Morgunblaðið - 03.01.2020, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. JANÚAR 2020
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Unnið er að tveimur úttektum
 Sjómannafélög krefjast rannsóknar á verðmun á makríl í harðorðri ályktun
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Atvinnuvegaráðuneytið er að kanna
ástæður fyrir mismunandi verði á
makríl eftir ríkjum. Atvinnuvega-
nefnd Alþingis hefur óskað eftir upp-
lýsingum og afstöðu fimm ráðuneyta
til áhrifa aukins útflutnings á óunn-
um fiski og þar er jafnframt óskað
eftir viðbrögðum við upplýsingum
um verðmismun á makríl.
Sjómannafélag Íslands og Sjó-
manna- og vélstjórafélag Grinda-
víkur sendu í gær frá sér ályktanir
aðalfunda félaganna þar sem þess er
krafist að fram fari ítarleg rannsókn
á verðmyndun makríls á árunum
2012 til 2018. Vísað er til athugunar
Verðlagsstofu skiptaverðs á vigtar-
og ráðstöfunarskýrslum útgerða sem
reka landvinnslu og bræðslu. Þar
komi fram að verðlag sé miklum mun
hærra í Noregi, þar sem það miðist
við heimsmarkaðsverð, en á Íslandi.
Hráefnisverð á makríl hafi verið að
meðaltali 227% hærra í Noregi en á
Íslandi á þessum árum.
Fullyrt er að tekjur útgerðarfyrir-
tækja gætu verið tvöfalt hærri ef
miðað væri við heimsmarkaðsverð.
Rannsakað verði hvort útgerðar-
menn séu kjánar sem ekki leiti eftir
besta verði og verði þannig árlega af
tugmilljarða króna tekjum af makríl.
Spurt er hvort tilgangurinn sé að
lækka laun sjómanna og komast hjá
skattgreiðslum.
Kristján Þór Júlíusson sjávar-
útvegsráðherra segir nauðsynlegt og
hollt fyrir alla hlutaðeigandi að fram
fari athugun á þeim mun sem er á
verði uppsjávarafla eftir ríkjum, þó
ekki væri til annars en að eyða tor-
tryggni og óvissu. Hann getur þess
að ráðuneyti hans hafi hafið slíka
vinnu í samstarfi við ríki við Norður-
Atlantshaf. „Ég vonast til að við get-
um fengið niðurstöður fljótlega á
þessu ári. Vonandi mun hún leiða í
ljós skýringar á þeim verðmun sem
hefur verið í umræðunni hér á landi.“
Kemur á óvart
Heiðrún Lind Marteinsdóttir,
framkvæmdastjóri Samtaka fyrir-
tækja í sjávarútvegi, segir að álykt-
unin komi á óvart. „Til er opinber
stofnun, Verðlagsstofa skiptaverðs,
sem hefur allar heimildir til upplýs-
ingaöflunar um verðmyndun og fær
gögn frá fyrirtækjum sem veiða
makríl. Sú stofnun afhendir síðan úr-
skurðarnefnd sjómanna og útvegs-
manna vikulega samantekt á meðan
vertíð stendur yfir. Það eru sjö fyrir-
tæki sem um er að ræða í þessum
málum. Ég veit ekki til þess að þau
hafi á sínum snærum erlend sölu-
fyrirtæki og taki þar út óeðlilegan
hagnað, eins og ásakanir eru um.
Annars er það ekki mitt hlutverk að
svara fyrir viðskipti einstakra fyrir-
tækja. Hins vegar þekki ég hvernig
þessum málum er háttað í úr-
skurðarnefnd sjómanna og útvegs-
manna og þar hefur ekkert komið
fram sem styður nefndar ásakanir.“
Lilja Rafney Magnúsdóttir, for-
maður atvinnuveganefndar Alþingis,
vekur athygli á því að mál sem snúa
að útflutningi á óunnum fiski hafi ver-
ið til umfjöllunar í nefndinni frá því í
haust. Nefndin hafi samþykkt sam-
hljóða erindi til fimm ráðuneyta sem
send hafi verið 12. desember. Hún
segist vilja fá viðbrögð ráðuneytanna
áður en hún leggi dóm á málið.
