Morgunblaðið - 25.11.2019, Qupperneq 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 25. NÓVEMBER 2019
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Alexander Kristjánsson
alexander@mbl.is
Senn líður að því að Indverjar geti
gætt sér á íslensku lýsi. Fyrirtækið
Hesska stendur að útflutningnum,
og eru fjögur bretti væntanleg til
Indlands í febrúar. Eigendur fyrir-
tækisins eru þrír ungir athafna-
menn, Páll Ásgeir Björnsson og tveir
indverskir félagar hans, Bharath
Kumar og Dilip Prakash.
Páll starfaði áður sem háseti á
bátnum Fróða í Þorlákshöfn. Hann
segir hugmyndina þó ekki hafa
kviknað á sjónum, heldur þegar hann
sótti sumarskóla í Stanford í Banda-
ríkjunum, en Páll var þá langt kom-
inn með BS-gráðu í vélaverkfræði
við Háskóla Íslands, og var sum-
arskólinn viðbót við það nám. Þar
kynntist hann Bharath og segir að
þeir hafi fljótt orðið góðir vinir. „Við
sáum snemma að við vildum vinna að
einhverri nýsköpun saman,“ segir
Páll og bætir við að ákvörðunin um
að láta reyna á innflutning hafi verið
tekin eftir að hann heimsótti Bhar-
ath á Indlandi í janúar.
Mörg ljón á veginum
Þeir hafi þá haft samband við Lýsi
hf. og menn þar á bæ tekið vel í hug-
myndina. Útflutningurinn er í sam-
starfi við Lýsi hf., sem framleiðir
vöruna, en fyrirtækið hefur ekki sótt
á svo fjarlæg mið áður. Páll segir
enda ekki hlaupið að því að koma á
viðskiptasambandi við Indland.
Ýmsar hindranir hafi staðið í vegi
fyrir innflutningi, svo sem fjöldi inn-
flutningsleyfa, sem nú hafa fengist,
og háir tollar. „Regluverkið er ansi
flókið, svipaðar vörur geta verið mjög
misskattlagðar og oft erfitt að kom-
ast að því hver skatturinn er.“ Þær
hindranir eru þó að baki, og segir
Páll að tengslanet indversku félaga
hans hafi þar skipt miklu. Þeir séu
báðir úr vel tengdum fjölskyldum.
Sem fyrr segir er fyrsta sending
væntanleg í febrúar, en hún inniheld-
ur þrjár vörutegundir: þorskalýsi,
omega-3 vökva með sítrónubragði og
lýsistöflur, en þær tegundir komu
best út hjá rýnihóp á Indlandi sem
fenginn var til að prófa vörurnar.
Markaðssetning fyrirtækisins
verður fyrst um sinn einkum í gegn-
um samfélagsmiðlana Instagram og
Facebook. „Við höfum verið í sam-
skiptum við áhrifavalda í heilsu-
bransanum á Indlandi, sem eru að
auglýsa hollar vörur á netinu.“ Hug-
myndin sé síðan að fólk panti vöruna
heim að dyrum eða kaupi í líkams-
ræktarstöðvum. Þannig sé allt Ind-
land undir.
Íslenskt lýsi til Indlands
 Sala á þorskalýsi og lýsistöflum hefst í febrúar  Páll
Ásgeir sneri sér að lýsinu eftir að sjómennskunni lauk
Morgunblaðið/Eggert
Lýsisútflytjandi Páll Ásgeir Björnsson, fyrrverandi háseti, stendur að
fyrirtækinu Hesska ásamt tveimur indverskum félögum sínum.
Hin árlega Bókamessa í bók-
menntaborg var haldin í Hörpu
um helgina.
Hið víðfræga jólabókaflóð fór
því formlega af stað um helgina
og er að minnsta kosti mánuður
í að stríðum straumum þess
linni.
Á Bókamessunni böðuðu gestir
sig í bókaflóði ársins, hittu höf-
unda og útgefendur, hlustuðu á
upplestra, fóru í ratleiki, spáðu í
stjörnur, fylgdust með hljóð-
bókum verða til, nutu ljóða-
stunda og svo má heillengi telja.
Komandi bókajól eru nokkuð
mikil um sig en allar bækur sem
útgefnar hafa verið á árinu voru
viðfang messunnar.
Því hefur verið nóg að skoða
og ræða í Hörpu þessa helgina.
