Fréttablaðið - 30.09.2020, Blaðsíða 8

Frá degi til dags
Halldór
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Björn Víglundsson RITSTJÓRI: Jón Þórisson jon@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@frettabladid.is
Ari Brynjólfsson arib@frettabladid.is, Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is
LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is

Það sem
einkennir
oft fólk sem
er raunveru-
lega fært um
að gera
samfélagi
sínu gagn,
er skyn-
bragð á
hvenær þörf
er á kröftum
þess og
hvenær
ekki.

Við skorum á
stjórnvöld að
bæta um
betur í
umönnun,
vernd og
þátttöku
barna.
Aðalheiður
Ámundadóttir
adalheidur @frettabladid.is
Barnasáttmálinn er okkur mikilvægur í því að skapa réttlátt samfélag sem kemur fram af virðingu við börn. Meðvitund um tilvist og efni
sáttmálans hefur aukist á undanförnum árum og sífellt
fleiri börn fá tækifæri til þess að fræðast um eigin
réttindi og njóta þeirra. Það er því fagnaðarefni að
stjórnvöld hafi sett málefni barna í forgang og stefni nú
að betri innleiðingu sáttmálans hér á landi. Í skýrslu
okkar um stöðu réttinda barna á Íslandi til Barna-
réttarnefndar Sameinuðu þjóðanna kemur fram að
stjórnvöld hafi ekki sinnt skyldu sinni við innleiðingu
Barnasáttmálans. Birtist það meðal annars í skorti á
leiðbeiningum til þeirra sem taka ákvarðanir í mál-
efnum barna um hvernig eigi að meta hvað sé barni
fyrir bestu og skorti á tækifærum barna og ungmenna
til þátttöku í málum sem þau varða.
Ein af grundvallarforsendum Barnasáttmálans er
jafnræði og bann við mismunun. Við teljum að til
þess að stjórnvöld uppfylli skyldur sínar þurfi að huga
betur að fötluðum börnum. Tryggja þarf að þau njóti
tækifæra og mannréttinda sem þeim ber samkvæmt
samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs
fólks, til jafns við önnur börn. Efla þarf tækifæri til
náms, vinnu, menningar og tómstunda fyrir fötluð
börn og ungmenni. Stjórnvöld eru jafnframt minnt
á að öll börn eiga sama rétt, óháð uppruna þeirra
eða lagalegri stöðu. Bæta þarf til muna aðstæður
barna sem flytja til Íslands, hvort sem þau sækja hér
um vernd eða setjast að á öðrum forsendum. Vinna
þarf markvisst gegn fordómum og tryggja jafnræði í
þjónustu. Þá búa á Íslandi fleiri börn en fullorðnir við
fátækt, ólíkt hinum Norðurlöndunum. Mikilvægt er
að jafna efnahagslega stöðu barna og uppræta þá mis-
munun sem börn verða fyrir vegna fátæktar.
Við skorum á stjórnvöld að bæta um betur í umönn-
un, vernd og þátttöku barna. Hér hefur verið fjallað
um brot þeirra athugasemda sem finna má í sameigin-
legri skýrslu félagasamtaka til Barnaréttarnefndarinn-
ar. Við hvetjum almenning til þess að kynna sér efni
skýrslunnar og tala fyrir réttindum barna.
Greinin er skrifuð fyrir hönd níu félagasamtaka.
Öll börn eiga sama rétt
Eva Bjarnadóttir
sérfræðingur hjá
UNICEF
Listræna
Íslenski, Pepsi Max- og Vin-
sældalisti Rásar 2 þurfa að stíga
til hliðar. Allra eyru beinast nú
að Kínverska listanum. Líkt og
fram hefur komið hafa óprúttn-
ir kommúnistar í Austurlöndum
fjær tekið saman leynilista yfir
íslenska ráðamenn, líklegast
með það að markmiði að valda
óskunda. Listinn hefur ekki
verið birtur í heild en hrollur
fer um mann við að hugsa til
þess að Kínverjar búi yfir síma-
númeri fyrrverandi forstjóra
Póstsins eða hafi undir höndum
kennitölu þingmanns Pírata.
Vekur furðu að ekki sé búið að
hóa saman Þjóðaröryggisráði
niður í kjallara á Kef lavíkur-
f lugvelli.
Kappsmál í lífinu
Nú er svo komið að búið er að
finna alls konar ný orð yfir
ýmislegt. Fólki líður eins og það
