ég hef mikið
snúist í kringum ferðaþjónustuna
og það hefur verið mjög skemmti-
legt.“
Mikil og góð
afþreying í boði
Skúli segist mjög sáttur með lífið
og tilveruna þaðan sem hann horfir
yfir sviðið af þriðju hæð Hrafnistu í
Hafnarfirði. „Þetta eru góðar stofn-
anir og vel hugsað um fólkið. Hér
er boðið upp á ýmislegt. Fólk getur
farið í sund, í leikfimi og hérna er
mikil spilamennska. Sumir segja að
það verði að líta eftir því að missa
ekki af neinu. Hér er mikil og góð
afþreying í boði. Svo má búast við
einhverjum gestagangi en ekki er
farið að reyna á það ennþá. Annars
er fólkinu að fækka sem ég þekki,
það eru svo margir farnir. Nú kem-
ur það fyrir að á fjölmennum sam-
komum þekki ég varla kjaft,“ segir
Skúli og aðeins virðist örla á því að
hann sakni gamalla og góðra daga í
samfélaginu fyrir vestan.
Vildi stærri sameiningu
En hvernig líst Skúla á framtíð síns
gamla byggðarlags á Snæfellsnesi?
„Undirstöðuatvinnugreinarnar,
sérstaklega sjávarútvegurinn, eru
sterkar á Snæfellsnesi. Ferðaþjón-
ustan er líka stöðugt að eflast og
á mikla framtíð fyrir sér. Ég var
baráttumaður fyrir því að sveitar-
félögin sameinuðust og varð fyr-
ir vonbrigðum að Grundarfjörð-
ur og Stykkishólmur kæmu ekki
inn í sameininguna þegar Snæfells-
bær varð til. Ég held að samein-
að sveitarfélag á Snæfellsnesi, sem
yrði það annað stærsta á Vestur-
landi, gæti gefið slagkraft til auk-
innar uppbyggingar á svæðinu. Ég
býst við að fyrr en seinna þurfi fólk
að fara að huga að því. Við þurfum
að standa saman, það gerir okk-
ur sterkari. Fjölbrautaskólinn er
gott dæmi um það og mjög mikil-
vægt að við getum varið alla starf-
semi á svæðinu og eflt hana. Öðru-
vísi fjölgar fólkinu ekki eða byggð-
in eflist.“ þá
Skúli Alexandersson á Hrafnistu í Hafnarfirði.
Aðalbygging DAS, Hrafnistu í Hafnarfirði.
Mikið úrval jeppadekkja
All-terrain AT Bravo AT-771Open Country AT
Umboðsmenn um allt land
Hjólbarðaverkstæði
Bílabúðar Benna,
Tangarhöfða 8
S: 590 2045
Bílar og dekk 578 2525 Akranes
Bílabær 437 1300 Borgarnes
Bifreiðaþjónustan 437 1192 Borgarnes
Dekk og smur 438 1385 Stykkishólmur
G.Hansen dekkjaþj. 436 1111 Ólafsvík
K.M.þjónustan 434 1611 Búðardalur