Tímarit Öryrkjabandalags Íslands - 01.10.2007, Qupperneq 2
2 I ÖBÍáfram
Hvernig má auka þátttöku fatlaðra í íslensku samfélagi?
Siv Friðleifsdóttir,
alþingismaður
hreyfihamlaðra að byggingum og öðrum mann-
virkjum og tryggja öllum hjálpartæki og aðstoð eftir
þörfum. Mikilvægast er þó að tryggja öllum vinnu
við hæfi en góð menntun og öflug starfsþjálfun eru
grundvallarskilyrði fyrir aukinni atvinnuþátttöku fatl-
aðra.“
andi einstaklinga. Það er réttur allra að fá að virkja
krafta sína sem mest og við eigum að veita hvert
öðru það liðsinni, aðstoð og sveigjanleika sem til
þarf. Slíkt er ekki bara okkur sem einstaklingum til
góða heldur samfélaginu öllu.“
Margrét Gunnarsdóttir,
framkvæmdastjóri
Blindravinnustofunnar
Sigþrúður Loftsdóttir, iðjuþjálfi
á Grensásdeild - Landspítala
„Miklu máli skiptir
að vinna markvisst
að aukinni menntun
fatlaðra með eflingu
skólakerfisins. Aukin
menntun stuðlar að
nýjum möguleikum
sem standa til boða
fjölgar og eflir þátt-
töku einstaklingana
í íslensku samfélagi.
Aukin fræðsla á getu fatlaðra í samfélaginu er
nauðsynlegur þáttur svo viðhorfsbreyting almenn-
ings eigi sér stað. Almenningur gerir sér oft ekki
grein fyrir hvað fatlaðir geta lagt mikið af mörkum.
Ég þekki úr mínu starfi mörg dæmi þess hve marg-
ir eru hissa á hversu fjölþreytt störf þlindir og sjón-
skertir geta innt af hendi. Breyting á tryggingakerf-
inu er nauðsynleg og tryggja þarf að jaðartekjuáhrif
við aukna atvinnu fatlaðra leiði ekki til skerðingar
bóta en alltof mörg dæmi sýna að fatlaðir fara ekki
út á atvinnumarkaðinn vegna þessa. Miklu máli
skiptir að almenningur muni að fatlaðir eru, eins og
ófatlaðir, alls konar fólk með sínar þarfir, langanir
og skoðanir."
„Framsóknarmenn
hafa lagt áherslu á
að málefni fatlaðra
verði færð frá ríki til
sveitarfélaga og að
félagsleg sjónarmið
séu höfð að leiðarljósi
þegar um er að ræða
þjónustu við fatlaða.
Þekking almennings
verði efld og unn-
ið markvisst að viðhorfsbreytingu í samfélaginu á
málefnum fatlaðs fólks. Skólakerfið verði eflt svo
fötluð börn eigi kost á menntun og þar verði sér-
staklega horft til málefna blindra og daufblindra.
Unnið verði markvisst að því að hvetja fatlað fólk
til að hasla sér völl með aukinni menntun og þátt-
töku í atvinnulífinu. Atvinnuþátttaka verði aukin
með því að breyta tryggingakerfinu, þannig að ekki
komi til skerðingar á tekjum frá Tryggingastofnun
ríkisins þrátt fyrir atvinnuþátttöku fyrr en eftir tiltekin
reynslutíma."
Sr. Baldur Kristjánsson,
sóknarprestur í Þorlákshöfn
„Fyrsta skrefið í því
að auka þátttöku
fatlaðra í samfélaginu
er að taka þá með
í umræðuna. Það
varða beint þeirra
hagsmuni. Um leið
vill það oft gleymast að fatlaðir er ekki einn stór
einsleitur hópur einstaklinga þar sem allir eru sömu
skoðunnar, heldur samanstendur af mörgum minni
hópum sem hafa mismunandi fatlanir og um leið
mjög mismunandi þarfir. Til að auka þátttöku fatl-
aðra á vinnumarkaði þarf fyrst og fremst að bæta
almannatryggingakerfið þannig að það hvetji til at-
vinnuþátttöku án þess þó að draga úr rétti þeirra
sem ekki geta unnið vegna fötlunnar sinnar."
gleymist allt of oft
að spyrja þá álits
um ýmis málefni þar
með talin mál sem
lensku samfélagi
með því að eyða
öllu misrétti sem þeir
búa við. Það gerum
við með því að gæta
þess að öll löggjöf
taki jafnt tillit til fatl-
aðra sem ófatlaðra
og öll útfærsla laga
og öll opinber þjónusta miðist jafnt við fatlaða sem
ófatlaða. Við eigum að byggja hér mismununar-
laust samfélag sem tekur ekki mið af einhverjum
sérstökum staðalímyndum."
„Það má auka þátt-
töku fatlaðra í ís-
Halldóra Friðjónsdóttir,
formaður BHM
„Þrátt fyrir bann við
mismunun og ótví-
ræðan rétt allra til
jafnra tækifæra er
raunin því miður ekki
sú í tilviki fatlaðra.
Ætlum við raunveru-
lega að skapa sam-
félag þar sem allir
njóta sín þurfum við
að meta einstaklinga
út frá því sem þeir geta, ekki því sem þeir geta
ekki. Við þurfum að taka okkur á og bæta aðgengi
„Til að auka þátttöku
fatlaðra í samfélaginu
þarf að eiga sér stað
grundvallarbreyt-
ing á hugarfari um
sjálfstætt líf öllum til
handa. Það þarf að
endurmeta vinnu-
framlag fatlaðra og
hvetja til atvinnuþátt-
töku með sveigjan-
legri vinnutíma, námi og endurhæfingu, aðstoð
og þjónustu. Það þarf að gera það eftirsóknarvert
fyrir fyrirtæki og stofnanir að ráða einstaklinga
með fötlun. Það þarf að hætta tekjutengingum við
maka, gera almannalífeyriskerfið gagnsætt og end-
urskoða lífeyrismál, örorkubætur og samfélags-
laun. Það þarf að leggja minna upp úr steinsteypu,
stofnanavæðingu og sérfræðivaldi og meira upp
úr sjálfstæðum vilja, óskum og þörfum mismun-
Guðfríður Lilja Grétarsdóttir,
varaþingmaðurVG:
Guðný Harðardóttir,
STRÁ ráðningaþjónustu
„Fatlaðir hafa mis-
jafna hæfni eins og
við hin, auk þess
sem þeir hafa mis-
mikla starfsgetu.
Þátttaka þeirra í
vinnumarkaði hlýtur
því að taka mið af
fötlun hvers einstakl-
ings. Nútímatækni
ætti að auðvelda
þeim að fá störf, hverjum við sitt hæfi. En með-
al atriða sem geta greitt fötluðum leið út í lífið er
bætt aðgengi fyrir þá sem hafa hamlaða hreyfigetu
meðal, annars þá sem eru í hjólastólum. Hlúa þarf
að fræðslu, símenntun og endurmenntun til að
auka starfshæfni fatlaðra. Þróa möguleika þar sem
fatlaðir á vinnumarkaði geta notið sín, hvort sem
um ræðir andlega eða líkamlega hæfni og getu.
Kanna möguleika þar sem sköpunarkraftur getur
notið sín, til dæmis við ýmiskonar hönnun og eins
má virkja þátttöku fatlaðra meðal annars í þjón-
ustustörfum, sem ekki krefjast mikillar hreyfigetu."