sé statt í tvöfaldri hátíðarútgáfu
af Kappsmáli þar sem búið er að
finna alls konar önnur heiti yfir
það sem það leitar að. Fetaostur
heitir eitthvað allt annað af því
Grikkir þykjast eiga nafnið.
Salatostur heitir hann núna ...
eða veisluostur – allt eftir því
hvort hann er ætlaður í salat
eða veislu. Sennilega er bannað
að nota salatost í veislur og
öfugt. Gámaþjónustan heitir
Terra – ómögulegt að segja hvers
vegna. Og nú heitir Þjóðleik-
húsið „Þjóð – leik – húsið“ á nýju
merki þess.
Lengst af hefur íslensk verkalýðshreyfing liðið fyrir þrásetur rogginna karla á valdastóli. Formenn verkalýðsfélaga hikuðu ekki við að sitja jafnvel áratugum saman á formannsstóli félaga sinna og margir sitja enn. Þeir litu á það sem
móðgun ef einhver vogaði sér að bjóða sig fram til
forystu, og enn meiri móðgun ef sá aðili var verka-
manneskja, kona eða hvort tveggja.
Eftir hallarbyltingu í forystu stærstu stéttar-
félaganna eru konur nú fremstar meðal jafningja
í framlínu hreyfingarinnar. Hin nýja forysta færir
umbjóðendum sínum ekki aðeins ferskari og
öflugri kjarabaráttu en áður, heldur hefur hún búið
til pláss í umræðunni fyrir jaðarhópa innan hreyf-
ingarinnar sem setið hafa á hakanum. Þegar betur
er að gáð er auðvitað ekki um neina jaðarhópa að
ræða, heldur fjölmennar stéttir sem forystan lét sig
lítt varða þangað til konur tóku við taumunum.
Láglaunakonur hafa eignast öflugan talsmann
sem lét ekki trufla sig þótt jafnvel svokallaðir
jafnaðarmenn á sviði stjórnmála reyndu að kveða
hana í kútinn. Hún þrammaði úr einu sveitarfélagi
í annað og knúði fram betri kjör fyrir umbjóðendur
sína. Útlendingar sem hingað koma til að vinna eru
ekki lengur hataðir og smáðir af verkalýðshreyf-
ingunni, heldur hafa fengið málsvara og raunhæfan
vettvang að leita til.
Hin nýja forysta verkalýðshreyfingarinnar
samanstendur af ungu og öflugu fólki af báðum
kynjum. Hennar fyrsta verk var að gera kjarasamn-
ing við atvinnurekendur sem margir telja að marki
tímamót í kjarabaráttu vinnandi stétta.
Nú þegar forystan stendur frammi fyrir því
erfiða verki að verja þá áfangasigra sem unnust
síðasta sumar, standa vörð um þær kjarabætur sem
barist var fyrir síðasta vor og verja kjör vinnandi
fólks sem horfir fram á erfiða tíma um ófyrirséða
framtíð, finnst hrútunum sæmandi að stíga fram á
sviðið.
Gylfi Arnbjörnsson segir í viðtali við Morgun-
blaðið að honum hafi ekki líkað sú orðræða sem var
að ryðja sér til rúms innan verkalýðshreyfingar-
innar og þess vegna hafi hann ekki gefið aftur kost
á sér til forsætis Alþýðusambands Íslands. Engu að
síður telur hann rétt að stíga fram á þessum við-
kvæma tímapunkti, þegar hreyfingin berst fyrir
tilvist Lífskjarasamningsins og launahækkunum
sem vinnandi fólk er með pappír upp á, og færa
atvinnurekendum gjafir. Með útspili sínu hefur
hann ekki aðeins fallið í gryfju hrútsins sem telur
endalausa eftirspurn eftir sinni lafþreyttu speki,
heldur einnig afhjúpað sig sem úlf í sauðargæru.
Það sem einkennir oft fólk sem er raunverulega
fært um að gera samfélagi sínu gagn, er skynbragð á
hvenær þörf er á kröftum þess og hvenær ekki. Það
ber virðingu fyrir verkum annars fólks í þágu sam-
félagsins og treystir þeim sem tekið hafa farsællega
við keflinu. Það þekkir sinn vitjunartíma.
Hrútur
- heimur fágaðra möguleika
www.modern.is
FAXAFEN 10 · 108 REYKJAVÍK · 534 7777
- ALLT AÐ 20% AFSLÁTTUR AF PÖNTUNUM
SVO ÞÚ FÁIR HÚSGÖGNIN ÖRUGGLEGA HEIM FYRIR JÓLIN
dagar
til jóla!3
3 0 . S E P T E M B E R 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R8 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN