Skessuhorn - 03.10.2018, Blaðsíða 16

MIÐVIKUDAGUR 3. OKTÓBER 201816
Neonbleiki liturinn sem einkenn-
ir Minningarsjóð Einars Darra hef-
ur farið um allt land á örskömm-
um tíma. Einar Darri Óskarsson
lést í vor átján ára í Melahverfi í
Hvalfjarðarsveit vegna lyfjaeitrun-
ar. Minningarsjóðurinn, sem stend-
ur fyrir og styrkir þjóðarátak gegn
misnotkun lyfseðilsskyldra lyfja og
annarra fíkniefna hefur slagorð-
ið „Ég á bara eitt líf“ kemur til af
mikilli sorg fjölskyldu og vina Ein-
ars. Fjölskylda og vinir bera hon-
um öll góða sögu, hann var góður
námsmaður, umhyggjusamur vin-
ur og góður starfskraftur. Það kom
því eins og þruma úr heiðskíru lofti
þegar hann fannst látinn í rúmi
sínu að morgni föstudagsins 25.
maí vegna lyfjaeitrunar. Fjölskylda
hans hafði enga hugmynd um að
Einar hefði verið farinn að misnota
lyfseðilsskyld lyf, hvað þá að hann
væri farinn að daðra við fíknina. Að-
dragandinn að dauða hans var mjög
stuttur og skyldi eftir fjölskyldu í
sárum og vini í losti. En dauði Ein-
ars Darra hefur í för með sér vitund-
arvakningu, því fjölskylda hans og
vinir hafa starfað ötullega að því að
koma á fót þjóðarátaki, sem byrjaði
sem minningarsjóður, til að hjálpa
ungu fólki í fíknivanda. Tilgangur-
inn með sjóðnum er að varpa ljósi á
þann allsherjarvanda sem misnotk-
un á lyfseðilsskyldum lyfjum er á Ís-
landi og byggja upp forvarnir gegn
þeim. Mæðgurnar Bára Tómasdótt-
ir og Andrea Ýr Arnarsdóttir, ásamt
öðrum fjölskyldumeðlimum og vin-
um Einars Darra, eru drifkraftur-
inn á bak við sjóðinn og þjóðarátak-
ið og eru ekki hræddar við að nefna
orðið faraldur í tengslum við mis-
notkun ungmenna á lyfseðilsskyld-
um lyfjum.
Tónlistin áhrifavaldur?
Andrea og Bára hafa komið sér vel
fyrir í sófanum andspænis blaða-
manni, með hvolpinn Elínu á gólf-
inu og tíkurnar Freyju og Sunnu ekki
langt undan. Það er rólegt andrúms-
loft og heimilislegt í stofunni sem
fyrir ekki svo löngu var þéttsetin vin-
um og fjölskyldu Einars Darra Ósk-
arssonar. „Það var ákveðið að minn-
ingarsjóðinn hérna, í þessari stofu,“
segir Andrea. Þær mæðgur rifja upp
sín á milli fyrstu skref minningar-
sjóðsins sem upphaflega átti bara að
vera styrktarsjóður fyrir útgjöldun-
um vegna jarðarfarar Einars. „En svo
varð minningarsjóðurinn að styrkt-
arsjóði fyrir ungmenni í fíknivanda.
Við vissum ekkert hvert við ætluðum
að fara með þetta í byrjun.“ Einar
Darri var átján ára og átti alla fram-
tíðina fyrir sér þegar hann lést. Hann
var vinasæll meðal jafningja sinna
ekki síður en annarra. Bára móð-
ir hans lýsir honum sem umhyggju-
sömum og glaðværum dreng, sem þó
glímdi við sjúkdómakvíða. „Ég veit
ekki hvar það byrjaði. Hann var allt-
af ótrúlega fróðleiksfús og gúgglaði
alltof mikið, það var svona það eina
sem hann var að glíma við hélt ég.
En hann var rosalega sterkur félags-
lega.“ Einar hafði aldrei verið hrædd-
ur við að tala um sjúkdómakvíðann
og hafði leitað sér hjálpar. „Einar
leitaði sér hjálpar og hitti sálfræðing
og var aldrei feiminn að ræða þetta.
