Fréttablaðið - 04.09.2018, Blaðsíða 27

Hollt og gott heimabakað brauð.
Hér er uppskrift að hollu brauði sem er upplagt í skólanesti. Það er auðvelt að
baka þetta brauð og tekur stuttan
tíma. Uppskriftin gefur tvö brauð.
7 dl volg mjólk
50 g þurrger
3 msk. raps- eða sólblómaolía
2 tsk. sykur
2 tsk. salt
500 g heilhveiti
500 g hveiti
Leysið gerið upp í volgri mjólkinni.
Bætið olíu og sykri saman við.
Setjið helminginn af hveitinu
saman við blönduna og saltið.
Hnoðið og bætið síðan restinni
af hveitinu saman við. Hnoðið
deigið vel og vandlega en það á að
vera frekar laust í sér. Látið hefast
í eina og hálfa klukkustund. Setjið
bökunarpappír í tvö formkökuform
og bakið brauðið í 50 mínútur við
200°C.
Gott skólabrauð
Vítamín og bætiefni Gula miðans eru sérstaklega valin og þróuð fyrir íslenskar
aðstæður. Þess vegna hefur Guli miðinn verið hluti af daglegu lífi Íslendinga í 25 ár.
Kynntu þér úrvalið á gulimidinn.is
Fyrir okkur
sem höldum
haustið hátíðlegt
Gott er að eiga lúsakamb á vísum stað
því lúsin gerir ekki boð á undan sér.
Hinn árlegi lúsapóstur er byrj-aður að berast foreldrum leik- og grunnskólabarna,
enda algengast að börn á aldrinum
3-12 ára fái höfuðlús. Allir geta
þó fengið lús og hún veldur ekki
miklum einkennum. Kláði hrjáir
t.d. ekki nema einn af hverjum
þremur sem er með lús. Því er ráð
að kemba allri fjölskyldunni reglu-
lega til vonar og vara. Margir halda
að lúsin geti stokkið eða flogið frá
einum yfir á annan en það er ekki
svo. Hún smitast ef bein snerting
verður frá hári til hárs í það langan
tíma að hún geti skriðið á milli ein-
staklinga. Talið er ólíklegt að lús
smitist með fatnaði en betra er að
nota ekki sömu greiðu eða bursta
og aðrir. Hægt er að losna við lús
úr hári með því að kemba það vel
og vandlega daglega í fjórtán daga.
Lúsakambar þurfa að vera þéttir
og bilið á milli teinanna í þeim
ekki meira en 0,2 millimetrar. Ef
hárið er sítt er betra að teinarnir
séu langir en stuttir teinar duga í
stutt hár. Ráð er að kemba hárið
yfir hvítum grunni, t.d. hvítu borði
eða leggja hvít blöð á borðið, því
þá sést vel þegar lúsin dettur úr
hárinu við kembingu. Lúsasjampó
fæst í apótekum og er mikilvægt
að fara nákvæmlega eftir leiðbein-
ingum til að losna við lúsina.
Lúsin fer á stjá
Nýjar rannsóknir við Háskólasjúkra-húsið í Toulouse í Frakklandi sýna að djúpar ennishrukkur gætu
verið vísbending um æðakölkun sem
getur leitt til hjartaáfalla eða blóðtappa.
Æðakölkun lýsir sér þannig að kalk
hleðst upp inni í æðaveggjunum sem
rýrir teygjanleika æðanna og þrengir
þær. Það takmarkar flæði súrefnisríks
blóðs sem getur aftur leitt til ýmissa
sjúkdóma. Ennishrukkur 3.200 full-
orðinna einstaklinga voru skoðaðar og
mældar og fólkinu var síðan fylgt eftir í
tvo áratugi. Rannsóknin sýndi marktæka
fylgni milli djúpra ennishrukka og æða-
kölkunar. Ástæðan fyrir þessari fylgni
er talin tvíþætt. Annars vegar orsakast
bæði hrukkur og æðakölkun af streitu-
kollageni sem hefur áhrif á teygjanleika
vefja líkamans eins og húðar og æða-
veggja. Hins vegar eru háræðar í enninu
einkar þunnar sem gerir þær viðkvæmar
fyrir kalkuppbyggingu sem gæti lýst sér í
dýpri hrukkum. Rannsakendur taka fram
að ennishrukkumæling ein og sér sé ekki
sjúkdómsgreinandi en geti engu að síður
verið vísbending í samhengi við aðrar
greiningaraðferðir.
Ennishrukkur og æðasjúkdómar
Ennishrukkur geta gefið vísbendingar um hjartaheilsu.
FÓLK KYNNINGARBLAÐ 5 Þ R I ÐJ U DAG U R 4 . S E P T E M B E R 2 0 1 8