Minnihluti landsmanna styður
ríkisstjórnina, ef marka má niður-
stöður Þjóðarpúls Gallup sem RÚV
birti í gær. 47% þeirra sem afstöðu
tóku sögðust styðja ríkisstjórnina,
sem er þremur prósentustigum
minna en fyrir mánuði. Ríkisstjórn-
in mælist þó með meiri stuðning en
ríkisstjórnarflokkarnir þrír, því
þeir eru með rétt ríflega 42%
stuðning.
Sjálfstæðisflokkurinn er með
mest fylgi allra flokka, samkvæmt
könnuninni, með tæplega 23%
stuðning. Er það nokkru minna
fylgi en í síðustu alþingiskosningum
2017. Samfylkingin er með tæplega
14% fylgi, sem er minna en í síðustu
könnun Gallup en meira en í kosn-
ingum. Miðflokkurinn er með nærri
13% fylgi, meira en í kosningum.
Viðreisn mælist með 12% fylgi, sem
er nærri tvöfalt meira en í síðustu
kosningum. Píratar og Vinstri græn
eru með nálægt 11% fylgi. VG hefur
misst verulegt fylgi frá kosningum.
Framsókn er með 8,6% og Flokkur
fólksins með rúm 4%.
Minnihluti á bak við stjórnina
 Sjálfstæðisflokkur með mesta fylgið í Þjóðarpúlsi Gallup
Morgunblaðið/Hari
Ríkisstjórnin Fylgi við ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur hefur dalað.
Atvinnuveganefnd Alþingis bið-
ur fimm ráðuneyti að kanna
samkeppnisstöðu innlendrar
fiskvinnslu gagnvart fisk-
vinnslu innan ESB og sam-
félagsleg og efnahagsleg áhrif
á Íslandi vegna útflutnings á
óunnum fiski í gámum og meta
hvort tilefni er til að bregðast
við útflutningnum og afleið-
ingum hans. Skoðað verði
hvernig eignarhaldi innlendra
aðila í fiskvinnslum sem kaupa
óunninn fisk frá Íslandi er
háttað.
Áhrif útflutn-
ings könnuð
ÓUNNINN FISKUR
laugavegi 47 www.kokka.is kokka@kokka.is
Lodge járnpanna, 26 cm
Verð 9.500 kr.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hildur Guðnadóttir hlaut bjartsýnisverðlaunin
Hildur Guðnadóttir, tónskáld og sellóleikari,
hlaut Íslensku bjartsýnisverðlaunin 2019 sem
Guðni Th. Jóhannesson, forseti lýðveldisins og
verndari verðlaunanna, afhenti við hátíðlega at-
höfn á Kjarvalsstöðum í gær. Guðni Franzson,
faðir Hildar, tók við verðlaununum fyrir hönd
hennar en Hildur er nú stödd erlendis.
Á myndinni má einnig sjá Vigdísi Finnboga-
dóttur, fyrrverandi forseta, sem og Sigurð Þór
Ásgeirsson, staðgengil forstjóra ISAL, en fyrir-
tækið hefur verið bakhjarl verðlaunanna frá
árinu 2000. Hildur hefur einnig verið tilnefnd til
Golden Globe-verðlaunanna fyrir tónlistina í
myndinni Joker, en þau verðlaun verða afhent
aðfaranótt mánudags.
Helga Jónsdóttir
lögfræðingur hef-
ur verið sett í
embætti ríkis-
sáttasemjara á
meðan unnið er úr
umsóknum um
embættið. Hefur
hún þegar tekið til
starfa.
Helga hefur
haft með höndum stjórnunarstörf á
vegum opinberra aðila og að alþjóða-
málum í mörg ár. Hún var skrifstofu-
stjóri og staðgengill ráðuneytisstjóra í
forsætisráðuneytinu, aðstoðarmaður
Steingríms Hermannssonar, for-
sætisráðherra og utanríkisráðherra,
bæjarstjóri Fjarðarbyggðar og
borgarritari í Reykjavík. Hún átti
sæti í stjórn Alþjóðabankans og Eftir-
litsstofnunar EFTA (ESA). Hún hef-
ur einnig setið í stjórnum stofnana og
ráða hér heima.
Eftir að Bryndís Hlöðversdóttir
ríkissáttasemjari tók við starfi ráðu-
neytisstjóra í forsætisráðuneytinu
var staðan auglýst. Listi um umsækj-
endur hefur ekki verið birtur.
Helga
settur
ríkissátta-
semjari
Helga Jónsdóttir
 Unnið er úr um-
sóknum um stöðuna