Morgunblaðið - 08.01.2020, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. JANÚAR 2020
Dalvegi 16c | 201 Kópavogur | Sími 568 6411 | rafvorur@rafvorur.is
Amerísk heimilistæki
rafvorur.isRAFVÖRUR ehf
Þvottavélar
og þurrkarar
sem taka
10-17 kg
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 569 1100 Fulltrúar ritstjóra Sigtryggur Sigtryggsson sisi@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson aij@mbl.is Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson ritstjorn@mbl.is Menning Einar Falur Ingólfsson menning@mbl.is
Viðskipti Stefán E. Stefánsson vidskipti@mbl.is Íþróttir Víðir Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Jón Pétur Jónsson netfrett@mbl.is Smartland Marta María Jónasdóttir smartland@mbl.is Umræðan | Minningar mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Samkomulag hefur náðst um að útgerðir uppsjáv-
arskipa leggi Hafrannsóknastofnun lið við loðnuleit
og mælingar í vetur. Leggja þær til tvö skip sem
munu leita með rannsóknarskipi Hafrannsókna-
stofnunar. Stofnunin greiðir um helming kostnaðar
við úthald skipanna, samtals um 30 milljónir króna.
„Mér er létt. Þetta er mjög mikilvægt til að
reyna að ná góðri mælingu. Vonandi er nóg af
loðnu þannig að það verði einhver vertíð,“ segir
Sigurður Guðjónsson, forstjóri Hafrannsókna-
stofnunar. Samkomulagið náðist á fundi hans með
fulltrúum Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS)
Hafró greiðir helming kostnaðar
 Samkomulag við útgerðarmenn  Tvö veiðiskip taka þátt í loðnuleit í vetur
síðdegis í gær. Rannsóknarskipið Árni Friðriksson
fer til loðnumælinga nk. mánudag, ef veður leyfir,
annars fyrsta dag sem gefur. Tvö skip frá útgerð-
unum fara til móts við hann. Ekki liggur fyrir
hvaða skip það verða. Sigurður segir stefnt að því
að ná annarri góðri mælingu í febrúar og verður
staðið að henni með sama hætti. „Við vitum ekki
hvort nóg er af loðnu til að gefa út kvóta. Það er
bara ein leið til að komast að því, að fara og mæla
hana.“
Fjármögnun viðbótarkostnaðar við loðnuleitina
hefur ekki verið tryggð. Hafró hefur verið að hag-
ræða, meðal annars með uppsögnum starfsfólks.
Vonast Sigurður til að fjárveitingarvaldið komi til
móts við stofnunina í þessu verkefni. »11
Loðnumæling
» Tveir loðnuleiðangrar verða
farnir, í janúar og febrúar.
» Leitin verður ekki eins um-
fangsmikil og á síðasta ári.
» Loðnukvóti verður ekki gef-
inn út nema ákveðið magn af
loðnu finnist. Ekki fannst nóg í
fyrra og var því engin vertíð.
» 150 þúsund lesta loðnu-
vertíð skilar um 20 milljörðum
í útflutningsverðmæti.Morgunblaðið/Golli
Loðnuveiðar Skip við veiðar við suðurströndina.
Jólaljós og skreytingar eru enn víða uppi og gleðja veg-
farendur þótt jólin séu liðin. Það má meðal annars sjá í
Hafnarstræti í Reykjavík. Það færist í vöxt að fólk og
fyrirtæki lýsi upp og lífgi upp á svartasta skammdegið
með þessum hætti. Ekki veitir af enda hressa veður-
guðirnir ekki upp á sálarlíf landans þessa dagana.
Jólaljósin lífga enn upp á mannlífið
Morgunblaðið/Eggert
Arnar Þór Ingólfsson
arnarth@mbl.is
Grunur er uppi um misferli við með-
ferð og afgreiðslu lyfja í tveimur
apótekum, annars vegar útibúi
Lyfju í Reykjanesbæ og hins vegar
hjá Lyfsalanum sem er til húsa í
Glæsibæ í Reykjavík.
Málin tvö komu upp fyrir jól, en
þau tengjast og eru „einstök“, að
sögn Rúnu Hauksdóttur Hvann-
berg, forstjóra Lyfjastofnunar. Lög-
reglan á Suðurnesjum rannsakar
málið í Reykjanesbæ, en Lyfjastofn-
un hefur mál Lyfsalans í Glæsibæ
enn til rannsóknar og hefur það mál
ekki verið kært til lögreglu, að sögn
Rúnu.
„Við lítum þetta mjög
alvarlegum augum“
„Þetta er að mörgu leyti einstakt
mál,“ segir Rúna, sem hefur verið
forstjóri Lyfjastofnunar í fimm ár
og ekki áður staðið frammi fyrir
málum þar sem grunur er um mis-
ferli af þessu tagi. „Við lítum þetta
mjög alvarlegum augum og erum að
bregðast við því með auknu eftirliti
og með því að óska eftir því að
mönnun í apótekum sé jafnframt
bætt,“ segir Rúna í samtali við
mbl.is.
Ólafur Helgi Kjartansson, lög-
reglustjóri á Suðurnesjum, segir að
málið hafi komið inn á borð lögreglu-
embættisins þar fyrir jól. Það er „á
viðkvæmu stigi“ og á því eru „ýmsir
fletir“ að sögn Ólafs Helga, sem vildi
af þessum sökum ekki tjá sig nánar
um málið. „Svona mál eru í sjálfu sér
frekar flókin, þegar um er að ræða
allt sem snertir lyf og meðferðina á
því hvernig þeim er deilt út.“
Málin tengjast innbyrðis
Lítið fæst staðfest um málin tvö,
annað en að þau tengjast innbyrðis
og að ástæða þess að þau komust
upp er innra eftirlit Lyfju, sem lét
Lyfjastofnun vita af málinu og kærði
svo meint brot í Reykjanesbæ til
lögreglu. Í framhaldinu fór Lyfja-
stofnun svo að skoða mál Lyfsalans í
Glæsibæ að eigin frumkvæði, að
sögn forstjóra stofnunarinnar.
