Hvöt - 01.02.1948, Blaðsíða 6

4
tt V ö T
eru nokkrir aí' hinum nýju land-
nemum Arnarhóls og sjálfsagt gefa
þeir ekki fallegri hljóð frá sér stund-
um en örninn, sem sendimenn Ing-
ólfs Arnarsonar sáu þar forðum.
Þessi ræða hlaðamannsins minnti
mig á það, að hér i grennd við Arn-
arhól, sögustað okar, væri að gerast
þáttur í sögunni, óskrifaður að vísu,
en nógu alvarlegur samt. Þessi þátt-
ur er eyðileggingasaga þfeirra, sem
verða ofdrykkjunni að bráð. Það
má með réttu kalla þá menn úti-
legumennina í bæjarlífi Reykjavík-
ur og þjóðlífi Islendinga. Þeir eru
„glerbrot á mannfélagsins haug-‘,
ef svo mætti að orði komast. Félags-
lega er ég á móti allri neyzlu áfeng-
is, vegna þess að mér er alltaf að
skiljast betur, hvað það veldur
miklu böli, eða getur að minnsta
kosti valdið, meðal einstaklinga,
heimila og þjóðfélaga, þegar fjandi
þessi er búinn að ná taki á litlafingri
bráðarinnar og farinn að snúa uþp
á hendina, m. ö. o., maðurinn, sejn
vínsins hefur neytt, er búinn að fá
óstjórnlega löngun í það. Mér finnst
harðsnúið, að með hverri vínflösku,
sem seld er út úr áfengisverzlunum
ríkisins, því til fjárhagslegs stund
argróða, svo að hægt sé að borga
hið háa kaup og verðuppbætur
framleiðsluvaranna, skulum við
vera að smámjaka einhverjum af
okkar þjóðbræðrum og þjóðsystr-
um út í ástand og á refilstigu, sem
eru að sinu leyti ekki betri en úti-
legumannanna forðum, sem livergi
áttu liöfði sínu að halla. Aðalmun-
urinn á þeim og þessum nútima úti-
legumönnum er helzt sá, að nú
\
finna þeir livergi frið í sálinni, nema
helzt með því að eyðileggja sjálfa
sig meir og meir á ofdrykkju, sér
sjálfum til æ meiri kvalar. Og ekki
er svo búið með það, að það séu
þeir einir, sem fyrir angrinu verða.
Hið allra versta er, að þetta skuli
koma þyngst niður á heimilum
þeirra, eyðileggja þau eða spilla
þeim, leggja velferð og lífsgleði
kvennanna í rústir, varpa svörtum
skuggum á æsku barnanna, orsaka
jafnvel stöðvun á andlegum og lík-
amle^um þroska þeirra, og vekja
vonbrigði og sorg í stað lífsham-
ingju. Ég get ekki hugsað mér, að
eiginkonunni, sem sér ástkæran eig-
inmann fara í hundana vegna of-
drykkju, líði að sumu leyti betur en
honum sjálfum, og hvað má þá
segja um móðurina, sem sér sitt
kæra og indæla barn* steypast
beint í liyldýpi spillingarinnar.
Eitt sinn var ég að vinna hér í
Rcykjavík í almennri verkamanna-
vinnu. Þá vann einn þessara
drykkjumanna með mér i nokkra
daga. Einn morguninn förum við að
tala um vinið við hann, og þá sagð-
ist honum eitthvað á þessa leið:
Faðirinn var efnaður og lét hann
liafa nóga peninga í æsku. Ef hann
hefði aldrei byrjað að drekka, þá
mundi hann ef til vill hafa haldið
skólanámi sínu áfram, verið í sæmi-
legri stöðu nú, t. d. skipstjóri á ein-
hverju skipinu. Ef ætti að greiða
atkvæði um það, livort banna ætti
áfenga drykki eða ekki, skyldi hann
af heilum huga greiða atkvæði.með
banninu. Samt var freistingin svo
sterk hjá honum, að seinni hluta