Bændablaðið - 23.03.2017, Qupperneq 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 23. mars 2017
Fréttir
„Ef í ljós kemur að um viðráðan-
legt verkefni er að ræða munum
við að öllum líkindum framkvæma
það,“ segir Jón Stefánsson, oddviti
í Eyjafjarðarsveit, en á fundi sveit-
arstjórnar fyrr í mánuðinum var
samþykkt að skoða möguleika á
kolefnisjöfnun og upptöku kolefn-
isbókhalds fyrir Eyjafjarðarsveit.
Umhverfisnefnd hefur verið falið
að skoða málið nánar.
Landbúnaður er aðalatvinnu-
vegur í Eyjafjarðarsveit og honum
fylgir losun kolefnis. Jón segir að
ekki liggi fyrir hversu mikil hún
nákvæmlega er, fyrsta skrefið er að
taka ákvörðun um að skoða hvort
möguleiki sé á að taka upp kolefn-
isbókhald fyrir sveitarfélagið. „Við
höfum aðeins verið að skoða þetta
og þær tölur sem við sjáum við laus-
lega athugun segja okkur að svo-
nefnt kolefnisfótspor frá landbúnaði
á Íslandi geti verið á bilinu 12 til
80% af heildarlosun landsins. Þar á
milli er auðvitað himinn og haf. Ef
til vill ræðst þessi mikli munur af
því hvernig framræsla mýrlendis er
sett inn í jöfnuna. Við munum freista
þess að láta reikna þetta nákvæm-
lega fyrir okkur og þá kemur í ljós
hver staðan er og framhaldið metið
út frá henni,“ segir hann.
Mikil umræða hefur undanfarið
verið um losun kolefnis frá land-
búnaði og að mati Jóns í heldur
neikvæðum tón í garð bænda.
„Landbúnaður hefur átt undir högg
að sækja og bændum þykir á stund-
um að sér vegið. Það er augljóst að
mínu mati að í þeim efnum horfi
menn ekki alltaf á heildarmyndina
í samhengi,“ segir Jón.
Mikil skógrækt og stór
votlendissvæði vinna með okkur
Tvennt vinnur mjög með sveitar-
félaginu, mikil skógrækt og stór
votlendissvæði, hvoru tveggja atriði
sem skapa sterkt mótvægi við losun
kolefnis. Jón segir bændur víða
um land atkvæðamikla í skógrækt
samhliða sínum búrekstri og þar
séu Eyfirðingar engin undantekn-
ing, víða megi sjá myndarlega skóga
og skógarreiti á jörðum þar í sveit.
Þá megi ekki líta fram hjá stórum
votlendissvæðum sem er að finna í
sveitarfélaginu.
„Bændur og landeigendur hér í
sveit hafa síst legið á liði sínu þegar
að skógrækt og uppgræðslu lands
kemur. Ég veit að margir þeirra hafa
áhuga á að ráðstafa stórum svæðum
af sínum jörðum undir enn frekari
skógrækt. Landbúnaður er með
blómlegra móti í Eyjafjarðarsveit og
okkur er fullkunnugt um að honum
fylgir töluverð kolefnislosun. Við
því viljum við bregðast með því að
taka til í okkar ranni. Fyrsta skrefið
er að átta sig á umfanginu og þegar
það er ljóst að skoða þá möguleika
sem fyrir hendi eru til að jafna hana
út.“
Viljum vera í fremstu víglínu
Íbúar í Eyjafjarðarsveit eru ríflega
1.000 talsins og segir Jón að almennt
séu þeir framsæknir í umhverfis-
málum, vilji gjarnan vera í fremstu
víglínu þegar að þeim málaflokki
kemur. Þeir hafi nú stigið fyrsta
skrefið, með ákvörðun um að kort-
leggja kolefnisfótspor sveitarfélags-
ins og í framhaldinu að kanna hvort
raunhæft sé að Eyjafjarðarsveit geti
orðið kolefnishlutlaust sveitarfélag
í náinni framtíð. /MÞÞ
Eyjafjarðarsveit kannar möguleika á
kolefnisjöfnun og kolefnabókhaldi
Þegar Rússar lokuðu landamær-
unum árið 2014 fyrir mjólkurvör-
ur frá Evrópusambandinu var það
byrjun á mjög erfiðu tímabili fyrir
finnska mjólkurbændur.
Áður en mjólkurkvótarnir voru
fjarlægðir í apríl árið 2015 áttu
finnskir mjólkurbændur í erfiðleik-
um en rússneski markaðurinn var
þeim mjög mikilvægur.
