Morgunblaðið - 23.09.2019, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. SEPTEMBER 2019
Smiðjuvegi 9 · 200 Kópavogi
Sími 535 4300 · axis.is
Vandaðar íslenskar innréttingar
taka virkan þátt frekar en að hlýða
fyrirmælum og finnst brýnt að geta
séð árangurinn af störfum sínum,“
útskýrir Levit.
Eftir því sem þessi kynslóð verður
meira áberandi á vinnustöðum, og
eftir því sem viðfangsefni fyrirtækja
og stofnana breytast í takt við nýja
tíma, þurfa stjórnendur að nálgast
áskoranir vinnudagsins með öðrum
hætti. „Þetta nýja umhverfi kallar á
að þjálfa fólk og leiðbeina með öðrum
hætti, og ekki lengur hægt að ganga
að því sem vísu að stjórnandinn geti
einfaldlega gefið fyrirmæli og þeim
verði síðan fylgt.“
Alltaf að læra eitthvað nýtt
Levit segir að æ meira muni reyna
á getu stjórnenda til að eiga í per-
sónulegu sambandi við starfsfólkið
og virkja hæfleika og áhugasvið
hvers og eins. „Þetta kann að hljóma
mjög flókið og erfitt en snýst í raun
bara um að halda samskiptaleiðunum
opnum og gefa sér tíma til að ræða
saman endrum og sinnum.“
En hvað þarf einstaklingurinn að
gera til að halda sér á floti á vinnu-
markaði framtíðarinnar? Levit segir
sveigjanleika og símenntun lykilinn
að því að verða ekki undir á tímum
örra breytinga. „Það á ekki lengur
við að fólk einfaldlega mennti sig á
einu sviði og starfi svo við það sama
ævina á enda. Í staðinn munum við öll
þurfa að vera stöðugt að bæta við
okkur nýrri þekkingu úr ólíkum átt-
um og taka sjálf á því ábyrgð að geta
áfram verið verðmætir starfskraftar
sama hvað vinnuumhverfi okkar
breytist; að geta t.d. tekið að okkur
ný hlutverk innan vinnustaðarins ef
okkar gömlu störf verða að hluta eða
jafnvel að öllu leyti sjálfvirknivæð-
ingu að bráð.“
Þegar á þetta er minnst heyrast oft
óánægjuraddir úr röðum þeirra sem
komnir eru yfir miðjan aldur; að það
sé hægara sagt en gert fyrir þá sem
eru engin unglömb að læra nýja hluti
og tileinka sér ný hlutverk. „Og það
getur vel verið rétt að námsgáfunum
hraki með aldrinum, en á móti kemur
að þeir sem eldri eru búa að reynslu
sem hjálpar þeim að tileinka sér og
nýta það sem þeir læra,“ útskýrir
Levit og undirstrikar að hún sé ekki
að segja að fólk þurfi endilega að
setjast reglulega á skólabekk til að
halda í við tækniframfarirnar. „Það
gæti verið nóg að finna einfaldlega
eitthvað sem viðkomandi hefur
áhuga á og rækta þekkinguna á því
sviði, s.s. með því að hlusta á gott
hlaðvarp á leið til og frá vinnu. Aðal-
atriðið er það hugarfar að bæta stöð-
ugt í þekkingarsarpinn.“
Hún getur líka hughreyst þá sem
halda að unga fólkið, með alla sína
tækniþekkingu, muni geta valtað yfir
þá sem eldri eru. „Yngsta fólkið á
vinnumarkaðinum hefur vissulega
sína styrkleika, en það sama má
segja um þá sem eldri eru. Þannig
stendur unga fólkið oft verr að vígi
þegar kemur að hæfni í mannlegum
samskiptum og getunni til að leysa
farsællega úr ágreiningsmálum. Af
þeim sökum er upplagt að koma á
gagnkvæmu leiðbeinandasambandi á
milli yngri og eldri starfsmanna svo
þeir geti lært hvorir af öðrum og
styrkt.“
Aðstæður kalla á sveigj-
anleika og símenntun
AFP
Áskorun Starfsmaður franskrar bílaverksmiðju fylgist með fullkomnum róbotum. Tæknin hefur fækkað störfum í
iðnaði og nú er reiknað með að mörg skrifstofu- og þjónustustörf muni hverfa. Framtíðin krefst aðlögunarhæfni.
 Á tímum sjálfvirkni og gervigreindar þurfa bæði stjórnendur og almennir
starfsmenn að nálgast störf sín með öðrum hætti og gæta þess að staðna ekki
VIÐTAL
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Framtíðin er í senn spennandi og
ógnvekjandi. Allar horfur eru á að á
komandi árum og áratugum muni
tæknin taka risastökk fram á við og
gjörbreyta vinnumarkaðinum. Gervi-
greind og sjálfvirkni eiga eftir að
auka verðmætasköpun og skilvirkni
og um leið gera
sum störf með
öllu óþörf. Okkur
langar öll að njóta
ávaxta framfar-
anna en óttumst
líka að tæknin
muni hafa af okk-
ur lifibrauðið.
