Skessuhorn - 31.08.2016, Blaðsíða 4

MIÐVIKUDAGUR 31. ÁGÚST 20164
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudögum.
Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skráningarfrestur smá-
auglýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.800 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.700 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða
kr. 2.340. Rafræn áskrift kostar 2.120 kr. Rafræn áskrift til elli- og örorkulífeyrisþega er 1.960 kr.
Áskrifendur blaðs fá 50% afslátt af verði rafrænnar áskriftar. Verð í lausasölu er 750 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Björn Þór Björnsson bjorn@skessuhorn.is
Guðný Ruth Þorfinnsdóttir gudny@skessuhorn.is
Kristján Gauti Karlsson kgauti@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Lísbet Sigurðardóttir lisbet@skessuhorn.is
Valdimar Björgvinsson valdimar@skessuhorn.is
Umbrot og hönnun:
Tinna Ósk Grímarsdóttir tinna@skessuhorn.is
Þórarinn Ingi Tómasson toti@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Sauðfjárbændur þurfa nýjar lausnir
Að öllu óbreyttu eru líkur á að sauðfjárrækt dragist saman. Ástæðan er ein-
föld: Bændum er boðið lægra verð fyrir afurðirnar, en kostar að búa þær til.
Við þær aðstæður er sjálfhætt búskap rétt eins og öðrum atvinnugreinum
sem stundaðar eru með tapi. Á sviði úrvinnslu og sölu lambakjöts ríkir fá-
keppni. Aðstæður sem íslenskir ráðamenn hafa verið meðvitaðir um að upp
gætu komið og hafa jafnvel stuðlað að með lagasetningar- og reglugerðarf-
argani sem kennt er við Evrópusambandið. Í fyrsta lagi eru uppi aðstæður
fákeppni þegar sláturleyfishafar eru vel innan við tuginn og sláturfé er ekið
í fjarlæga landshluta til förgunar. Ekki tekur svo betra við þegar kjötið er
loks komið í verslanir. Þar eru blokkir sem halda sláturleyfishöfum í þum-
alskrúfu sem ber öll einkenni fákeppnismarkaðar.
Í samantekt sem Landssamband sauðfjárbænda hefur gert kemur fram
að bændur fá jafnvel innan við þriðjung útsöluverðs lambakjöts í sinn hlut.
Milliliðir og verslun skipta 2/3 á milli sín. Það gefur því auga leið að hér
er afskaplega ójafnt gefið. Ef þessu verður ekki breytt mun sjálfhætt sauð-
fjárrækt. Ekki bætir úr skák að vandamálið er að hluta til heimatilbúið af
hálfu hluta bænda. Þeir eiga jú beint og óbeint flest sláturhúsin sem kaupa
af þeim kjötið og eru því sjálfir að skammta sér þau lúsarlaun sem þeir
kvarta nú sáran yfir. Hverjir eiga t.d. Norðlenska, Kaupfélag Skagfirðinga
og Sláturfélag Suðurlands? Jú, það eru bændur í þeim héruðum sem þessi
sláturhús eru rekin í. Miðað við þetta hafa þeir enn vopnin í sínum hönd-
um, en skortir upp á kjark og vilja til að beita þeim. Ef t.d. félagsmenn á
svæðum Norðlenska, KS og SS ná ekki viðunandi samningum við kaup-
menn á fákeppnismarkaði, þá er einungis tvennt í stöðunni: Í fyrsta lagi
eiga menn völ um að hætta sauðfjárbúskap, en það hugnast fæstum og kall-
ast uppgjöf. Hins vegar eiga þeir kost á að hætta að selja kjöt þeim versl-
unum sem ekki eru tilbúnar til að greiða það verð sem þarf til að allir fái
laun í eðlilegu hlutfalli við þá vinnu sem þeir leggja í virðiskeðjuna; bónd-
inn, úrvinnsluaðilinn og kaupmaðurinn. Ef íslenskir stórmarkaðir vilja ekki
bjóða lambakjöt á því verði sem það þarf að kosta, verða bændur einfald-
lega að koma sér upp nýju fyrirkomulagi við slátrun, geymslu og dreifingu
á þessari vöru sinni. Þeir þurfa nefnilega ekki að óttast að Íslendingar, veit-
ingamenn eða aðrir sem kaupa íslenskt lambakjöt, vilji hætta að hafa þessa
vöru á matseðlinum. Við erum einfaldlega alin upp við að éta lambakjöt og
kunnum að hantera það svo vel að jafnvel gestum frá fjarlægum heimsálf-
um líkar það vel.