Mbl.is hefur heyrt af því að málin
varði ýmis frávik frá því sem teljast
mega eðlilegir starfshættir lyfsala,
en ekkert fæst staðfest frá yfirvöld-
um hvers eðlis meint brot eru.
Rúna segir að búið sé að skipta
um lyfsöluleyfishafa í báðum apótek-
unum frá því að málið kom upp, en
ekki fæst staðfest hvort lyfsalarnir
sem grunaðir eru um misferli hafi
verið sviptir lyfsöluleyfum sínum.
Lyfjastofnun er óheimilt að gefa það
upp þar sem þær upplýsingar flokk-
ast sem persónuupplýsingar þeirra
sem þarna eiga í hlut. Rúna segir að
ekki hafi komið til þess að það þyrfti
að loka apótekunum sem um ræðir
þar sem bæði höfðu staðgengla í
stöðu lyfsöluleyfishafa. Að sögn
hennar kom málið í Glæsibæ upp í
kjölfar úttektar Lyfjastofnunar
vegna misferlis í meðferð og af-
greiðslu lyfja. Lyfjastofnun mun í
kjölfar þessara mála auka eftirlit
með bæði apótekum og heilbrigðis-
stofnunum.
Sigríður Margrét Oddsdóttir,
framkvæmdastjóri Lyfju, segir að
fyrirtækið hafi brugðist strax við
málinu þegar það kom upp við innra
eftirlit fyrirtækisins um miðjan des-
ember. „Við gripum strax til viðeig-
andi ráðstafana vegna þess, kærðum
málið til lögreglu og tilkynntum til
viðeigandi yfirvalda. Af því að málið
er eins og er í þessum farvegi þá
getum við ekki tjáð okkur neitt frek-
ar um það,“ segir hún. Nánar er
fjallað um málið á mbl.is.
Grunur um misferli
við lyfjaafgreiðslu
 Lyfjastofnun og lögregla rannsaka mál í tveimur apótekum
Helgi Bjarnason
Þór Steinarsson
Fjárlaganefnd mun taka til skoðun-
ar samkomulag ríkislögmanns við
Ólínu Þorvarðardóttur um 20 millj-
óna króna bótagreiðslu vegna brots
Þingvallanefndar gegn henni við
ráðningu þjóðgarðsvarðar á Þing-
völlum. Þetta staðfestir Willum Þór
Þórsson, formaður fjárlaganefndar,
en tekur fram að málið sé ekki kom-
ið til nefndarinnar. Nefndin á að
hafa eftirlit með framkvæmd fjár-
laga.
„Ég ber fullt traust til ríkislög-
manns og að hann geri eðlilega
samninga. Þar er þekkingin og
reynslan innan stjórnkerfisins til að
meta hvað er rétt og eðlilegt í svona
málum. Það fer að sjálfsögðu eftir
aðstæðum hverju sinni en ég treysti
því að ríkislögmaður fari með þessi
mál af fagmennsku,“ segir Katrín
Jakobsdóttir forsætisráðherra þeg-
ar hún er spurð um fjárhæð bóta-
greiðslunnar.
Fjármunir af dómkröfulið
Samkomulagið var kynnt á fundi
Þingvallanefndar í gær. Í yfirlýsingu
sem meirihluti nefndarinnar gaf út
eftir fundinn er vísað til samþykktar
nefndarinnar frá 17. apríl. Þar er
harmað hvernig til tókst og tekið
fram að nefndin uni niðurstöðu
kærunefndar jafnréttismála. Þá er
tekið fram að nefndin hafi verið sam-
mála um að vísa kröfum Ólínu til rík-
islögmanns þegar þær komu fram.
Þingvallanefnd er kjörin af Al-
þingi, skipuð sjö alþingismönnum.
Hún er stjórnsýslunefnd og heyrir
undir umhverfis- og auðlindaráðu-
neytið. Jafnréttismál og embætti
ríkislögmanns heyra undir forsæt-
isráðuneytið. Fjármunir til að
standa undir greiðslu bótanna fara
af dómkröfulið fjármálaráðuneytis-
ins og ef hann dugar ekki fyrir öllum
dómsmálum og samningum ársins
tekur varasjóður ráðuneytisins við.
Katrín tekur fram að ríkislögmað-
ur sé sjálfstætt embætti og því hafi
hvorki hún né starfsmenn embættis-
ins komið að málinu. Guðmundur
Ingi Guðbrandsson, ráðherra um-
hverfis- og auðlindamála, segir að
mál Ólínu hafi alfarið verið á vegum
Þingvallanefndar og ríkislögmanns
og hafi ekki verið rætt á vettvangi
ríkisstjórnarinnar. Þá segir Vil-
hjálmur Árnason, varaformaður
Þingvallanefndar, að ríkislögmaður
hafi alfarið séð um úrlausn málsins,
án nánari aðkomu nefndarinnar, en
hún fól honum að annast málið þegar
kröfur Ólínu bárust sl. haust.
Fjárlaganefnd
skoðar málið
Katrín
Jakobsdóttir
 Ráðherrar neita afskiptum af samningi
Willum Þór
Þórsson