Hann fékk góða þjónustu hjá geð-
hjúkrunarfræðingi á sjúkrahúsinu á
Akranesi í gegnum skólann.“ Hvers
vegna hann sótti í lyf eins og þau sem
leiddu til dauða hans er fjölskyldunni
því enn ráðgáta. Þær mæðgur ræða
þó sín á milli að kannski hafi tónlistin
sem hann var að hlusta á haft einhver
áhrif og jafnvel kvíðinn. „Við höfum
á tilfinningunni að það sé mjög stórt
atriði þessi tónlist sem hann var far-
inn að hlusta á, þar sem talað er um
að poppa pillur,“ segir Bára og Andr-
ea samsinnir því.
Góður dagur varð
slæmur
Sorgin sem fyllti heimilið föstudags-
morguninn 25. maí síðastliðinn líð-
ur Báru aldrei úr minni. Þennan dag
var fjölskyldan á leiðinni í útskrift
Anítu, næstelstu dóttur Báru. Hún
var að fara að útskrifast úr Mennta-
skóla Borgarfjarðar síðar um daginn.
„Þannig að ég var ekki í vinnunni,“
segir Bára sem er leikskólastjóri leik-
skólans Hraunborgar á Bifröst. „Ég
var ein heima með strákana Árna og
Einar. Einar er með herbergi hérna
niðri,“ segir hún og bendir í átt að
herbergi Einars Darra. „Og ég var
hérna í eldhúsinu á náttfötunum.
Þá kallar vinkona hans Einars í mig
og segir að hún geti ekki vakið Ein-
ar Darra.“ Það fylgir þung þögn.
„Maður gleymir þessu aldrei. Þetta
var hræðilegt frá A til Ö,“ segir Bára
með áherslu. „Hann var bara eins og
hann væri sofandi. Hann lá bara í
rúminu. Við fórum strax að reyna að
endurlífga hann, en hann tók aldrei
við sér eða neitt. Árni litli bróðir var
heima líka, litli strákurinn. Hann var
vitni að þessu öllu saman,“ segir Bára
og þagnar aftur. „Þetta átti að vera
svo skemmtilegur dagur.“
Síðasta símtalið var hrós
Einar hafði kvöldið áður verið við
vinnu á Hótel Glymi í Hvalfirði, þar
sem hann starfaði sem þjónn. Bára
segir að hann hafi verið hávaxinn og
myndarlegur ungur maður sem tekið
var eftir, kominn yfir 1,90 m. „Þetta
kvöld hrindi hann í mig því einhver
maður hafði spurt hann í vinnunni
hverra manna hann væri. Hann svar-
aði að hann væri sonur Báru í Mela-
hverfinu og maðurinn svaraði að
þá skyldi hann af hverju hann væri
svona huggulegur eða myndarlegur.
Og Einar hringir í mömmu sína til
að segja henni þetta,“ segir Bára og
bætir við að svona minningar séu svo
dýrmætar. „Hann var bara svo...“ og
Bára hikar áður en hún heldur áfram
að koma með sögur og dæmi af því
hve Einar Darri var umhyggjusam-
ur og ósérhlífinn. Hann hafi verið
trúnaðarvinur vinkvenna sinna „og
hann var alltaf tilbúinn að hlusta og
hann hlustaði,“ segir Bára með mik-
illi áherslu. „Hann hlustaði á allt sem
allir sögðu.“
Þetta kvöld eftir vinnu á Hótel
Glymi átti hann stefnumót við ann-
an ungan mann sem seldi honum
töflurnar sem leiddu til dauða hans.
Einar hengdi upp vinnubolinn sinn á
herðatré í þvottahúsinu þegar hann
kom heim og þar hangir hann enn.
„Ég fæ mig bara ekki til að taka hann
niður,“ segir Bára. Einar tók töfl-
urnar og vaknaði ekki aftur eftir það.
Það er þungt andrúmsloft í stofunni
og djúp þögn sem aðeins er rofin
af ámátlegu kattarmjálmi sem berst
inn um svaladyrnar. Um leið léttist
andrúmsloftið. Bára stendur upp og
opnar fyrir fjögurra mánaða gamla
kettlingnum Lúlla og hleypir hon-
um inn. Svo kemur í ljós að hvolp-
urinn Elín er búin að pissa á gólfið í
þokkabót. „Það er svolítill dýragaður
hérna,“ segir Andrea hlæjandi.
