Faxi - 01.12.2019, Blaðsíða 19

FAXI 19
vélum, nú veit unga fólkið varla hvað það
er. Svo gerðu tölvurnar innreið sína og þá
var farið að tala um pappírslausar skrif-
stofur. Það var nú ekki raunin, því pappírs-
notkun jókst hreinlega. Það er fyrst núna
um 30 árum seinna sem þetta er að verða að
veruleika.”
Það er óhætt að segja að þú hafir upplifað
miklar samfélagsbreytingar á þessum þremur
áratugum, ný tækni hefur komið til sögunnar
og önnur dottið út. En hvernig var það með
bækurnar? 
„Það varð markverð breyting í bóksöl-
unni þegar myndbandaleigurnar komu til
sögunnar. Þá snarminnkaði salan í þýddum
ástar- og spennusögum en það hafði verið
vinsælt að kaupa sér bækur eftir höfunda
eins og Mary Higgins Clark, Theresa
Charles sem og Hammond Innes, Alistair
MacLean og fleiri. Fólk fór að leita sér að
slíkri afþreyingu á myndbandaleigunni.
Upp úr því fara að koma íslenskar spennu-
sögur á markaðinn sem eru aðalsöluvaran í
dag. Við höfum séð ýmsar svona breytingar
eins og með Andrésar andarblöðin sem
við seldum, stundum 120 eintök á viku og
athugið að þau voru á dönsku, sem virtist
ekki koma að sök. En svo leystu teikni-
myndirnar blöðin af hólmi.
Það var feikilega vinsælt til að byrja með
þegar höfundar komu í bókabúðina á jóla-
vertíð til að árita bækur. Ég man sérstaklega
eftir Þorgrími Þráinssyni og Magnúsi
Scheving. Fólk beið í röð út á götu. Þá var
Magnús að gefa út Latabæjarbókina og
hann var svo uppnuminn af henni að hann
hélt mér á snakki langt frameftir, þegar
það var löngu búið að loka. Hann var þá
uppfullur af hugmyndum og sá í þessu alls
konar möguleika sem svo auðvitað urðu að
veruleika seinna.
Ein vinsælasta bókin sem ég man eftir
var bókin hennar Höllu Liniker, hún seldist
alveg feikilega vel. Ég man að ég fékk
sendingu af 50 bókum úr Reykjavík á að-
fangadagsmorgun - og það seldist allt. Þá
þurftum við að panta bækur á hverjum degi
en útgefendur voru að spá hvort það ætti
að prenta aftur og vildu hafa puttana á því
hvað var að seljast, og þeir vildu alls ekki
að menn væru eitthvað að birgja sig upp
af bókum. Ég man að Sigurgeir Þórólfsson
hjá Iðunni hváði í símann þegar ég pantaði
bækurnar og sagði: Þorsteinn, hvenær ætlar
þú að selja þessar bækur? Enda komið fram
að miðnætti á Þorláksmessu.”
Marteinn dró sig hægt og bítandi út
úr rekstrinum síðustu árin og Doddi tók
alfarið við Bókabúðinni árið 1990 þegar
þau hjónin festu kaup á húsnæðinu, þá var
faðir hans orðinn 68 ára gamall.  Doddi
var aðeins yngri en faðir hans þegar hann
skilaði lyklunum eða 52 ára. Þá var hann
tilbúinn að breyta til. Það voru tímamót og
því ákvað hann að breyta um stefnu svo um
munaði og skráði sig í nám í húsasmíði.
„Ég var ákveðinn að fara út að vinna, var
búinn að vinna inni í 30 ár og fannst þetta
bara spennandi.”
Doddi starfar nú sem smiður, er um
þessar mundir að byggja raðhús hjá Jonna
Ragnars í Innri Njarðvík. Honum finnst
starfið skemmtilegt og lifandi og gaman
að kynnast nýju fólki. Það er því líf eftir
Bókabúð Keflavíkur og áfram hægt að lesa
góðar bækur.
„Ég er alltaf að lesa en afköstin eru ekki
mikil. Ég les bæði af pappír og af skjá,
paddinn er ágætur í fréttayfirlit en hentar
mér ekki eins vel við bókalestur.”
Góð saga mun alltaf lifa
Að sögn Dodda hefur verslunarumhverfi
bókabúða verið að breytast og keðjurnar að
taka yfir. „Fyrir svona 40 árum voru jafn
margar bókabúðir í Reykjavík sem allar voru
reknar af einstaklingum. Nú eru bara tvær
keðjur. Þetta breyttist mikið þegar stórmark-
aðarnir fóru allir að selja bækur. Þá harðnaði
samkeppnin gríðarlega. Við snerum bökum
saman nokkrir bóksalar og keyptum inn
sameiginlega og sömdum um verð og afslætti
í sameiningu. Það reyndist vel.
Ég er búinn að fara tvisvar í nýju búðina
í Pennanum í Krossmóa og hún lítur mjög
vel út.”
Það er einhvern vegin við hæfi að spyrja
Dodda að því að hvort hann fái bók í
jólagjöf.
„Já það er alltaf einhver bók í pökkunum
þótt það sé misjafnt hvað ég les mikið.
Mæsa er duglegri en ég. Ég les spennusögur,
bæði eftir íslenska og erlenda höfunda og
þar er Arnaldur í miklu uppáhaldi.”
Doddi er ekki bjartsýnn þegar hann er
spurður út í framtíð íslenskunnar sem hann
telur að verði mikið til horfin eftir 20 ár.
„Allt efni í dag fyrir börn og unglinga í
tölvum og sjónvarpi er á ensku. Þú lest dag-
blöð í dag og þar er amerísk setningaskipan
og beinar þýðingar úr ensku. Það kann
enginn í dag að tjá tilfinningar öðruvísi en
að sletta einu eða tveimur enskum orðum.
Hvort það er slæmt ætla ekki að segja til um
það en þróunin er svona.”
En mun bókin halda velli?
„Ég held að sögumaðurinn verði alltaf til
- en á hvaða formi sagan verður sögð þori
ég ekki að segja til um. Tækniþróunin er
hröð og það getur eitthvað verið komið á
morgun sem breytir öllu. En góð saga mun
alltaf lifa.”
Dagný Maggýjar
Myndir frá Byggðasafni Reykjanesbæjar
Útibú voru sett upp
í jólamánuðinum til að
greiða sem best fyrir viðskiptum
í bókaflóðinu svonefnda.
Kristinn og Júlíana (Lúlla í Bókabúðinni) 1960.