Skírnir - 01.10.2009, Blaðsíða 79

SKÍRNIR
OG GÁ ÞAR AÐ ORÐI ...
333
ágreining um útgáfustefnu og óánægju skáldsins með hana“ (254) —
en ekki t.d. menningarástand eins og einhverjum kynni að detta í
hug — og bendir á að það kunni að tengjast því að sama ár og ljóðið
var ort felldi stjórn Máls og menningar að gefa út Tómas Jónsson.
Metsölubók — gegn atkvæði Sigfúsar. Og Þorsteinn bætir við:
Af einhverjum ástæðum kærði Sigfús sig þó ekki um eða hafði ekki krafta
til að rífa sig lausan. Yfirskrift þessa kafla í lífi hans gæti því verið ,Að
komast ekki burt‘ eins og Jóhann Hjálmarsson nefndi hnyttilega umsögn
sína um bók Sigfúsar Fá ein Ijóð. (254)
Þessi niðurstaða er ansi merkileg. Þorsteinn gerir ráð fyrir að
Sigfús hafi verið fastur á Máli og menningu — eða kannski fjötr-
aður? — og hann hafi annaðhvort ekki verið nógu sterkur til að
komast burt eða hafi hugsanlega alls ekki viljað vera annað en fast-
ur þar, með öðrum orðum: að hann hafi kannski beinlínis kosið að
vera ekki laus eða.frjáls. Niðurstaðan er mér ekki að skapi. Að mér
sækja hugsanir og spurningar eins og: Veröldin lá stundum þungt
á Sigfúsi og honum þótti margt svart meðan á því stóð — en vildi
hann í raun fremur vera annars staðar en á Máli og menningu?
Vissi hann ekki að hann var arftaki Kristins og beið þess að taka
við fyrirtækinu? Þótti honum ekki undurvænt um ýmsa af gömlu
Sovétaðdáendunum og sótti jafnvel til þeirra í pólitík, eins og
Þórbergs sem hann saknaði árum saman eftir að hann dó, m.a. af
því — eins og hann sjálfur sagði — að Þórbergur gat sagt fyrir um
þróun í alþjóðamálum? Var samfélagið sem Sigfús hrærðist í á
Máli og menningu bara þjakandi eins og ætla mætti af umfjöllun
Þorsteins um bjartsýnisljóðin?
Eg get ekki stillt mig um að segja stutta sögu. Seint á sjöunda
áratug síðustu aldar var ég orðin dauðuppgefin á að segja fólki úti
í bæ, fólki sem tók ekki nokkurt mark á mér, að Sigfús hefði viljað
gefa út Guðberg, Kristinn ekki. Þess vegna spurði ég Sigfús hvers
vegna í fjandanum hann segði ekki frá því opinberlega hvernig
málið væri vaxið. Ég gleymi seint svipnum á andlitinu á honum.
Honum var svo misboðið að ég léti mér detta í hug að hann gerði
slíkt, að ég gekk með samviskubit í margar vikur yfir því hvað ég
væri illa innrætt og vond manneskja.