Fréttablaðið - 30.09.2020, Blaðsíða 16
11,5
milljónir evra verða greidd-
ar út til skuldabréfaeigenda
þegar skaðleysissjóðnum
verður slitið.
MARKAÐURINN
ÚTGÁFUFÉLAG Torg., Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík, sími 550 5000
Netfang rit stjorn@markadurinn.is | Sími 550 5051
Ritstjóri Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
Netfang auglýsingadeildar auglys ing ar@frettabladid.is Veffang frettabladid.is
mánudaga-föstudaga 7.30 -17.30
laugardaga 8.00 -16.00
sunnudaga 9.00 -16.00
Austurströnd 14 • Hringbraut 35
....................................................Sími: 561 1433
www.bjornsbakari.is
MUNDU EFTIR GÖMLU GÓÐU
AFMÆLISKRINGLUNNI
- fyrir 25-30 manns
PREN
TU
N
.IS
Stjórn eignarhaldsfélags gamla Landsbankans (LBI) og fyrr-verandi meðlimir slitastjórnar
bankans hafa komist að samkomu-
lagi um að slíta rúmlega 14 millj-
óna evra skaðleysissjóði, jafnvirði
um 2,3 milljörðum íslenskra króna,
en hann var settur á fót við nauða-
samninga LBI í árslok 2015. Var
sjóðnum ætlað að tryggja starfs-
fólki slitastjórnar, ásamt tilteknum
lykilstarfsmönnum og ráðgjöfum
LBI, skaðleysi til allt að tíu ára gagn-
vart mögulegum málsóknum vegna
starfa þeirra á meðan slitameðferð
bankans stóð.
Samkomulagið felur meðal ann-
ars í sér að greiðslu upp á samanlagt
2,58 milljónir evra, jafnvirði um 420
milljónir króna, til slitastjórnar og
fyrrverandi starfsmanna LBI gegn
því að fallast á að skaðleysissjóður-
inn verði lagður niður. Greiðslurnar
ná til Herdísar Hallmarsdóttur,
fyrrverandi formanns slitastjórnar
LBI, Kristins Bjarnasonar, sem sat
einnig í slitastjórn, Péturs Arnar
Sverrissonar, lögmanns og ráðgjafa
LBI, og Guðmundar Óla Björgvins-
sonar, lögmanns og ráðgjafa LBI,
og dánarbús Halldórs Backmans,
en hann var um árabil í slitastjórn
bankans en lést árið 2017. Engar
greiðslur verða hins vegar inntar
af hendi til Ársæls Hafsteinssonar,
framkvæmdastjóra LBI um árabil.
Samhliða því að skaðleysis-
sjóðnum verður slitið mun stjórn
LBI kaupa nýja og mun takmarkaðri
tryggingu fyrir umrædda fyrrver-
andi starfsmenn slitabúsins gegn
mögulegum málssóknum.
Það sem út af stendur í skað-
leysissjóðnum – samtals um 11,55
milljónir evra – verður greitt út til
skuldabréfaeigenda LBI. Í lok júní á
þessu ári numu heildareignir slita-
búsins um 114 milljónum evra.
Stærstu skuldabréfaeigendur LBI
eru erlendu vogunarsjóðirnir og
f jármálafyrirtækin Anchorage
Capital, Deutsche Bank, Taconic
Capital, Goldman Sachs og David-
son Kempner.
Sambærilegir skaðleysissjóðir
voru einnig settir upp í slitabúum
hinna föllnu bankanna við gerð
nauðasamnings Glitnis og Kaup-
þings. Stjórn eignarhaldsfélags
Glitnis náði samkomulagi við Stein-
unni Guðbjartsdóttur og Pál Eiríks-
son, sem höfðu skipað slitastjórn
bankans, um að slíta um átta millj-
arða skaðleyssisjóði félagsins gegn
því að inna af hendi tvær greiðslur
til þeirra að andvirði samtals um
800 milljóna króna á árunum 2016
og 2017. – hae
Fella niður skaðleysissjóð
gegn 400 milljóna greiðslu
Herdís Hallmars-
dóttir, fyrrver-
andi formaður
slitastjórnar LBI
Krónan hefur ekki veikst óeðli-lega mikið miðað við önnur lönd sem eiga jafn mikið eða
meira undir ferðaþjónustunni en
Ísland og búa við f ljótandi gjald-
miðil. Óvíst er hvenær fullri fram-
leiðslugetu verður náð og f læðið á
gjaldeyrismarkaði verður til þess að
setja áframhaldandi þrýsting á að
krónan veikist.
