Morgunblaðið - 24.12.2019, Qupperneq 32

32 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. DESEMBER 2019
ÍHúsinu í september birtistnokkuð hryllileg veröld þarsem tíminn spilar stórt hlut-verk. Honum er hægt að út-
deila að vild og hvað gerist þegar
hægt er að útdeila auðlind?
Jú, einhverjir verða gráðugir og
rífa til sín sem allra mest af henni,
með hörmulegum afleiðingum fyrir
aðra. Þannig endurspeglar Húsið í
september á viss-
an hátt raunveru-
leikann þó sögu-
heimur
bókarinnar sé
öræfalangt í
burtu frá raun-
heimi.
Áróra er að-
alpersóna bók-
arinnar. Hún er
utangarðs og litin
hornauaga af bæjarbúum í bænum
sínum Gálga. Hún þráir ekkert heit-
ar en að komast burt frá bænum
með sínum eina vini, Nóa. Það er þó
hægara sagt en gert og flækjast vin-
irnir í baráttu við verur sem virðast
vera þeim ofurefli.
Söguþráðurinn er æsispennandi
og veröldin sem þar birtist trúanleg
þó um sé að ræða einhvers konar
ævintýraveröld. Höfundi tekst með
glæsibrag að fá lesandann til að
samþykkja skilyrði söguheimsins
þrátt fyrir að hann sé afar ólíkur því
sem lesandinn á að venjast.
Ýmis hjartans mál mannkynsins
eru til umfjöllunar í bókinni, vinátta,
ást, einmanaleiki, græðgi og fórn-
fýsi. Þau snerta við lesandanum og
fá hann til að flækjast í söguna, jafn-
vel svo mikið að hann á erfitt með að
losa sig áður en bókin sleppir honum
á síðustu blaðsíðu. Þá er lesandinn
þó ekki alveg sloppinn. Hann heldur
áfram að velta fyrir sér framhaldinu
og vonar jafnvel að Hilmar Örn sjái
sóma sinn í því að skapa framhalds-
sögu um ævintýri Áróru og Nóa.
Uppbygging söguþráðarins er
skýr, upphaf, miðja og endir vel af-
mörkuð. Miðja bókarinnar er áber-
andi safaríkust og blikna upphaf
bókarinnar og endir í samanburði
við hana, þó allir hlutarnir séu vel úr
garði gerðir.
Þessi skýra uppbygging auðveld-
ar lesandanum skilning á sögunni en
fyrir þróaða lesendur getur slík upp-
bygging verið leiðigjörn. Hún er þó
líklega nauðsynleg Húsinu í sept-
ember þar sem söguþráðurinn er
feiknarlega margbrotinn.
Sömuleiðis er vert að benda á
fjölda persóna sem verður á tíðum
yfirgengilega mikill og lesandanum
ofviða að muna eftir því hvaða hlut-
verki hver einasta persóna gegnir í
sögunni. Mögulega hefði verið
heppilegra að persónurnar væru ívið
færri og þá með stærri hlutverk.
Bókin er sögð „ungmennabók“ og
það kann að vera rétt. Þó er um að
ræða bók sem hentar ungmennum á
mjög breiðu aldursbili. Að því leyt-
inu til, og vissulega í fleiri atriðum,
líkist hún Harry Potter-bókunum
víðfrægu. Ef lesandinn er tilbúinn í
að leyfa ímyndunaraflinu að leika
lausum hala við lestur bókarinnar þá
skiptir lífaldur hans takmörkuðu
máli enda er hér um að ræða virki-
lega spennandi og lifandi bók sem
hefur að geyma sterkar sögu-
persónur og flókna framvindu.
Ljósmynd/Sigurður Unnar Ragnarsson
Hilmar Örn „Höfundi tekst með glæsibrag að fá lesandann til að samþykkja
skilyrði söguheimsins,“ segir gagnrýnandi um Húsið í september.
Æsispennandi
ævintýraveröld
Skáldsaga
Húsið í september
bbbbn
Eftir Hilmar Örn Óskarsson.
Björt, 2019. Innb., 308 bls.
RAGNHILDUR
ÞRASTARDÓTTIR
BÆKUR
Lestrarfélagið Krummi hefur birt til-
nefningar til Rauðu hrafnsfjaðr-
arinnar sem veitt er fyrir forvitnileg-
ustu kynlífslýsingu ársins 2019 í
íslenskum bókmenntum.
