Morgunblaðið - 08.01.2020, Blaðsíða 20

20 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. JANÚAR 2020
Kær vinkona er
fallin frá eftir erfið
veikindi. Þóra var
ótrúlega sterk og
gerði sér fljótt grein fyrir því að
batahorfur væru litlar og hafði
áhyggjur af Bjarna sínum sem
stóð eins og klettur við hlið henn-
ar.
Við Þóra og Bjarni höfum ver-
ið nágrannar í Glæsibænum í
Árbæ í yfir þrjátíu ár. Betri ná-
granna er varla hægt að hugsa
sér. Garðurinn þeirra er alltaf
fallegur og vel hirtur. Bjarni var
duglegur að búa til upphækkuð
beð fyrir grænmetisræktun og
vínrabarbarinn var vinsæll. Við
hjónin ákváðum síðastliðið vor að
laga lóðina hjá okkur til að létta
viðhaldið og þá mættu þau Þóra
með góðar tillögur og Bjarni með
gröfuna. Fyrst átti að taka hluta
af framlóðinni og sjá svo til en þá
kom Þóra og sagði að það væri
best að taka þetta allt strax sem
við erum mjög ánægð með.
Við Þóra vorum í sundleikfimi í
Árbæjarlaug tvo morgna í viku
hvernig sem viðraði allan vetur-
inn í útilauginni. Við gengum allt-
af upp í sundlaug; ég lagði af stað
klukkan níu og Þóra beið tilbúin í
dyrunum hjá sér. Vð gengum
rösklega uppeftir en gengum svo
rólega heim og þá var spjallað
mikið.
Þóra Alberta
Guðmundsdóttir
✝ Þóra AlbertaGuðmunds-
dóttir fæddist 31.
mars 1942. Hún lést
21. desember 2019.
Útför Þóru fór
fram 6. janúar
2020.
Seinna byrjuðum
við Þóra í prjóna-
klúbb í bókasafni
Árbæjar með frá-
bærum konum og
nefndum við hann
Árdokkurnar. Við
vorum með fund
einu sinni í viku og
gengum þangað
saman og þá snerust
hlutverkin við þann-
ig að Þóra kom við
hjá mér og ég beið tilbúin.
Í fyrrahaust fórum við nokkr-
ar konur úr Árdokkunum í hús-
mæðraorlof til Þýskalands og
vorum við Þóra herbergisfélagar
í þessari ferð sem var mjög
skemmtileg og gaman að vera
með henni í herbergi.
Ég votta Bjarna, Kristjáni,
Ingimar og fjölskyldum þeirra
mína innilegustu samúð og vona
að minningin um frábæra konu
verði þeim huggun harmi gegn.
Arnheiður Árnadóttir.
Í dag kveðjum við hinstu
kveðju Þóru Albertu Guðmunds-
dóttur.
Flestar okkar hafa þekkt hana
í mörg ár og verið með henni ým-
ist í sundleikfimi, prjónaklúbb
eða á öðrum vettvangi. Við í
prjónaklúbbnum eigum ótal góð-
ar minningar bæði í klúbbunum
og vorferðum sem voru margar
og skemmtilegar.
Listaverkin hennar í prjóna-
skap voru mörg og falleg.
Þóra var hugprúð, róleg og
réttsýn kona og í veikindunum
kom æðruleysi hennar vel í ljós.
Um leið og við þökkum Þóru
fyrir samfylgdina sendum við að-
standendum hennar innilegar
samúðarkveðjur.
Sérhver draumur lifir aðeins eina nótt
sérhver alda rís en hnígur jafnan skjótt
hverju orði fylgir þögn
og þögnin hverfur alltof fljótt.
En þó að augnablikið aldrei fylli stund
skaltu eiga við það mikilvægan fund
því að tár sem þerrað burt
aldrei nær að græða grund.
Líttu sérhvert sólarlag,
sem þitt hinsta væri það.
Því morgni eftir orðinn dag
enginn gengur vísum að.
Þú veist að tímans köldu fjötra enginn
flýr
enginn frá hans löngu glímu aftur snýr.
Því skaltu fanga þessa stund
því fegurðin í henni býr.