Mér er fullkunnugt um kjör bænda og hvað þeir fá fyrir framleiðslu á ís-
lensku gæða lambakjöti. Þeir eru ekki ofsælir af peningalegu hlutskipti sínu,
en starfið getur að öðru leyti verið skemmtilegt og gefandi. Við Íslendingar
eigum að hafa stolt til að kaupa lambakjöt enda hefur komið fram í könnun-
um að flestir landsmenn líta á það sem þjóðarrétt okkar. Ég fyrir mína parta
er allavega tilbúinn til að greiða hærra verð fyrir þessa úrvals vöru. Ekki
bara vegna þess að kjötið er heilnæmt og gott, heldur vil ég að sauðfjár-
bændur verði áfram þeir landverðir sem þeir eru og hafa verið til alda. Ég
er hins vegar alveg tilbúinn til að nálgast kjötið á öðrum stöðum en í stór-
mörkuðum þar sem forstjórarnir hafa hátt í tíu milljónir í mánaðartekjur,
svipað og sauðfjárbú hefur í árstekjur! Ég er líka tilbúinn til að kaupa kjöt-
ið beint frá bónda, ekki síst ef bóndinn beitir sér fyrir því að slátrað verði í
litlum sláturhúsum sem staðsett verða sem víðast í nágrenni við hin blóm-
legu landbúnaðarhéruð okkar. Erum við kannski þarna að nálgast lausnina?
Jú, ég held það. Bændur eiga einfaldlega að neita að samþykkja viðskipta-
hindranir sem koma í veg fyrir að hægt sé að koma að nýju upp litlum og
vel rekstrarhæfum sláturhúsum og kjötvinnslum sem allra víðast. Allavega
er ég sannfærður um að þjóðin mun standa á bak við bændur í þeirri við-
leitni að koma hagsmunamálum þeirra í betri farveg en þau eru í dag.
Magnús Magnússon.
Leiðari
Í sumar voru gerðar breytingar á
mötuneyti Fjölbrautaskóla Vest-
urlands á Akranesi. Ný afgreiðslu-
lína var sett í matsalinn og glæsi-
legur salatbar tekinn í notkun. Að
sögn Hugrúnar Vilhjálmsdóttur,
umsjónarmanns mötuneytisins, var
kominn tími á að skipt yrði um af-
greiðslulínu enda var sú gamla orð-
in yfir þrjátíu ára gömul og farin
að bila. „Við ákváðum að fara yfir í
þetta og prófa salatbarinn með. Það
eru allir mjög ánægðir með þetta.
Grænmetið er ferskara svona. Þetta
var áður á borði en núna er græn-
metið í réttu hitastigi,“ segir Hug-
rún. Boðið er upp á heitan mat
alla virka daga í skólanum og segir
Hugrún að reynt sé að elda allt frá
grunni. Oftar en ekki er margréttað
á föstudögum og reynt er að nýta
allan mat. Að sögn Hugrúnar eru á
bilinu 110 til 150 manns í mat í skól-
anum á hverjum degi. „Það eru þó
nokkuð margir skráðir í mat hérna
og það hefur verið að aukast.“
Ekki er einungis eldaður matur
fyrir starfsfólk og nemendur í há-
deginu því boðið er upp á hafra-
graut alla morgna nema á föstudög-
um. „Það er frítt fyrir þá sem eru
á afreksíþróttabraut en aðrir geta
keypt sér graut. Við gerum líka bo-
ost á morgnanna og það eru marg-
ir sem koma og fá sér svoleiðis, sér-
staklega í frímínútunum. Svo fáum
við ýmislegt frá bakaríinu, langlok-
ur og fleira.“ Boðið er upp á hollan
mat í skólanum enda er hann þátt-
takandi í verkefninu Heilsueflandi
framhaldsskóli.
grþ
Breytingar á mötuneyti FVA
Margir nemendur FVA nýta sér þá þjónustu sem mötuneyti
skólans býður upp á.
