Fréttablaðið - 18.04.2020, Side 63
Orkan býður lítrann á lægsta
verðinu í öllum landshlutum
— án allra skilyrða.
LÆGSTA
VERÐIÐ
Í ÖLLUM
LANDS-
HLUTUM
TÓNLIST
Tónleikaröðin Heima í Hörpu
Ég var einu sinni ráðgjafi RÚV við
sjónvarpsupptöku á frumf lutn-
ingnum á Eddu I eftir Jón Leifs. Það
var undarleg upplifun. Tónleikarnir
fóru fram í Háskólabíói. Sinfóníu-
hljómsveit Íslands lék og gott ef
það var ekki einhver kór sem söng.
Ég sat inni í sendiferðabíl fyrir utan
Háskólabíó, en þaðan var upptök-
unni stjórnað. Ég átti að lesa hljóm-
sveitarnóturnar á meðan á frum-
flutningnum stóð og gefa til kynna
með nægum fyrirvara hvaða hljóð-
færaleikarar myndu spila næst.
Þannig myndi upptökustjórinn vita
hvert ætti að beina myndavélunum
hverju sinni. Lítið fútt er í að sýna
málmblásarana geispa á meðan
allt er á fullu í fiðlunum, eða selló-
leikara að klóra sér í hnakkanum
þegar þverflautuleikari spilar inni-
legt sóló.
Sjónvarpsupptakan heppnaðist
sem skyldi og allir fóru glaðir heim.
En þegar herlegheitin voru sýnd
nokkrum dögum síðar í sjónvarp-
inu var útkoman vonbrigði. Tón-
listin eftir Jón var stórbrotin, en hún
naut sín engan veginn þarna. Sífelld
breyting á sjónarhorni virkaði trufl-
andi. Það var eins og verkið væri
runa af mismunandi einleiksrullum
fremur en mögnuð heild. Hljóðið í
útsendingunni var líka flatt, styrk-
leikabrigðin sem eru einkennandi
fyrir tónlist Jóns, allar þessar öfga-
kenndu andstæður – þær bara skil-
uðu sér ekki í sjónvarpinu úr litlum
hátölurum.
Vandræðaleg útkoma
Sama vandamál er til staðar í tón-
leikaröðinni Heima í Hörpu. Henni
hefur verið streymt á netinu á
hverjum morgni á virkum dögum
um nokkurt skeið. Upptökurnar eru
á YouTube.
Auðvitað eru engir lifandi tón-
leikar haldnir í samkomubanninu,
svo framtakið er virðingarvert. Ekk-
ert er heldur upp á tónlistarflutn-
inginn að klaga, en samt er niður-
staðan hálfvandræðaleg. Eyþór
Árnason kynnir f lytjendur í upp-
hafi, og hann gerir það með mátt-
lausum bröndurum, eins og hann
skammist sín fyrir það sem á eftir
kemur. Flytjendurnir stíga síðan
á sviðið, hneigja sig fyrir tómum
áheyrendabekkjum og byrja. Það
virkar þvingað.
Hljóðið er að vísu fínt, en stöðug
hreyfing myndavélar er truflandi.
Greinilegt er að sá sem stjórnar upp-
tökunni óttast það að missa athygli
áhorfandans ef hann skiptir ekki í
sífellu um sjónarhorn. Það er í sjálfu
sér skiljanlegt, sýnilegi þátturinn á
klassískum tónleikum er lítt spenn-
andi. Þetta er bara venjulegt fólk í
venjulegum fötum; það eru engin
sirkusatriði, enginn ber að ofan,
enginn að mölva rafmagnsgítar
eða fórna hænum. Samt sem áður
er síbreytilegt sjónarhornið harla
óáhugavert.
Eins og vitleysingur í óleyfi
Ein tilraun þarna á reyndar að
gera sjónræna þáttinn meira djúsí.
Tónleikarnir voru haldnir í byrjun
apríl af dansaranum Felix Urbina
Alejandre og Duo Harpverk. Dúóið
samanstendur af Frank Aarnink
slagverksleikara og Katie Buckley
hörpuleikara. Verkin eru ný og eftir
íslensk tónskáld. Þau eru innhverf
og torræð. Dansarinn stígur við
þau framúrstefnulegan dans, og
tilgangurinn er greinilega að gera
tónlistina sýnilegri og áþreifanlegri.
Skilar það sér á skjánum? Nei.
Heildarmyndin er bjöguð með
furðulegum sjónarhornum, svo
sem af strengjum hörpunnar í mik-
illi nálægð. Fyrir bragðið minna
þeir helst á kappakstursbrautir.
Hver hefur áhuga á að reka nefið
upp í hörpustrengi á meðan þeir
eru plokkaðir? Það gerir ekkert
fyrir tónlistarupplifunina. Verst
er að dansarinn fer inn og út úr
myndinni, eins og hann sé í auka-
hlutverki. Hann líkist vitleysingi af
götunni sem hefur brotist inn í sal-
inn og stokkið upp á sviðið í algeru
leyfisleysi.
Lokum augunum
Flest annað sem komið er á vefinn
er þó ásættanlegra. Gaman er t.d. að
heyra Kristján Jóhannsson syngja
lagið úr Guðföðurnum, eða Hall-
veigu Rúnarsdóttur f lytja Vökuró
eftir Jórunni Viðar. Hljóðfæra-
leikarar úr Sinfóníunni leika líka
kammerverk eftir ýmsa höfunda,
og þar er spilamennskan í fremstu
röð. Það standa sig því allir vel. Af
ofangreindum ástæðum er samt
best að horfa ekki, heldur bara loka
augunum og hlusta. Og vona að
við getum senn farið aftur á lifandi
tónleika – það er svo miklu, miklu
skemmtilegra. Jónas Sen
NIÐURSTAÐA: Heima í Hörpu saman-
stendur af vönduðum tónleikum sem
njóta sín ekki almennilega á netinu.
Streymið kemur sannarlega
ekki í staðinn fyrir líf
Kristján Jóhannsson í Hörpu. FRÉTTABLAÐIÐ/SIGTRYGGUR ARI
Nú þegar gestir geta ekki sótt söfnin heim hefur Ljós-myndasafn Reykjavíkur
fært hluta af safnkosti sínum út til
almennings.
Sýningin Mynd um hverfi birtist
nú borgarbúum á strætisvagna-
skýlum og kynningarstöndum
víðs vegar í hverfum Reykjavíkur.
Á hverju skilti er að finna myndir
úr viðkomandi hverfi allt frá upp-
hafsárum þess til dagsins í dag.
Hvert hverfi borgarinnar á sér sína
sögu, kennileiti og sérstöðu sem
móta hverfisandann og líf íbúa sem
mynda hverfin.
Opnunartími sýningarinnar í
skýlum og stöndum er um þessa
helgi 18.-19. apríl og þá næstu 25.-
26. apríl 2020.
Borgarbúar eru hvattir til að taka
þátt í sýningunni með því að setja
mynd úr sínu hverfi í forsíðumynd
(e. cover) á Facebook og tagga Ljós-
myndasafn Reykjavíkur og Safnaðu
í færslunni.
Mynd um hverfi
Júní 1959, auglýsing fyrir Sparr
þvottaefni. Þvottur á snúru við
nýbyggða blokk í Heimahverfi.
Á HVERJU SKILTI ER AÐ
FINNA MYNDIR ÚR VIÐKOM-
ANDI HVERFI.
M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 39L A U G A R D A G U R 1 8 . A P R Í L 2 0 2 0