Í lok árs 2014 var útflutningur á
mjólkurvörum til Rússlands upp á
um 750 milljónir evra og þar vógu
vörur með aukið virði þyngst, eins
og ostur og smjör í neytendapakkn-
ingum. Í Rússlandi voru margir
efnamiklir neytendur sem keyptu
vörurnar en salan stöðvaðist nán-
ast á einni nóttu. Nú þurftu finnskir
mjólkurbændur að hugsa nýjar leiðir
og urðu þeir í staðinn að framleiða
iðnaðarsmjör og mjólkurduft sem
leiddi af sér tap upp á um 150 millj-
ónir evra. Þetta var um 15 prósent af
mjólkurverðinu sem hefur hríðfallið
og ekki skilað sér aftur til bænda.
Árið 2015 féll nettóinnkoma
bænda um 40 prósent og í fyrra
voru tölurnar ekki betri og því eru
finnskir mjólkurbændur uggandi yfir
stöðunni.
Þrátt fyrir þetta hefur ekki verið
mikið um gjaldþrot í greininni held-
ur hafa bændurnir ýmist hætt, tekið
meiri lán eða gert samninga þannig
að þeir geti haldið áfram og stóla á
að bjartari tímar séu fram undan.
/Bondebladet-ehg
Viðskiptabannið við Rússa veldur erfiðleikum:
Finnskir mjólkurbændur
uggandi yfir stöðunni
Húnaþing vestra:
Vegamál í brennidepli
Fulltrúar Vegagerðarinnar mættu
fyrir skömmu til fundar við full-
trúa í byggðaráði Húnaþings
vestra.
Miklar umræður spunnust um
slæmt ástand Vatnsnesvegar en
einnig var rætt um nýtt brúarstæði
yfir Tjarnará sem verður skv. sam-
gönguáætlun lagfært á næsta ári,
ástand brúa í Húnaþingi vestra,
viðhald heimreiða, gatnamót þjóð-
vegar 1 og Miðfjarðarvegar við
Laugarbakka, lagfæring/stækkun
plans við Norðurbraut, snjómokstur
á leiðum skólabíla og hraðakstur og
spegla á Hvammstangabrautinni við
hættuleg gatnamót.
Í lok fundarins afhenti odd-
viti Húnaþings, Unnur Valborg
Hilmarsdóttir, þeim vegagerðar-
mönnum boli sem á stendur „I sur-
vived Road 711“. Bolirnir eru seldir
í Upplýsingamiðstöð ferðamanna á
Hvammstanga og hafa notið mik-
illa vinsælda, sérstaklega þeirra sem
keyra fyrir Vatnsnes. /MÞÞ
Selen, E-, A– og D-vítamín
á fljótandi formi, til inngjafar
fyrir lömb, kálfa og kiðlinga
-Mjög hátt hlutfall af
vítamínum og seleni
-Tilvalið í lömb sem hafa
verið lengi inni
-Gefið um munn - engar
nálastungur og minnkar
því líkur á liðabólgu
Sjá nánar:
www.kb.is
A eiðingar viðskiptabannsins við Rússa er m.a. að nnskir kúabændur
misstu þar afar mikilvæg viðskipti. Á árinu 2015 féll nettóinnkoma bænda
um 40% og svipað eða meira á síðasta ári vegna lækkunar á mjólk.
Frá vinstri: Elín R. Líndal, Ingimar Sigurðsson, Guðmundur Sigurðsson,
Unnur Valborg Hilmarsdóttir, Guðmundur Heiðreksson, Gunnar H. Guð-
mundsson, Heimir Gunnarsson og Elín Jóna Rósinberg.
Jón Stefánsson, oddviti Eyja-
fjarðarsveitar.
Sauðfjárbændur á Vestfjörðum skora á landbúnaðarráðherra:
Alvarlegar athugasemdir við tillögur
Byggðastofnunar um svæðastuðning
Almennur bændafundur á
vegum Bændasamtaka Íslands
var haldinn á Ísafirði 19. janú-
ar 2017. Fundurinn gerði alvar-
legar athugasemdir við tillögur
Byggðastofnunar um svæðastuðn-
ing í sauðfjárrækt í nýjum búvöru-
samningi.
Björn Birkisson í Botni í
Súgandafirði var fundarstjóri og
óskaði hann eftir að Bændablaðið
greindi frá þessum alvarlegu
athugasemdum bænda fyrir vestan.