Hér má sjá fólk lesa, skoða,
hlusta á og ræða bækur en þær
gjörðir hafa allar löngum notið
vinsælda á meðal Íslendinga,
innfæddra sem aðfluttra. Morgunblaðið/Eggert
Árlegt flóð
kynnt og
rætt í Hörpu
Teitur Gissurarson
teitur@mbl.is
Hrein eign samtryggingardeildar
lífeyrissjóðsins Gildis hækkaði um
rúmlega 82 milljarða króna á fyrstu
tíu mánuðum ársins, fór úr 556,3
milljörðum í 638,4. Þá var hrein
raunávöxtun 12,4% á tímabilinu,
sem þykir töluvert, en til saman-
burðar var hrein ávöxtun samtrygg-
ingardeildar 2,4% í fyrra.
Þetta kom fram á sjóðfélaga- og
fulltrúaráðsfundi Gildis, sem hald-
inn var á Grand Hótel í síðustu
viku. Í samtali við Morgunblaðið
segir Gylfi Gíslason stjórnarformað-
ur þetta góða gengi vissulega vera
ánægjulegt þó að ávöxtun til langs
tíma sé það sem mestu máli skipti
við rekstur lífeyrissjóða.
Hittir allt á sama tíma
„[Ávöxtun] er auðvitað óvenju-
lega há, en það eru líka tveir mán-
uðir eftir af árinu,“ segir Gylfi og
hann segir hlutina geta breyst
hratt.
Spurður hvað liggi að baki segir
hann: „Þetta samanstendur af
mörgu. Það er kannski óvenjulegt
að íslensk og erlend hlutabréf hafi
gert svona vel, og jafnframt bæði
erlent og innlent skuldabréfasafn.
Það er auðvitað óvenjulegt að þetta
hitti allt saman á sama tíma.“
Sjóðfélagalán standa í stað
Sem dæmi var nafnávöxtun er-
lendra hlutabréfa 23,5% á umræddu
tímabili, en þau eru 27% eignasafns-
ins. Þá var nafnávöxtun innlendra
hlutabréfa 15,4%, en þau eru um
18,7% eignasafns. Nafnávöxtun rík-
istryggðra skuldabréfa, sem eru
21,5% eignasafns, var 9%.
„Ég vil nú alltaf horfa á þetta yfir
lengra tímabil. Kannski yfir tuttugu
ár eða svo,“ segir Gísli glaðbeittur
og heldur áfram: „Auðvitað er stóra
málið fyrir okkur að ávaxta pen-
ingana vel yfir langan tíma. Það er
það sem skiptir máli í þessu. Sem
betur fer er það reyndin.“ Hann
bætir þó við: „En auðvitað er þetta
ánægjulegt og gott. Maður gleðst
auðvitað yfir því þegar vel gengur.“
Í gögnum sem fylgdu ofannefnd-
um sjóðfélagafundi kemur fram að
veittum sjóðfélagalánum Gildis hafi
fjölgað hratt síðustu ár, farið úr 151
árið 2014 í 1.366 í fyrra, en standa
nú um það bil í stað miðað við árið í
fyrra. Voru á fyrstu tíu mánuðum
ársins 2018 veitt 1.084 sjóðfélagalán
en í lok október 2019 höfðu verið
veitt 1.072.
Gildi er þriðji stærsti lífeyrissjóð-
ur landsins en 237.875 áttu í síðustu
viku réttindi hjá sjóðnum.
82 milljarðar á tíu mánuðum
 Hrein raunávöxtun 12,4% á fyrstu tíu mánuðum 2019  Ávöxtun til langs tíma er þó stóra málið
Maðurinn sem lést í umferðarslysi
við Hornafjörð síðast liðinn fimmtu-
dag hét Bergur Bjarnason og var
bóndi í Viðborðsseli. Bergur fæddist
árið 1936 og var því 83 ára gamall.
Bergur lætur eftir sig sambýliskonu
og tvö uppkomin börn. Þetta kemur
fram í tilkynningu frá lögreglunni á
Suðurlandi.
Lést í um-
ferðarslysi Nokkrir jarðskjálftar urðu viðBárðarbunguöskjuna í Vatnajökli á
fimmta tímanum aðfaranótt sunnu-
dags. Stærsti skjálftinn reið yfir
klukkan 4.22 og var 4,0 að stærð.
Stuttu síðar, klukkan 4.28, fylgdi
annar skjálfti að stærð 3,5.
Annars staðar urðu aðrir minni
skjálftar í gær, sem dæmi varð
einn að stærð 2,7, um 17,4 km
norðvestur af Kolbeinsey síðdegis í
gær.
Bárðarbunga skalf