Hvöt - 01.02.1948, Blaðsíða 17

H V ð T
15
ef á þarf að halda. Og varla hygg ég,
að sá maður ætti sér viðreisnar von
hjá almenningsálitinu, sem gengi
meðal fólks — hiigsum okkur, að
það væri í mikils háttar samkvæmi
— og dreifði vísvitandi frá sér sýkl-
uum hvila dauðans í allar áttir. En
er þá ekkert athugavert við að
„svarta dauða“ sé úthlutað með
þessum hætti, meðan afleiðingarn-
ar geta orðið þær, sem alkunna er?
Við erum öll samliuga um, að berkl-
unum beri að útrýma,' ]>vi að nokk-
ur hluti þeirra veldur miklum þján-
ingum (hve mikinn þátt skyldi á-
fengið eiga í því?) Nokkur hluti
áfengisins veldur þúsundfalt meiri
hörmungum, en við því lircyfa fæst-
ir hönd né fót.
Það er samt.ahnennt viðurkennt
í orði, að núverandi ástand hjá okk-
ur íslendingum er óviðunandi. Hin
óheillavænlegu áhrif áfengisnautn-
arinnar eríi hverjum manni auðsæ.
Þeirra þarf ekki að leita. Ógnirnar
blasa við augum hvers manns, sem
hefur þau opin. — En hvað á að
gera? Þar stendur hnífurinn í kúnni.
Sumir láta sig dreyma um „áfengis-
menningu“, þ. e. að mönnum (börn-
um?) sé „kennt“ að stilla áfengis-
neyzlu sinni í hóf. Vissulega ætti að
vera hægt að bæta „drykkjusiði“
þjóðarinnar nokkuð. En þó er lík-
legast, að þessi draumur sé aðeins
friðunartilraun vondrar samvizku,
sem ekki hefur þrek til að taka
hreinlegri afstöðu, þvi að meðan
mannlegur líkami hefur nautn af
áfengi og til þess verður náð, munu
einhverjir verða því að bráð: Með-
an áfengi er til, er til áfengisböl.
Þér ber að gæta bróður þíns. Þótt
hvorki grandi þér berklar né á-
fengi, hlýtur þú að berjast gegn
hvoru tveggja vegna samborgara
þinna. Hvorugt er þér gagnlegt, því
síður nauðsynlegt, svo að hér er ekki
um dýra fórn að ræða. En sé svo,
að þú lifir aðeins fvrir sjálfan þig,
þá ertu aumkunarverður. Ég vona
hins vegar, að þú getir tekið undir,
þegar ég segi: Burt með allt böl,
sem okkur er sjálfrátt, burt með
áfengið!
En með þessu er ekki hálfsvarað
spurningunni um livað gera skal.
Góður læknir byrjar ekki á að
gefa fyrirskipanir, þegar lækna skal
sjúkling. Hann rannsakar fyrst sjúk-
dóminn og orsakir hans. — Hverjar
eru orsakir drykkjuskaparins? Það
verðum við að gera okkur Ijóst, áð-
ur en við hefjumst handa um lækn-
inguna. En hefur það nokkuð verið
rannsakað? Höfum við ekki þótzt
vita allan sannleikann og látið þar
við sitja? Ég er hræddur um, að
svo sé, en nú er mál til 'komið að
taka upp raunhæfari aðgerðir. Það
þarf tafarlaust að hefja rannsókn
á orsökum áfengisneyzlunnar. Og
þar má ekki vera um neitt kák að
ræða, heldur vísindalegt starf. Þeim
tíma og því fé, sem til þess færi,
væri vel varið.
Ég er sannfærður um, að slík
rannsókn mundi leiða það í ljós, að
skýringin er yfirleitt ekki eins lieim-
spekileg og kenningin um sjálfs-
eyðilegingarhvötina, þótt hún geti
stundum átt við. Hins vegar er trú-
legt, að drykkjufýsnin og máttur
sjálfseyðileggingarhvatarinnar eigi