(Bragi Valdimar Skúlason)
Hvílir í friði, elsku Þóra.
Fyrir hönd vinkvenna þinna í
Árdokkunum,
Valgerður Tómasdóttir.
Guðmundur Bernharðsson frá
Hrauni á Ingjaldssandi fyrir
vestan kom heim frá búnaðar-
skólanum í Ási í Noregi fyrir
nærri hundrað árum og gerðist í
senn bóndi á Ingjaldssandi og
kennari. Hann braut land undir
nýrækt og stofnaði nýbýlið Ástún
á Sandinum miðjum. Amboð hans
voru járnkarl og herfi. Handa-
verkum hans í Ástúni sér þar enn
stað. Guðmundur átti Kristínu,
ættaða úr Djúpinu. Börn þeirra
urðu fimm. Við kveðjum nú það
yngsta þeirra, Þóru Albertu.
Systkinin frá Ástúni ólust
vissulega upp við ysta haf í afdal
þangað sem oftast var ófært
langa vetur. Sumarfegurðinni er
hins vegar viðbrugðið og það fólk
sem á rætur á Ingjaldssandi leit-
ar þangað flest sumur og elur
með sér þá von að einhvern tíma
komi að því að þar fari aftur allt
að iða af mannlífi og ræktun.
Ræktun harðbýlis er eins og
runnin Ástúnssystkinum í merg.
Þau gengu í skóla föður síns í
Ástúni og svo hjá séra Sigtryggi
á Núpi. Þau urðu öll og um leið
hvert með sínum hætti að heims-
borgurum og lögðu leið sína víða
um lönd. Þóra kom suður og fór í
Kennaraskólann. Kennsla var
henni hið nauðsynlega og eðlilega
starf. Ræktarsemi hennar við
starfið var viðbrugðið. Samvisku-
semin var eins og hennar annað
nafn, einlægni, kímni, elskusemi í
garð alls sem í kringum hana var
gerði hana að miðpunkti fjöl-
skyldu sinnar.
Fyrir meira en hálfri öld, þeg-
ar undirritaður fór að leggja leið
sína í Hafnarfjörð og kom á heim-
ili Finns, elsta bróður Þóru, var
hún þar tíður gestur og hafði
reyndar búið hjá bróður sínum og
mágkonu á meðan hún sótti
Kennaraskólann. Og herramaður
austan úr Lóni var kominn til
sögunnar, Bjarni Sighvatsson,
sem í fyrstu seldi landbúnaðar-
vélar fyrir Sambandið. Seinna
varð hann eigin herra í vélasöl-
unni. Bjarni varð í mínum huga
hinn sanni athafnamaður, þús-
undþjalasmiður sem allt verklegt
lék í höndunum á. Allt í kringum
Bjarna var á þeim árum og er enn
í senn skemmtilegt og eftir-
tektarvert. Þótt þau Þóra hafi ef-
laust talist ólík í byrjun kom
hjónasvipurinn hratt yfir þau,
hún hógvær, hæg en kímin, hann
svo ákafur og snjall og jafnframt
íhugull frammi fyrir sérhverju
verkefni. Heimili þeirra var fal-
legt, vandað, og hverjum vini og
öllum frændum og frænkum opið.
Við Hildur komum oft að
gnægtaborði Bjarna og Þóru.
Þar vorum við velkomin alla tíð.
Samræður við þeirra borð dróg-
ust stundum á langinn enda sér-
lega skemmtilegt að ræða málin
við þau hjón. Þær stundir gleym-
ast ei. Við Hildur þökkum fyrir
okkur.
Gunnar Gunnarsson.
Á haustdögum 1960 hóf sund-
urleitur hópur ungs fólks víðs
vegar að af landinu nám í Kenn-
araskóla Íslands við Laufásveg.
Nánast frá fyrstu vikum náði
þessi hópur vel saman og varð
strax einstaklega samheldinn og
söngelskur. Mikil vinátta og gleði
hafa einkennt samskipti okkar öll
þessi ár sem síðan eru liðin.
Stúlkurnar hafa hist í sauma-
klúbbi í hverjum mánuði í hálfan
sjötta áratug og stöðugt hafa ver-
ið allsherjar samkomur þar sem
allir hafa komið saman og rifjað
upp gamlar minningar.