Ungur maður í
blóma lífsins
Þegar búið er að sinna dýrunum
halda samræðurnar áfram um Einar,
sem virkilega átti bjarta framtíð fyr-
ir sér. „Hann var búinn að taka ást-
fóstri við heimspeki í Fjölbrautaskól-
anum á Akranesi. Hann var alltaf að
diskútera eitthvað með kennaran-
um sínum þar.“ Bára segir að Einar
hafi verið með eindæmum fróðleiks-
fús og forvitinn. „Ef þú hittir Ein-
ar þá mundir þú svolítið eftir hon-
um. Hann var svo hávaxinn, ég vissi
reyndar ekki þá hvað hann var stór
en hann var alltaf aðeins stærri en
vinir hans. Ég var alltaf á leiðinni að
mæla hann en hann sagði alltaf „Nei,
nei, gerum það seinna.“ Það var ekki
fyrr en hann var kominn í kistuna og
við fundum út að hann gat ekki ver-
ið í spariskónum sínum. Við spyrjum
hvað kistan sé löng og hún er 197 cm
og við segjum „Ha! Var Einar kom-
inn yfir 190 cm?“ Já, hann var orðinn
194 cm. Ég vissi ekki hve stórt barn-
ið mitt var fyrr en hann var kominn
í líkkistuna.“
Samheldin fjölskylda
Eftir dauða Einars Darra stóð fjöl-
skyldan eftir með ótal spurningar í
fullkomnu losti. „Þetta var ömurlega
sorgleg, ömurlegt. Maður er búinn
að ganga í gegnum hræðilegasta dag
lífs síns. Maður getur ekki ímyndað
sér nokkuð verra,“ segir Bára. „En
það koma hræðilegir dagar enn inn
á milli. Við söknum Einars á hverj-
um degi og við erum alltaf að tala um
hann.“ Bára sefur í rúmi Einars, um-
kringd myndum og fötum af honum.
Heimilið þeirra stendur opið fyrir
vinum Einars sem reglulega koma
við til að spjalla við fjölskyldu hans
um hann. Á hillu í stofunni er mynd
af Einari þar sem alltaf logar kerti.
„Ég kyssi myndina af honum á hverju
einasta kvöldi áður en ég fer að sofa.
Það koma svo hræðilegir dagar inn á
milli að ég veit ekki hvernig ég myndi
komast í gegnum þá ef ég hefði ekki
dætur mínar og fjölskyldur þeirra hjá
mér.“ Andrea flutti heim frá Dan-
mörku með manni sínum og tveimur
börnum eftir andlát Einars Darra og
býr nú hjá mömmu sinni. Hún áætl-
ar að byggja sér hús í Melahverfinu.
Einnig er Aníta systir hennar með
fasta búsetu í húsinu. Fjölskyldan er
því öll á sama stað á þessum erfiðu
tímum.
Falið vandamál
Fjölskyldan er mjög samheldin. Bára
á fjögur börn, Andrea Ýr er elst, Aníta
næstelst, svo kemur Einar Darri og
Árni er yngstur og verður tíu ára í
vetur. Eftir að Einar Darri lést svo
skyndilega var fjölskyldan þrumu-
lostin. „Við vorum öll í losti, við fjöl-
skyldan og vinir hans. Það voru fund-
ir hérna eftir að Einar dó. Þá settum
við stóla út um alla stofuna og bara
ræddum saman. Við fjölskyldan og
vinir Einars,“ segir Bára. Þessir fund-
ir opnuðu augu Báru og Andreu fyr-
„Hann fékk aldrei tækifæri
til að misstíga sig“
Bára Tómasdóttir og Andrea Ýr Arnarsdóttir, móðir og
systir Einars Darra, ræða um Einar, minningarsjóðinn
og þjóðarátakið „Ég á bara eitt líf“ og vandamálið sem
misnotkun ungs fólks á lyfseðilsskyldum lyfjum er orðið
Einar Darri átti bjarta framtíð fyrir sér. Honum er lýst sem umhyggjusömum,
félagslyndum, vinamörgum og bráðskörpum ungum manni. Dauði hans var
gríðarlegt áfall fyrir fjölskylduna.
Bára, móðir Einars Darra, Andrea systir hans ásamt fleirum standa á bak við
þjóðarátakið „Ég á bara eitt líf“.
Alltaf logar
ljós hjá Einari
Darra á hillu í
stofunni.