Mikil ánægja er með nýja salatbarinn. Ljósm. FVA.
Fjölbrautaskóli Vesturlands á Akra-
nesi (FVA) og Heilbrigðisstofnun
Vesturlands á Akranesi (HVE) hafa
gert með sér samkomulag um fyr-
irkomulag heilbrigðisþjónustu sem
veitt verður nemendum fjölbrauta-
skólans skólaárið 2016 - 2017. Íris
Björg Jónsdóttir, hjúkrunarfræðing-
ur á heilsugæslustöð HVE á Akra-
nesi, mun sinna starfi skólahjúkr-
unarfræðings. „Verkefni skólahjúkr-
unar eru m.a. að aðstoða nemend-
ur vegna veikinda á skólatíma, veita
ráðgjöf, bjóða upp á viðtalstíma fyrir
nemendur vegna hvers kyns heilsu-
farsvanda, vera tengill milli skólans
og nemenda með heilsufarsvanda og
eftir atvikum forráðamanna þeirra
og aðstoða nemendur og vera þeim
til ráðgjafar varðandi það að leita
frekari aðstoðar innan heilbrigðis-
kerfisins,“ segir Ágústa Elín Ing-
þórsdóttir skólameistari FVA.
mm
Samið um skólahjúkrunarfræðing í FVA
Frá undirritun samkomulagsins. F.v. Ágústa Elín Ingþórsdóttir, Íris Björg Jóns-
dóttir, Jóhanna Fjóla Jóhannesdóttir, Ragnheiður Björnsdóttir og Guðjón
Brjánsson.
Ýmsir sem aka lyftara eru gjarn-
ir á að hlaða körum framan á lyft-
ara sína, eins og sést á meðfylgj-
andi mynd sem tekin var í Rifi, og
aka síðan áfram. Þá er útsýni fram
á við ekkert, eða í það minnsta
mjög skert. Við slíkar aðstæður á að
bakka lyftaranum, ekki síst ef þvera
þarf umferðargötur. Nýverið var
lyftara ekið á jeppling á aðalgötu
við hafnaskúrinn í Ólafsvík. Jepp-
lingurinn eyðilagðist, en ökumann
sakaði ekki.
af
Aðgát skal höfð
við akstur lyftara
Fyrr í mánuðinum lauk prófkjöri
Pírata í Norðvesturkjördæmi.
Þórður G. Pétursson varð í efsta
sæti prófkjörsins og mun því leiða
flokkinn í kjördæminu í næstu al-
þingiskosningum. Ekki voru allir
á eitt sáttir um úrslit prófkjörsins
og krafðist kafteinn Pírata á Vest-
fjörðum, Halldóra Sigrún Ásgeirs-
dóttir, þess að listi flokksins skyldi
felldur úr gildi þar sem hún sakaði
Þórð um að hafa smalað fólki sam-
an til að kjósa sig. Skömmu síðar
dró Halldóra framboð sitt til baka
þar sem hún sagðist ekki geta stutt
listann í kjördæminu.
Framkvæmdastjóri og kosninga-
stjóri Pírata lögðu fram kæru til úr-
skurðarnefndar þar sem óskað var
eftir því að skorið yrði úr um hvort
Þórður hafi smalað fólki til að kjósa
sig. Úrskurðarnefndin tók mál-
ið fyrir og er niðurstaða hennar að
Þórður hafi smalað fólki til þess að
kjósa sig. Hann braut þó ekki gegn
prófkjörsreglum kjördæmaráðs
Norðvesturkjördæmis því smölun-
in átti sér stað áður en reglur um
bann við smölun tóku gildi. Þórð-
ur heldur þar með efsta sæti á list-
anum.
Þórður viðurkennir í Facebook-
færslu sem hann skrifaði að hann
hafi smalað 25-35 manns til þess að
kjósa sig, bæði fjölskyldu og vinum.
Þórður ætlar að halda efsta sætinu
og tekur fram að hann hafi verið
lýðræðislega kjörinn. bþb
Þórður G. Pétursson braut
ekki reglur flokksins