Hvöt - 01.02.1948, Blaðsíða 20

18
H V Ö T
um landshluta. Há fjöll eru á tvo
vegu, en fyrir botni dalsins cr jök-
ulbunga. Undan jöklinum kemur
straummikil á, sem rennur fyrst
í þröngu gljúfri, en neðar liðast hún
lygn og djúp norður dalinn i áttina
til sjávar. Á sléttum velli austan-
vert við ána er stór fjárrétt. Him-
inninn hvelfist heiður og hlár yfir
dalnum og i austri slær gullnum lit
á fjallsbrúnirnar, sólin er að koma
upj). Þetta er í septembermánuði, og
i dag er réttadagurinn. Við erum
samankomin nokkur l)örn við rétt-
ina og bíðum gangnamannanna.
Flest höfum við ekki komið hér áð-
ur, og ]>arf ekki að lýsa ánægju okk-
ar og eftirvæntingu, þvi að fyrsta
rétlaferðin er merkisatburður i lífi
allra íslenzkra sveitabarna. Þegar
við höfðum sprett af hestum okkai',
förum við í ýmsa leiki á árbakkan-
um. Kn ærsliu stöðvuðust brátt, því
að einhvcr heyrði hundgá i fjarska,
rekstur var-að koma, og við höfð-
um ákveðið að fara á móti fyrsta
rekstrinum. Við hlupum til hest-
anna, lögðum á þá og þeystum af
slað. Mikill var fögnuðurinn, þegar
við mættum gangnamönnunum, því
að þeir voru ei'nmitt frá heimilum
okkar og með fé, sem við þekktum
En hvað lömbin voru orðin stór og
falleg, cn nú gafst okkur ekki tími
til að Iiugsa um það. Féð var nú
rekið til réttar, gekk okkur vel að
reka inn, því að jafnvel lömbin voru
of þreytt til að sýna nokkra mót-
spyrnu. Því næst borðuðu gangna-
mennirnir af nesti sínu og svo hófst
drátturinn. Fleiri og fleiri fjárhópar
bættust við og hrátt voru allir
gangnamennirnir komnir að. Hávað-
inn við réttina var óskaplegur, liróp
og köll, hundgá og jarmur rann
saman í samfellt öskur.
Aldrei þessu vant hafði kyrrð og
friður óbyggðanna þurrkast burtu
með sólaruppkomunni. Lausl fyrir
miðaftan var drættinum lokið, al-
menningurinn tómur, en allir dilkar
fullir af fé. Bændurnir þyrptust
saman og köstuðu mæðinni, cn við
börnin lögðum aftur leið okkar til
árinnar. En bráðlega vorum við
trufluð i leiknum, þvi að athvglin
beindist að hávaða, sem kom frá
réttinni, og þurftum við að svala
forvitni okkar og rannsaka liverju
hann sætti. Bændurnir liöfðu nú
dreift sér aftur og voru í smálióp-
um liér og þar. Nokkrir rifust, aðrir
föðmuðust og enn aðrir sungu við
raust. Mesta háreistin kom frá lió])
unglinga, sem horfðu á bónda
nokkurn gamlan og feitlaginn. Hann
stritaðist við að hella einhverju úr
flösku ofan í heljarstóran hrút.
Hrútnum hefur víst ekki þótt sop-
inn sem beztur, að minnsta kosti
þæfðist hann við. — Einn drengj-
anna gat sagt okkur hvers kyns var,
þeir voru sem sé allir orðnir fullir
karlarnir. Háreistin fór vaxandi og
ástand karlmannanna versnandi,
fleiri og fleiri urðu reikulir í spori
og lögðust að lokum veikir að fótum
þeirra, sem betur voru staddir. En
brennivinsþorstinn virtist óþrjót-
andi, allir hrópuðu þeir á vin.
meira vin. — Flest höfðum við
krakkarnir aldrei séð drukkinn
mann áður, og vorum yið bæði
hrædd og hissa, og sum þau minnstn