Úr útskriftarbekknum fóru sjö
að kenna í Hlíðaskólanum í
Reykjavík haustið 1964 og hluti
þeirra starfaði við skólann út
starfsævina, þeirra á meðal Þóra.
Hún var fædd og uppalin á
Ingjaldssandi í afskekktum dal
sem opnast til Önundarfjarðar en
átti sveitfesti með Dýrfirðingum.
Þóra var langyngst sinna systk-
ina og var fátt um jafnaldra og
leikfélaga í dalnum hennar en
hún sagði okkur að það hefði ekki
skapað söknuð því dýrin og nátt-
úran hefðu gefið sér mikið. Á
heimilinu var bóklestur og menn-
ing í hávegum höfð. Sú arfleifð
fylgdi henni alla tíð. Þóra hélt
ávallt tryggð við æskustöðvarnar
og Vestfirðina.
Þóra var mörgum góðum kost-
um gædd. Hún hafði fallega
framkomu, var ljúf, traust og
tilbúin að gefa af sér. Þóra var
góður félagi sem leit yfirleitt ekki
á verkefni sem vandamál heldur
úrlausnarefni. Auk samveru og
ferðalaga söng hún í Ekkókórn-
um, kór kennara á eftirlaunum,
og var virk í stjórn Félags kenn-
ara á eftirlaunum, þar af tvö ár
sem farsæll formaður félagsins.
Á báðum stöðum voru einnig aðr-
ir bekkjarfélagar enda rofnaði
aldrei samheldnin í hópnum.
Það urðu ánægjuleg kaflaskil í
lífi Þóru þegar hún og Bjarni Sig-
hvatsson kynntust og stofnuðu
saman heimili. Þau hjón voru afar
fjölhæf og samstiga og bjuggu
sér og drengjunum gott og gef-
andi umhverfi þar sem allir fengu
að njóta sín. Sjaldan ef nokkurn
tíma létu þau Þóra og Bjarni sig
vanta á bekkjarsamkomur, í
ferðalög eða aðra viðburði.
Við kveðjum Þóru Albertu,
elskaða bekkjarsystur okkar og
vin, með trega og biðjum almætt-
ið að létta Bjarna, sonunum og
fjölskyldum þeirra sorgina.
Fyrir hönd bekkjarsystkina úr
KÍ 1960-1964,
Björg Björnsdóttir,
Fríða Gunnarsdóttir
og Pétur Bjarnason.
Þóru Albertu Guðmundsdótt-
ur frá Ástúni á Ingjaldssandi
hitti ég fyrst við skólasetningu í
Kennaraskóla Íslands haustið
1960. Við settumst hlið við hlið og
þannig höfðum við það öll skóla-
árin. Okkur fannst í upphafi
skondin tilviljun að við áttum
sama afmælisdag. Fljótt mynd-
aðist með okkur góð vinátta sem
aldrei bar skugga á. Þessi elsku-
lega vinkona mín er nú látin eftir
snarpa baráttu við vondan vá-
gest. Þóra var einstaklega heil-
steypt og hreinskilin kona og
lagði jafnan eitthvað gott til mál-
anna í umræðum.
Í árgangi okkar í Kennara-
skólanum var saman komið ungt
fólk víða af landinu sem náði vel
saman og hefur haldið hópinn alla
tíð síðan, í næstum sextíu ár.
Eftir að skólavist okkar lauk
fórum við til starfa í mismunandi
áttir. Við Þóra fórum báðar til
✝ Ágústa Þuríð-ur Gísladóttir
fæddist 4. apríl
1918 á Mosfelli,
Grímsnesi. Hún
lést á hjúkrunar-
heimilinu Grund
28. desember
2019.
Foreldrar
Ágústu voru Gísli
Jónsson, prestur á
Mosfelli í Gríms-
nesi, f. 1867, d. 1918, og Sig-
rún Hildur Kjartansdóttir, f.
