Læknablaðið - dec. 2018, Side 37
LÆKNAblaðið 2018/104 569
landinu,“ sagði hann. „Landspítali hefur skipulagt
samstarf við háskólasjúkrahús á Norðurlöndum
þangað sem hátækniþjónusta sem ekki er unnt að
veita hér á landi er sótt.“
Hann nefndi sérstaklega að árið 2030 ætti ekki
að vera tilviljunum háð hvaða sjúklingar fái annað
álit læknis og hverjir þeirra hafi möguleika á að leita
hátækniþjónustu út fyrir landsteinana: „Það á ekki
að þurfa að byggja á kunningsskap eða öðrum for-
réttindum.“
Stefnumótun fyrir landsbyggðina
Birgir sagði stefnt að því að legurými spítalans verði
einungis notuð fyrir þá sjúklinga sem þurfi á því
þjónustustigi að halda. „Hlutverk sjúkrahússins á
Akureyri sem kennslusjúkrahúss og veitanda sér-
hæfðrar heilbrigðisþjónustu fyrir tilgreindar heil-
brigðisstofnanir hefur verið tilgreint og styrkt. Ég
held að það sé alveg nauðsynlegt að við reynum í
lengstu lög að styrkja Norðurland og landsbyggðina
á þessu sviði.“
Stefnt er að því að árið 2030 verði í gildi langtíma-
samningar sjúkrahúsa við erlend sjúkrahús sem feli í
sér möguleika til vísindastarfsmenntunar og sameig-
inlegrar þróunar á heilbrigðisþjónustu.
Ráðuneytið vill sjá að landsmenn hafi gott að-
gengi að þekkingu til að taka upplýstar ákvarðanir
um val á heilbrigðisþjónustu, til dæmis um rafræna
notendagátt eins og Heilsuveru. Þá sagði Birgir að
sérhver sjúklingur hafi árið 2030 eina samræmda
sjúkraskrá sem sé aðgengileg viðeigandi heilbrigð-
isstarfsmönnum í samræmi við óskir hans. Hann
hafi aðgang að sjúkraskrá sinni og sjái stöðu sína í
greiðsluþátttökukerfinu.
Þjónustan mæld og bætt
Reglulegar þjónustukannanir verði gerðar þar sem
sjónarmið notenda verði nýtt til að bæta þjónustuna.
Gera þurfi þær reglulega, ef nota eigi upplýsingarnar
í hefðbundnu umbótastarfi.
Undir liðnum gæði í fyrirrúmi kom fram að Ísland
ætti að vera leiðandi á heimsvísu í því að sýna mæl-
anlegan árangur heilbrigðiskerfisins. Greiðslur til
stofa og stofnana taki mið af niðurstöðunni.
Sjúkratryggingar Íslands annist alla samningagerð
um kaup á heilbrigðisþjónustu fyrir hönd ríkisins.
Kaupin byggist á þarfagreiningu og ef forgangsröð-
unar sé þörf verði þeir sjúklingar sem þurfi mest
á læknisþjónustu að halda og búi við verst lífskjör
settir í forgang.
„Flest markmiða heilbrigðisstefn-
unnar eru tiltölulega raunhæf.
Mikilvægt er að við sjáum hvert við
stefnum og hvar við viljum sjá heil-
brigðiskerfið á þessum tímamótum.
Stefnumótun sem þessi gerir starfið
faglegra og markvissara,“ segir for-
maður félagsins Reynir Arngrímsson
um heilbrigðisstefnuna til ársins
2030.
„Læknafélagið hefði þó kosið að
koma fyrr að vinnu að stefnunni.
Vinnufundir með stjórnendum
heilbrigðisstofnana, Landspítala
og heilsugæslunni voru frá þegar
félaginu var boðið til kynningar í
velferðarráðuneytinu.“ Það sjáist
á drögunum. Fyrst á heilbrigðis-
þinginu í nóvemberbyrjun hafi félag-
ið fengið gögn í hendur til að vinna
með.
„Þar sást að stefnan endurspeglar
hópinn sem kom að frumvinnunni
en greinilega vantaði að ræða
við þá sem hafa sinnt samnings-
bundinni heilbrigðisþjónustu utan
sjúkrahúsa,“ segir hann. „Horfa þarf
til þess hvernig sú starfsemi á að
þróast, því öll er þessi þjónusta hluti
af sömu keðjunni.“
Reynir segir fátt í stefnunni sem
læknar geti ekki sætt sig við en nefn-
ir fleiri hluti sem vanti. „Við hefðum
til dæmis viljað sjá markmið um að
auka fjárframlög til heilbrigðiskerfis-
ins á þessu tímabili,“ segir hann.
„Við eyðum langminnstu af okkar
sameiginlegu sjóðum til heilbrigðis-
mála sé miðað við Norðurlöndin. Þar
hefðum við viljað sjá stefnumörkun
um að við stæðum jafnfætis því sem
þar gerist best,” segir hann.
„Við hefðum einnig viljað sjá
markmið sett um innviðaupp-
byggingu innan heilbrigðiskerfisins
og að ákveðnu marki yrði náð á
þessu tímabili. Ekki er langt síðan
að við sátum í næstneðsta sæti af
OECD-löndunum varðandi fjármagn
sem fer í slíka uppbyggingu. Við sjá-
um enda hvernig ástand á húsnæði
er og hvernig það þróaðist og hvern-
ig tækjakaupin drógust aftur úr hjá
okkur,“ segir Reynir.
„Vissulega hefur núverandi ríkis-
stjórn og sú sem var á undan verið
að auka framlögin hægt og bítandi
og það er mikil innspýting að byggja
upp Landspítala og húsnæði hans.“
Reynir segir þó að horfa verði til
þess að heilbrigðisstefnan sé aðeins
stefnumótun. „Margir vilja rugla
þessu saman við aðgerðabindingu
og fjármögnun. Það er ekki mark-
miðið á þessu stigi hjá ráðuneytinu.“
Margir velti því nú hins vegar fyrir
sér hvernig eigi að ná markmiðun-
um.
„Þó að þetta sé stefnumörkun
til ársins 2030 er hún almenn eðlis
og ætti því að geta staðist pólitíska
sviptivinda. Hvernig menn ná þessu
markmiðum getur verið mismun-
andi eftir pólitískum skoðunum,
samfélagslegum breytingum og
þrýstingi. Þá umræðu eigum við
eftir að taka. Hún heyrir til næstu
skrefa þegar fólk er orðið sátt við
stefnuna og hvar við ætlum að
standa árið 2030.“
Vildu koma fyrr
að stefnumótuninni
Stefnumótunin fyrir heilbrigðiskerfið er raunhæf og þörf, segir
Reynir Arngrímsson, formaður Læknafélags Íslands. Hann segir að
félagið hefði viljað koma fyrr að vinnu við hana því ákveðnir hópar
hafi orðið útundan í fyrstu drögum hennar
HEILBRIGÐISÞING 2018