Morgunblaðið - Sunnudagur - 22.03.2020, Blaðsíða 17

anda, fór vel í hendi og var fínleg í hillu við hlið ævin-
týrabókanna. Þarna voru 10 smásögur og hin sjötta
þeirra, Völuspá á hebresku, vakti af einhverjum
ástæðum sérstaka athygli lesandans. Önnur máls-
grein sögunnar festist efnislega í minni:
Merkilegur maður Karl Einfer. Þegar ég hitti hann
fyrst tók hann upp úr vestisvasa sínum græna gler-
hyrnu innan úr einhverskonar leikbrúðuhaus og
stakk uppí annan augnakrókinn á sér og horfði á mig
með þessu.
Til hvers hafið þér þetta? spurði ég.
Það hef ég til þess að hræða litlu börnin, sagði hann
orðrétt.
Merkilegur maður, hugsaði ég, að vera svo vel
viðbúinn hverju sem kann að koma uppá, að hann hef-
ur einnig hugsað fyrir áhaldi til að hræða lítil börn.“
Og þessu fylgdu lýsingar á óvenjulegum manni og
eiginlega kostulegum manni, þótt óljóst sé hverju
Kiljan hefur aukið við.
Enn fleiri hliðar
En „Karl Einfer“ sögunnar var einnig þekktur sem
Karl Dunganon, listmálari og skáld og stundum sagð-
ur landshornaflakkari. Myndir hans eiga það enn þá
til að rekast á uppboð hér. Dunganon hélt eitt sinn
sýningu á verkum sínum í Listamannaskálanum
gamla sem stóð við vesturgafl Alþingishússins og
ungdómur þess tíma fór þangað stundum á tombólu.
Troðfullt hús var á fyrsta degi sýningarinnar því að
Dunganon listmálari hafði auglýst að frítt væri inn í
skálann á opnunardaginn, sem var óvenjulegt.
Það stóð allt eins og stafur á bók, en á hinn bóginn
kom á daginn að það kostaði krónu út úr skálanum.
Snillingur vor forframaðist síðar og varð þekktur
sem hertoginn af St. Kildu. Það er stórt stökk fyrir
mann fæddan á Vestdalseyri í Seyðisfirði. Hertoga-
dæmið mun vera eyja norðvestur af Skotlandi og
Bretadrottning telur eyjuna falla undir sig. Þar lagð-
ist byggð af árið 1930 eftir 4.000 ára samfellda við-
veru manna þar, svo að vera má að íslensk-færeyski
hertoginn hafi tekið eyjuna yfir af hreinni vorkunn-
semi.
Fullyrt er að Dunganon hafi arfleitt íslenska ríkið
að öllum eigum sínum og listaverkum. Hvorki St.
Kilda né Völuspá á hebresku fylgdu þó í þeirri dánar-
gjöf, enda hafði Karl Einfer náð að selja Sjálands-
biskupi eina eintak hennar fyrir 74 krónur danskar
og fékk Halldór Kiljan Laxness að eigin sögn
helming söluverðsins skilvíslega sent í ávísun og voru
það ekki fyrstu viðskipti þessara snillinga.
Svífandi tékkur
Bréfritari telur sér óhætt að fullyrða að Halldór hafi
ekki haft tölu á öllum þeim ávísunum sem honum bár-
ust á langri ævi. Þetta er sagt með vísun til stað-
reynda. Bréfritari ákvað að standa fyrir því að ís-
lenska ríkið keypti Gljúfrastein, hús skáldsins, með
öllu stóru og smáu, svo að það yrði í senn hús þess og
þjóðarinnar með sem flestu sem þar var í hans tíð og
minnti fallega á hann og frú Auði. Þegar undirskriftir
um þetta áttu sér stað í elskulegri móttöku teygði
Guðmundur nú ráðuneytisstjóri Árnason af rælni
höndina eftir einhverri bók úr skáp, sem var á meðal
„góssins“, sem keypt var og rétti forsætisráð-
herranum. Sá blaðaði í bókinni og þá datt á stofu-
gólfið á Gljúfrasteini, rétt hjá flyglinum, ávísun frá
Bank of America, sennilega að fjárhæð 400 eða 600
dollarar.
Sú var hins vegar dagsett á miðjum sjöunda áratug
síðustu aldar!
Þetta var því laukrétt hjá Megasi.
Skáld hafa ekki tölu.
Morgunblaðið/Eggert
22.3. 2020 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17