Að þessu sinni eru tilnefndar lýs-
ingar úr bókunum Kærastinn er
rjóður eftir Kristínu Eiríksdóttur,
Mamma má ég segja þér eftir Ey-
rúnu Ósk Jónsdóttur, Vetrar-
gulrætur eftir Rögnu Sigurðar-
dóttur, Austur eftir Braga Pál
Sigurðsson, Maðurinn sem Ísland
elskaði eftir Árna Snævarr, Okfrum-
an eftir Brynju Hjálmsdóttur og Að-
ferðir til að lifa af eftir Guðrúnu Evu
Mínervudóttur.
Tilnefningar eru ýmist ljóð eða
brot úr skáldsögu. Dæmi um til-
nefndar lýsingar:
„Mér gekk best að fá sáðlát á tíma-
bili sem táningur þegar ég fór að
fikta með að setja ryksuguna hennar
mömmu á tittlinginn á mér. Bæði
varð ég svo hissa og æstur að það var
ekkert rými til þess að búa til senur
og setja sig kynþokkasnauðan inn í
þær. Bara 12v rafmagnstæki að víbra
og sjúga á mér pínulítinn sprellann í
ofsafengnum lostatrylling sem tók
fljótt, örugglega og snyrtilega af.“
(Bragi Páll Sigurðsson, Austur,
skáldsaga í 33 köflum)
Gufustrókur stendur út úr munnum og
nefjum
bærinn ilmar eins og sulta
fólkið kitlar í buxurnar
svífur hvert til annars á bleiku tyggjóskýi
á svona kvöldum
er mikið pissað
Hún er í brúnum leðurjakka
með ekta hár á höfðinu
emjar og grátbiður bergrisann úr vestri
að negla sig í norðurskautið.
(Brynja Hjálmsdóttir, Okfruman)
„Steinunn losaði um beltið,
hneppti frá og renndi niður buxna-
klaufinni, reisti sig upp og tók lókinn,
stuttan, gildan og grjótharðan, upp
úr nærbuxunum. Úr svip hennar las
ég ákveðni og einbeitni sem viku fyr-
ir óbeit rétt áður en varir hennar
luktust um kónginn. Eins og hún
væri að losa stíflu úr klósetti eða
fleygja plastpoka með hræi í sorp-
tunnu.“
(Guðrún Eva Mínervudóttir, Að-
ferðir til að lifa af)
Ljósmynd/kbl
Sigurlýsing Lárus Blöndal afhendir Kamillu Einarsdóttur Rauðu hrafns-
fjöðrina fyrir forvitnilegustu kynlífslýsingu ársins 2018.
Forvitnilegar
kynlífslýsingar
 Tilnefnt til Rauðu hrafnsfjaðrarinnar
Söngsveitin Fílharmónía heldur ár-
lega jólatónleika sína í Langholts-
kirkju á föstudagskvöldið kemur, 27.
desember, og hefjast tónleikarnir
klukkan 20.
Einsöngvari verður bassasöngv-
arinn dáði Kristinn Sigmundsson og
með kórnum leika Tómas Guðni
Eggertsson á píanó og orgel og
Þórður Högnason á kontrabassa.
Stjórnandi kórsins eins og undan-
farin ár er Magnús Ragnarsson.
Í tilkynningu frá söngsveitinni
segir að efnisskráin verði „í senn há-
tíðleg og fjörug; íslensk þjóðlög og
sígild jólalög frá ýmsum löndum.
Eftir tónleikana verður gestum boð-
ið í jólasamsöng, heitt súkkulaði og
smákökur í safnaðarheimili kirkj-
unnar.“ Miðaverð á tónleikana er kr.
3.900 og miðasala er á vefnum tix.is
og við innganginn.
Söngsveitin Fílharmónía fagnar
sextíu ára starfsafmæli þennan vet-
ur með metnaðarfullu og fjölbreyttu
tónleikahaldi. Jólatónleikar hafa
verið fastur liður í starfi kórsins í
þrjátíu ár.
Loftmynd Söngsveitin Fílharmónía á sextíu ára starfsafmæli í ár.
Árlegir jólatónleikar
Fílharmóníu