Fréttablaðið - 07.11.2015, Síða 90
Ég var rosalega reiður ungur maður. Í rauninni getur það verið jákvætt í sjálfu sér. Því reiði fyrir mig þegar ég var yngri var ákveðið bensín til framkvæmda,“ segir Mikael
Torfason rithöfundur.
Nýútkomin bók hans, Týnd í Para-
dís, fjallar um fyrstu árin í lífi hans en
Mikael var langveikt barn sem þurfti að
mati lækna á blóðgjöf að halda. Mikael
fullyrðir að þetta sé sönn saga, ekki
skálduð ævisaga. Mikael gefur reyndar
lítið fyrir það hugtak sem hann segir
ómerkilegt bull. „Minningar eru auð-
vitað sannleikur.“
Ungir foreldrar hans, sem voru í
Vottum Jehóva, voru tilbúin að ganga
svo langt að leyfa Mikael að deyja með
því að neita honum um blóðgjöf. Bókin
er uppgjör Mikaels við foreldra sína.
Hulda Fríða Berndsen og Torfi Geir-
mundsson skildu þegar hann var um
fimm ára aldur. Mikael ólst upp ásamt
bróður sínum hjá föður þeirra en systir
hans hjá móðurinni.
Sér ekki eftir að hafa verið reiður
Einhver gæti haldið að það sé ekki langt
í þennan reiða Mikael því hann talar
hratt og baðar út höndum þegar hann
skilgreinir reiðina sem hann glímdi við
langt fram eftir aldri.
„Svo brennir maður kertið í báða
enda með reiði og það brennir mann
upp. Það er til ein tegund reiði sem er
versta reiði sem maður verður fyrir,
það er réttlát reiði. Þá er í rauninni eng-
inn tilgangur með henni því þú getur
aldrei fengið neina útrás fyrir hana.
Það er eiginlega betra að vera reiður
og hafa rangt fyrir sér og geta síðan
sagt „ó, fyrirgefðu ég hafði rangt fyrir
mér“. Ég sé samt ekkert eftir því að hafa
verið reiður. Ég fékk mikla útrás fyrir
mína reiði í að skrifa bækur og að vera
umdeildur blaðamaður,“ segir hann og
heldur áfram:
„Það kemur svo að því að maður er
orðinn fullorðinn og hættur að vera
þessi reiði ungi maður. Ég held að þessi
bók hafi líka verið partur af því ferli. Ég
er til dæmis hættur að vera reiður út í
móður mína en það hvíldi mjög á mér.
Sú reiði var kannski að einhverju leyti
ósanngjörn af minni hálfu en líka alveg
fullkomlega réttlætanleg.“
Sársaukafullt uppgjör á köflum
Eins hallærisleg klisja og það nú er,
segir Mikael, þá reyndust skrifin hreins-
un. Við bókarskrifin reyndi hann að
skilja hvernig og af hvaða hvötum for-
eldrar hans tóku þær ákvarðanir sem
þau tóku, sama hversu vitlausar þær
voru. Hann reyndi að setja sig í þeirra
spor og rýna í tíðarandann. „Þótt það
hefði hentað mér betur að þau hefðu
tekið aðra afstöðu í lífinu þá get ég
séð hvaðan hver ákvörðun kom þó
hún hafi verið vitlaus eftir á að hyggja.
Það var oft mjög sársaukafullt að fara í
gegnum þetta og tók á en ég náði líka
að setja mig í þeirra spor. Foreldrar
mínir eru alþýðufólk sem hafði verið
kúgað af stofnunum samfélagsins. En,
ég er ánægður með að vera sonur Torfa
og Huldu Fríðu. Þau eru hispurslaus
og settu sig aldrei gegn því að ég ritaði
þessa bók. Fyrir það er ég þakklátur.“
Og Mikael virðist hafa erft hispurs-
leysið, hann talar ekkert rósamál.
Varð hetja innan safnaðarins
Hann segir að í Vottunum hafi for-
eldrar hans fundið ákveðinn tilgang og
farið að fylgja reglum þeirra í einu og
öllu. Faðir hans byrjaði í söfnuðinum
á undan móður hans sem lét svo til-
leiðast og gekk í söfnuðinn líka þegar
hún sá hvað maður hennar hafði breyst
mikið til hins betra.
Í söfnuðinum er gert mikið úr þeim
sem neita blóðgjöf og deyja fyrir guð
sinn. Faðir hans varð til að mynda
mikil hetja fyrir að hafa staðið fast á því
að Mikael fengi ekki blóðgjöf. „Þetta er
söfnuður sem auglýsir píslavotta sína,
þá sem hafa dáið píslardauða. Monta
sig af því á plakötum og annað. Árið
1994, þegar ég var tvítugur, var á for-
síðunni á Vaknið! sem er svona lífsstíls-
tímarit Vottanna, mynd af ungu fólki
sem samkvæmt fyrirsögninni hafði
Viktoría
Hermannsdóttir
viktoria@frettabladid.is
Stærðu sig af
Mikael lagðist í mikla rannsóknarvinnu við skrif bókarinnar og tók meðal annars mörg hundruð klukkustundir af viðtölum við foreldra sína, fjölskyldumeðlimi og aðra
sem tengdust fjölskyldunni á þessum árum. Fréttablaðið/anton brink
píslardauða barna
Fyrstu fimm æviár Mikaels Torfasonar og saga foreldra hans eru sögusvið nýrrar bókar
hans. Mikael var langveikt barn sem þurfti á blóðgjöf að halda en ungir foreldrar hans voru
í söfnuði Votta Jehóva og blóðgjöf stangaðist á við trúarsetningar trúfélagsins. Hann segir
þau hafa verið tilbúin að ræna honum af spítalanum til þess að leyfa honum að deyja frekar
en að fá blóð sem myndi menga líkama hans og hamla inngöngu hans í Paradís.
↣
7 . n ó v e m b e r 2 0 1 5 L A U G A r D A G U r46 h e L G i n ∙ F r É T T A b L A ð i ð