1873, d. 1957. Systkin Ágústu
voru ellefu: Ragna Ásthildur,
f. 1893, lést í Danmörku;
Þórunn, f. 1894, d. 1940;
Jóhanna, f. 1895, d. 1941;
Elínborg, f. 1897, d. 1981;
María Franziska og Kristín
Ingibjörg, f. 1898, d. 1898;
Kjartan Jón, f. 1902, d. 1980;
Kristín, f. 1903, d. 1988; Ingi-
björg, f. 1905, d. 1984; Svava,
f. 1907, d. 1922; Gísli, f. 1909,
d. 1985.
Sr. Gísli drukknaði aðeins
rúmum tveimur mánuðum eft-
ir að Ágústa fæddist. Á næstu
kvæntur Elísabetu Kemp Stef-
ánsdóttur, f. 1988. Barn: Her-
borg Helga, f. 2015. Kjartan,
f. 1983, kvæntur Sigríði
Sigurgísladóttur, f. 1986.
Börn: Kristín Þura, f. 2015, og
Saga, f. 2017. 2) Sigrún,
blaðamaður og rithöfundur, f.
1955. Fyrrverandi eiginmaður
Helgi Guðmundsson, f. 1933.
Börn þeirra eru: Davíð, f.
1977, Ingvar, f. 1980, og Ari,
f. 1986. Davíð er kvæntur Mie
Mogensen, f. 1979. Börn
þeirra: Korka, f. 2012, og
Jóhannes, f. 2015. Unnusta
Ingvars er Alisha Rasaily, f.
1995. Sambýliskona Ara er
Adina Almas, f. 1988.
Eftir að Ágústa giftist var
hún heimavinnandi en sinnti
félagsstörfum af ríkum áhuga,
lengst af í þágu Rauða kross-
ins og kvenfélagsins Hrings-
ins. Hún hafði mikinn áhuga á
erlendum tungumálum og
lagði m.a. stund á frönsku og
spænsku. Sameiginlegt áhuga-
mál þeirra hjóna var útivera
og ferðalög, bæði innanlands
og utan.
Ágústa flutti á hjúkrunar-
heimilið Grund fyrir rúmum
tveimur árum og andaðist
þar.
Útför Ágústu verður gerð
frá Neskirkju í dag, 8. janúar
2020, og hefst klukkan 13.
árum bjó Sigrún
m.a. á Eyrar-
bakka áður en
hún flutti til
Reykjavíkur þar
sem Ágústa ólst
upp og gekk í
skóla. Hún út-
skrifaðist 1935
með verslunarpróf
og vann ýmis
skrifstofustörf.
Árið 1941 gift-
ist Ágústa Davíð Ólafssyni, f.
1916, d. 1995. Davíð nam hag-
fræði í Þýskalandi, var fiski-
málastjóri frá 1940 til 1967 og
seðlabankastjóri 1967 til 1986.
Börn þeirra: 1) Ólafur, fv.
ráðuneytisstjóri í forsætis-
ráðuneytinu, f. 1942. Fyrri
kona Kládía Róbertsdóttir, f.
1943, nú búsett í Kanada.
Sonur þeirra: Mikael Róbert,
f. 1965, kvæntur Guðríði
Helgadóttur, f. 1969. Börn
þeirra: Helga, f. 1998, Ágústa,
f. 2000, og Ólafur, f. 2004.
Seinni kona Helga Einarsdótt-
ir viðskiptafræðingur, f. 1953.
Börn þeirra: Davíð, f. 1981,
Látin er á hundraðasta og
öðru aldursári elskuleg tengda-
móðir mín Ágústa Þuríður
Gísladóttir, sem ávallt var köll-
uð Gústa af fjölskyldu og vinum.
Ágústa fæddist á Mosfelli í
Grímsnesi 4. apríl 1918. Hún
var 12. barn foreldra sinna og
langyngst. Í júní sama ár fórst
faðir hennar af slysförum. Ekki
voru efnin mikil en Ágústa
minntist samt alltaf æsku sinnar
af mikilli ánægju. Eldri systkini
dekruðu við hana og heimilislífið
einkenndist af kærleika og lífs-
gleði. Tónlist, söngur og hljóð-
færaleikur lék þar stórt hlut-
verk.
Þegar ég kom inn í fjölskyldu
Ágústu var hún tæplega sextug,
glæsileg, sjálfsörugg og verald-
arvön kona. Ég fann það fljótt
að á heimili hennar og Davíðs
manns hennar ríkti einstakur
andi. Matargerð var í hávegum
höfð og fyrirmyndir gjarnan
sóttar á ferðalögum erlendis.
Útivist var sameiginlegt áhuga-
mál þeirra hjóna. Þau ferðuðust
um landið og fóru um fjöll og
firnindi. Á afskekktari staði var
gjarnan farið með Ferðafélagi
Íslands, sem Davíð var í forsæti
fyrir í mörg ár. Á veturna voru
skíðin tekin fram. Þetta var
löngu áður en göngur og útivist
urðu almenningssport. Hún
tengdamóðir mín var því um
margt á undan sinni samtíð í
lífsstíl, ekki bara varðandi mat
og hreyfingu. Hún fylgdist vel
með stefnum og straumum í
listum, pólitík og menningu og
þar kom tungumálakunnáttan
sér vel, en hún hafði ensku,
þýsku, frönsku, spænsku og
Norðurlandamál á sínu valdi.
Það var ekki eingöngu
ferðast innanlands, en á sinni
löngu ævi kom hún til fjöl-
margra landa. Þegar farið var
til fjarlægari landa undirbjó hún
sig vel, kynnti sér sögu og
menningu og tók jafnvel tíma í
að læra undirstöðu í tungumáli
landsins. Það gerði hún fyrir
ferð þeirra hjóna til Sovétríkj-
anna, tók einn vetur í að læra
rússnesku.
Eftir að hún gifti sig 1941 var
hún heimavinnandi og þau störf
sem hún sinnti utan heimilis
voru sjálfboðaliðsstörf. Ágústa
starfaði fyrir Rauða krossinn og
í Kvenfélaginu Hringnum í ára-
tugi.
Árið 1995 lést Davíð eftir erf-
ið veikindi. Þá voru þau nýflutt í
nýja og glæsilega íbúð á Þorra-
götu í Reykjavík þar sem hún
bjó uns hún flutti á Grund fyrir
tveimur árum. Ágústa var mjög
sjálfstæð og vildi vera sjálf-
bjarga. Hún ferðaðist með
Hringskonum til útlanda, eldri
borgurum innanlands og heim-
sótti Sigrúnu dóttur sína sem
bjó erlendis. Seinasta ferðin var
farin til að halda upp á níræð-
isafmælið. Þá hittust afkomend-
ur hennar og makar í Berlín og
áttum við þar saman góðar
stundir. En þá var líka nóg
komið af utanlandsferðum sagði
hún og við það stóð hún.
Að leiðarlokum vil ég þakka
henni samfylgdina í rúm 40 ár.
Hún var óspör á tíma sinn þeg-
ar kom að fjölskyldunni og
barnabörnin og barnabarna-
börnin áttu öll sinn sess í hjarta
hennar. Hún náði einstaklega
vel til ungu kynslóðarinnar í
fjölskyldunni, var forvitin um
hagi hennar og hvað væri á döf-
inni á hverjum tíma.
Hún sagði oft að fyrstu 95 ár-
in væru auðveld en eftir það
væri þetta fyrst og fremst agi.
Hún lést 28. desember 2019.
Helga Einarsdóttir.
Elsku amma Gústa.
Nú þegar þú hefur fengið
langþráða hvíld er margs góðs
að minnast. Efst mér í huga er
þakklæti fyrir að hafa átt þig að
og að eiga þig sem eina af mín-
um fyrirmyndum. Eftir lifa ótal
góðar minningar, m.a. um gamla
hljómborðið sem stytti okkur
börnunum stundir í öllum mat-
arboðum, öðrum gestum til mis-
mikillar gleði, sögur af ýmsum
prakkarastrikum, þú að kenna
okkur systrum að steppa í sum-
arbústaðferð 86 ára gömul,
rjómapönnukökur á Þorragöt-
unni og endalaus heilræði. Ég
verð ævinlega þakklátt fyrir
þann mikla og einlæga áhuga
sem þú sýndir öllu sem ég hef
tekið mér fyrir hendur. Þar ber
þá helst að nefna óbilandi áhuga
á hljóðfæranáminu mínu þar
sem þú áttir stóran þátt í því
hve langt ég komst.