Þetta skrifar Erna Björg Sverris-
dóttir, aðalhagfræðingur Arion
banka, í greiningu sem var send
á valda viðskiptavini bankans á
mánudag. Hún rifjar upp ummæli
Ásgeirs Jónssonar seðlabankastjóra
í fjölmiðlum en hann hefur kallað
ástandið í dag tímabundið og sagt
að gengi krónunnar sé mun lægra en
fær staðist við eðlilegt framleiðslu-
stig. Sökum þessa hefur bankinn
verið virkur á gjaldeyrismarkaði
undanfarnar vikur og hafið reglu-
lega gjaldeyrissölu.
Erna spyr hvort hægt sé að tala
um eðlilegt framleiðslustig og of
veika krónu í ljósi þess að tíma-
rammi COVID-krísunnar er sífellt
að lengjast. Hún segir að stutta
svarið sé nei.
„Það er ekki augljóst að krónan
sé orðin of veik, að minnsta kosti
til skemmri tíma litið. Landið er
enn þá dýr áfangastaður, þrátt fyrir
allt, þó samkeppnishæfnin hafi
batnað verulega,“ útskýrir Erna.
„Þegar ferðaþjónustan tekur við
sér á heimsvísu er hins vegar ljóst
að mikil samkeppni verður um
ferðamenn og þar mun veik króna
styðja við viðspyrnuna.“ Þá bendir
hún á að margir kraftar verki í átt-
ina að frekari veikingu krónunnar.
Í fyrsta lagi hafi erlendir fjárfestar
leitast við að losa eignir á Íslandi. Á
sama tíma hafi uppsöfnuð fjárfest-
ingaþörf lífeyrissjóða aukist og auk
þess sé halli á vöru- og þjónustuvið-
skiptum. Eini krafturinn sem verki
í áttina að styrkingu sé Seðlabank-
inn sem telur krónuna of veika og
hegðar sér samkvæmt því. Hann sé
einn á kaupendahliðinni.
„Að mínu mati er ekki hægt að
segja að krónan sé of veik eins og
sakir standa, að minnsta kosti ekki
til skemmri tíma litið. Vissulega er
hún veik miðað við fulla framleiðslu-
getu en það er algjörlega óvíst hve-
nær henni verður náð að nýju. Þar af
leiðandi er ég ekki sammála seðla-
bankastjóra þegar hann talar um
skammtímasveif lu, eðlilegt fram-
leiðslustig og of veika krónu.“ – þfh
Ekki hægt að tala um of veika krónu
Erna Björg
Sverrisdóttir
Stjórn GAMMA, dótturfélags Kviku banka, hefur ákveðið að afturkalla kaupauka-greiðslur upp á tugi milljóna króna til ellefu fyrrverandi
starfsmanna fjármálafyrirtækisins
sem voru samþykktar haustið 2018
og í ársbyrjun 2019 en átti eftir að
greiða að hluta út. Þá hefur stjórnin
einnig farið fram á það við tvo af
þessum sömu starfsmönnum, þá
Valdimar Ármann, fyrrverandi for-
stjóra GAMMA, og Ingva Hrafn Ósk-
arsson, sem var sjóðstjóri hjá félag-
inu, að þeir endurgreiði GAMMA
samtals um 12 milljónir króna
vegna kaupauka sem höfðu þegar
verið greiddir til þeirra á árunum
2018 og 2019, samkvæmt heimildum
Markaðarins.
Fy r r verand i st a r fsmönnu m
GAMMA var tilkynnt um þessa
ákvörðun stjórnar félagsins í síðustu
viku.
Kaupaukagreiðslurnar komu til
vegna góðrar afkomu sem GAMMA
skilaði á árunum 2017 og 2018. Í sam-
ræmi við reglur Fjármálaeftirlitsins
var hins vegar greiðslu 40 prósenta
kaupaukans frestað um þrjú ár
og nam uppsöfnuð skuldbinding
GAMMA vegna þessa rúmlega 33
milljónum króna í árslok 2019.
Samkvæmt ákvörðun stjórnar
GAMMA verður sú fjárhæð því ekki
greidd út til starfsmannanna ellefu.
Er það mat hennar, samkvæmt heim-
ildum Markaðarins, að ekki sé rétt
að standa við þær greiðslur þegar í
ljós hefur komið að afkoma félags-
ins á undanförnum misserum hefur
reynst mun lakari en áætlanir þáver-
andi stjórnenda GAMMA gerðu ráð
fyrir. Samanlagt tap GAMMA á síð-
ustu átján mánuðum nemur tæplega
500 milljónum króna.
Á meðal fyrrverandi starfsmanna
GAMMA sem munu ekki fá kaup-
auka sína greidda út að fullu eru
Agnar Tómas Möller og Jónmundur
Guðmarsson, en þeir starfa í dag hjá
Kviku eignastýringu.
Ákvörðun stjórnar GAMMA að
krefjast þess að Valdimar Ármann
og Ingvi Hrafn endurgreiði félaginu
þá fjármuni sem þeir fengu í kaup-
auka á sínum tíma kemur hins vegar
til vegna reksturs fagfjárfestasjóðs-
ins Novus, sjóðs í stýringu GAMMA
og eiganda Upphafs fasteignafélags.
Sjóðfélagar Novus töpuðu háum
fjárhæðum þegar upplýst var um
það fyrir um ári að eignir Upphafs
voru stórlega ofmetnar og var virði
félagsins lækkað úr 5,2 milljörðum
í 40 milljónir. Ingvi Hrafn var sjóð-
stjóri Novus en hann lét af störfum
eftir að tilkynnt var um bága fjár-
hagsstöðu sjóðsins.
Í skýringum til sjóðfélaga í sept-
ember 2019 á endurmetnu virði
NOVUS kom fram að raunveruleg
framvinda margra verkefna Upp-
hafs, sem stóð í framkvæmdum og
sölu á yfir 400 íbúðum á höfuðborg-
arsvæðinu, hafi reynst ofmetin. Þá
hafi kostnaður við framkvæmdir
verið langt yfir áætlunum auk þess
sem fyrri matsaðferðir tóku ekki að
fullu tillit til fjármagnskostnaðar
félagsins sem hækkaði verulega við
útgáfu skuldabréfs að fjárhæð 2,7
milljarðar í júní í fyrra.
Samkvæmt niðurstöðum endur-
skoðu na r f y r ir t æk isins Gr a nt
Thornton á starfsemi Novus og
Upphafs á árunum 2013 til 2019
skorti verulega á formfestu við
ákvörðunartöku og þá hafi sami
ein stak ling ur oft setið við stjórn-
völ inn og stýrt fram kvæmd fé lags-
ins án virkr ar aðkomu eða eft ir lits
frá stjórn eða öðrum aðilum. Þá var
virði eigna sjóðsins metið með mis-
mun andi hætti á milli ára og óljóst
hvernig for send ur að baki verðmats
voru fundn ar í sum um til fell um.
Eft ir stöðvar verka í eigu Novus hafi
verið veru lega van metn ar. Gamma
hefur tilkynnt um nokkur tilvik
þar sem grunur er um óeðlilegar
greiðslur til Péturs Hannessonar,
fyrrverandi framkvæmdastjóra
Upphafs.
Þegar gengið var endanlega
frá kaupum Kviku á öllu hlutafé
GAMMA í mars 2019 var kaup-
verðið áætlað 2,54 milljarðar. Fyrir
félagið greiddi Kvika 839 milljónir
í reiðufé en afgangurinn var í formi
hlutdeildarskírteina í sjóðum
GAMMA og árangurstengdra þókn-
anatekna þegar langtímakröfur á
sjóði GAMMA innheimtast. Sökum
lakari afkomu GAMMA en áætlanir
gerðu ráð fyrir hefur kaupverðið
tekið umtalsverðum breytingum
til lækkunar. hordur@frettabladid.is
Stjórn GAMMA krefst
endurgreiðslu bónusa
Fyrrverandi starfsmenn fá ekki tugmilljóna kaupauka sem átti eftir að greiða
út til þeirra. Stjórnin krefur fyrrverandi forstjóra og sjóðstjóra að endurgreiða
félaginu bónusa. Ákvörðunin var tekin vegna slæmrar stöðu Novus-sjóðsins.
Valdimar Ármann hætti störfum sem forstjóri GAMMA í september 2019.
12
milljónum nemur sú fjár-
hæð sem Valdimar og Ingva
Hrafni er gert að endur-
greiða GAMMA.
3 0 . S E P T E M B E R 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R2 MARKAÐURINN