Bent er á að í reglugerð sem
kynnt hafi verið bændum sé hluti
af sauðfjárbúum í Ísafjarðarbæ,
Súðavíkurhreppi og Bolungarvík
undanskilin þessum stuðningi.
„Það er krafa fundarins að litið sé
á Vestfirði sem eitt svæði og sömu
reglur gildi fyrir alla sauðfjárbændur
á Vestfjörðum.
Sérákvæði varðandi Árnes hrepp
haldist óbreytt. Þá verði ekki gerð
ríkari krafa um fjárfjölda en í fyrri
samningi varðandi svæðisstuðning
Sem greinargerð með samþykkt
fundarins var lagt fram bréf frá
Félagi sauðfjárbænda á Vestfjörðum
og Búnaðarsambandi Vestfjarða sem
sent var þann 13. desember 2016
með athugasemdum við reglugerð
um stuðning við sauðfjárrækt,“ segir
í samþykkt sauðfjárbænda á fundin-
um á Ísafirði. ./HKr.
Greinargerð með athugasemd-
um við reglugerð um stuðning
við sauðfjárrækt frá 23. nóvem-
ber 2016 frá sauðfjárbændum
og Búnaðarsambandi Vestfjarða
er svohljóðandi:
„Undirritaðir fyrir hönd Félags
sauðfjárbænda á Vestfjörðum og
Búnaðarsambands Vestfjarða vilja
gera alvarlegar athugasemdir við
hvernig reglur Byggðastofnunar
augljóslega útiloka megnið af
sauðfjárbúum í Ísafjarðarsýslum
frá mögulegum stuðningi á
grundvelli vegalengda frá
Ísafjarðarkaupstað.
Sum þessara búa eru alveg
á mörkum þess að lenda innan
þessara vegalengda sem miðað
er við og önnur sem glíma við
erfiðar landfræðilegar aðstæður
vegna samgangna.
Í þeim útreikningum sem RML
gerði fyrir Félag sauðfjárbænda
á Vestfjörðum í aðdraganda að
samþykkt nýs búvörusamnings,
liggur fyrir að Ísafjarðarsýslur
koma einna verst út á landsvísu
með minkandi stuðning út samn-
inginn miðað við það sem er í dag.
Það helgast af því að bændur í
Ísafjarðarsýslum hafa sýnt ábyrga
framleiðslustefnu og að jafnaði
tryggt sér greiðslumark fyrir sinni
framleiðslu.
Inn í þessum útreikningum
var samt sem áður gert ráð fyrir
svæðisbundnum stuðningi á öllu
svæðinu og því morgunljóst að
kjaftshöggið fyrir þá bæi sem sam-
kvæmt þessum reglum njóta ekki
stuðnings verður ennþá meira en
fyrir lá samkvæmt þeim útreikn-
ingum.
Þó fyrir liggi að í þessum drög-
um sé hægt að fá undanþágu vegna
erfiðra samgangna og þá þurfi að
fara að halda utan um þá daga á
hverju búi á Íslandi sem að ein-
hverjum ástæðum er með teppta
heimreið, þá sér hver maður að
það er að æra óstöðugan að halda
utanum slíkt fyrirkomulag.
Í allri umræðu um sauðfjárbú-
skap eru og hafa Vestfirðir talist
til þeirra svæða á landinu sem
ekki hefur verið uppi ágreiningur
um að þar væri rökrétt að stunda
sauðfjárbúskap.
Vestfirðir eru gríðarlega verð-
mætt svæði vegna hreinleika og
heilbrigðis sauðfjárstofnsins þar.
Hugtakið svæðisstuðningur
merkir það að það þurfi að styðja
við svæði, að undanskilja þessi bú
í heilum landshluta til jafns við
aðra í þeim efnum gengur alls
ekki upp.
Því er hér með komið á fram-
færi þeirri sanngjörnu og eðlilegu
kröfu okkar fyrir hönd sauðfjár-
bænda í Ísafjarðarsýslum sem
ekki virðast eiga að njóta svæð-
istuðnings samkvæmt tillögum
Byggðastofnunar, að þeir njóti
stuðnings með sama hætti og aðrir
sauðfjárbændur á Vestfjörðum.“
F.h. Félags sauðfjárbænda á
Vestfjörðum
Jóhann Pétur Ágústsson.
F.h. Búnaðarsambands
Vestfjarða
Björn Birkisson
Greinargerð sauðfjárbænda á Vestfjörðum