Elsku amma, því miður tókst
mér ekki að finna vin til þess að
draga mig á sleða í Hljómskála-
garðinum áður en þú kvaddir en
þú getur þó glaðst yfir því að ég
hef tekið mig á í að sækja dans-
æfingar.
Takk fyrir allt.
Helga.
Þetta er ekki í fyrsta skipti
sem ég sest niður og skrifa
nokkur orð um hana ömmu
mína. Hið sama gerði ég fyrir
rúmum áratug, þá við skemmti-
legra tilefni. Það var viku áður
en ég flutti stutta tölu í níræð-
isafmælinu sem haldið var upp á
í Berlín vorið 2008. Þar reyndi
ég að koma í orð hve miklu hún
mig skipti og þakklæti mínu
fyrir stuðning hennar alla tíð.
Sem betur fer nýtti ég tækifær-
ið þann dag og tjáði henni
sjálfri þau þakkarorð, því ekki
hefði ég viljað rita þau fyrst nú.
Hér vil ég heldur rifja upp brot
af þeim minningum sem munu
ávallt fylgja mér um þig, ömmu
Gústu:
Við bræðurnir í pössun í
Hörgshlíðinni. Kótilettur í mat-
inn og við fengum að blanda
okkar eigin kokteilsósu. Sagan
sem þú sagðir svo oft er þú
varst ein með okkur frændurna,
snarvitlausa, og sá eini sem gat
komið ró á hópinn var Kalli bíl-
stjóri. Hádegishléin í Haga-
skóla; grjónagrautur á mánu-
dögum og eitt glas af mjólk
fyrir hvert glas af gosi. Heitt
súkkulaði í hvert sinn sem
strákarnir komu til landsins.
Þegar ég hljóp fram á þig í dag-
lega göngutúrnum á Ægisíð-
unni. Klára að skokka og kíki
við í kaffibolla. Svo margir
kaffibollar við eldhúsgluggann
þar sem við ræddum pólitík,
ferðalög og auðvitað hrakandi
dagskrá ríkissjónvarpsins. Há-
skólaárin og félagsskapur þinn í
fjarveru mömmu og pabba.
Fiskigratín með kartöflum og
bræddu smjöri. Vonbrigðin í
rödd þinni þegar ég hringdi og
þurfti að afboða mig í mat. Við
tvö á barnum á Gardermoen-
flugvellinum að bíða eftir flug-
inu okkar til Berlínar. Þegar ég
afhenti þér eintak af lokaritgerð
minni í háskólanum, tileinkaðri
þér, af því auðvitað. Þegar þú
afhentir mér sögurnar sem ég
hafði skrifað fyrir þig og afa
tuttugu árum áður. Að kynna
þig fyrir Sísí. Að sjá Sísí orð-
lausa eftir að þú, þá 96 ára,
hafðir tekið strætó niður í bæ til
þess eins að kaupa nýútgefna
bók sem fékk svo góða dóma í
bæði blöðum og útvarpi. Þú
varst þó ekki eins hrifin. Að sjá
bros þitt í hvert skipti sem við
komum með stelpurnar í heim-
sókn á Grund.
Þótt það hafi verið erfitt að
heimsækja þig síðustu dagana
var alltaf huggun í því hversu
friðsæl og þjáningalaus þú virt-
ist. Á einhvern hátt voru í raun
önnur og fyrri augnablik jafnvel
erfiðari. Eins og þegar ég áttaði
mig á að sjónin þín var nánast
farin, því ég vissi hve mikils
virði var fyrir þig að geta lesið
blöðin á hverjum morgni og nýj-
ustu bækurnar fyrir hver jól.
Og ekki síður þegar heyrninni
hafði hrakað mikið, enda hafði
tónlist, útvarp eða sjónvarp allt-
af ómað þegar ég kom í heim-
sókn. Erfiðast var þó að heyra
að daglegi göngutúrinn væri
orðinn þér um megn, því hann
Ágústa Þuríður
Gísladóttir