Alexandra Le-
vit segir að þeir
sem vilji græða á
þróuninni, frekar en verða fórnar-
lömb hennar, þurfi að setja sig í rétt-
ar stellingar, en einnig þurfa stjórn-
endur að laga sig að breyttum tímum
og búa sig undir að þurfa að leiða allt
annars konar vinnustað.
Levit er aðalfyrirlesari á ráðstefnu
sem Origo heldur á morgun, 24.
september, undir yfirskriftinni
Hvers konar hæfni þarf starfsfólk ár-
ið 2030? Hún er framtíðarfræðingur,
metsöluhöfundur og ráðgjafi og þyk-
ir í hópi heimsins fremstu sérfræð-
inga á sínu sviði.
Listin að stjórna Z-kynslóðinni
Hvað hlutverk stjórnandans snert-
ir segir Levit að unga fólkið sem
núna er að koma inn á vinnumark-
aðinn nálgist stöf sín með öðrum
hætti en eldri kynslóðir og stjórnun-
araðferðir sem áður hafi reynst vel
séu óðum að úreldast. „Þetta er Z-
kynslóðin svokallaða – fólk fætt eftir
1996 – sem hefur upp til hópa tileink-
að sér annars konar viðhorf, áherslur
og vinnubrögð en kynslóðirnar sem á
undan komu. Um er að ræða drífandi
og tæknivædda kynslóð sem hefur al-
ist upp við það að biðja Siri eða
Google um svar í hvert skipti sem
spurning brennur á þeim. Þau vilja
Alexandra Levit
23. september 2019
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 123.76 124.36 124.06
Sterlingspund 154.94 155.7 155.32
Kanadadalur 93.25 93.79 93.52
Dönsk króna 18.293 18.401 18.347
Norsk króna 13.739 13.819 13.779
Sænsk króna 12.753 12.827 12.79
Svissn. franki 124.78 125.48 125.13
Japanskt jen 1.1455 1.1523 1.1489
SDR 169.57 170.59 170.08
Evra 136.62 137.38 137.0
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 166.4519
Hrávöruverð
Gull 1504.1 ($/únsa)
Ál 1762.0 ($/tonn) LME
Hráolía 65.0 ($/fatið) Brent
Hópur nærri 87 stórfyrirtækja
hefur svarað kalli samtakanna We
Mean Business um að draga úr
losun gróðurhúsalofttegunda. Átak
samtakanna hóf göngu sína í júní
og var greint frá árangrinum á
sunnudag, í aðdraganda loftslags-
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í
New York.
Að sögn Reuters hafa sum fyrir-
tækin í hópnum, s.s. svissneski
matvælarisinn Nestlé og franska
snyrtivörufyrirtækið L’Oreal,
strengt þess heit að minnka eða
jafna sótspor sitt að fullu fyrir ár-
ið 2050. Önnur hafa látið duga að
lofa að breyta rekstri sínum í
samræmi við markmið Parísar-
samkomulagsins frá 2015, s.s.
finnska fjarskiptafyrirtækið Nokia
og franska matvælaveldið Danone.
ai@mbl.is
Vilja draga
úr losun
 Alþjóðleg fyrirtæki
snúa bökum saman
Hvalaskoðunarfyrirtækið Gentle
Giants á Húsavík skilaði 963 þús-
und króna hagnaði á árinu 2018 og
jókst hann frá því á árinu 2017 er
hagnaðurinn nam 79 þúsund krón-
um. Sala fyrirtækisins jókst lítil-
lega á milli ára og nam 382 millj-
ónum króna í fyrra miðað við 378
milljónir króna árið 2017. Rekstr-
argjöld námu samtals 344 millj-
ónum króna í fyrra miðað við 348
milljónir króna árið 2017.
Eignir fyrirtækisins námu 377
milljónum króna í árslok 2018 mið-
að við 366 milljónir í lok árs 2017.
Skuldir fyrirtækisins námu samtals
192 milljónum króna í fyrra miðað
við 181 milljón árið 2017. Eigið fé
Gentle Giants nam 185 milljónum
króna.
Eigendur fyrirtækisins eru
Gunnar Magnússon og Ingibjörg
Hákonardóttir sem eiga 49% hlut
hvort og Hákon Gunnarsson sem
heldur á 2% hlut, en þau eiga félag-
ið í gegnum Reykjavík Whale-
watching ehf. Fyrirtækið var stofn-
að árið 2001 og býður upp á ýmsar
ferðir um Skjálfandaflóa.
Sölutekjur
Gentle Giants
382 milljónir
Tekjulind Ferðamenn á leið
í hvalaskoðun frá Húsavík.
Morgunblaðið/Hari