Samtökin '78 - 40 ára afmælisrit Samtakanna '78 - 01.06.2020, Síða 13

Samtökin '78 - 40 ára afmælisrit Samtakanna '78 - 01.06.2020, Síða 13
Lilja Sigurðardóttir að dytta að einhverju ó Lindar- götunni í tiltektarrispu. „Þetta hús hékk saman á málningunni og sjálfboðaliðavinnunni,“ rifjar Lilja upp Jóhann G. Thorarensen gerði sig ekki heimakominn á Laugavegi fyrr en ári síðar, eftir að barinn var kominn í eðlilegt horf. Hann fylgdist hins vegar grannt með umræðum um fyrirhugaða flutninga af Laugavegi á Suðurgötu sem upphófust skömmu síðar. Fríða og Jóhann lýsa bæði Laugavegi 3 sem ákveðnu skjóli fyrir þau sem þangað vöndu komur sínar. Rótið sem fylgdi flutningunum, nýtt og sýnilegra húsnæði á jarðhæð og ekki síst eins og hálfs árs húsnæðislaust tímabíl á árunum 2014-15 raskaði þessu skjóli fyrir marga. Afleiðingin varð sú að margir virkir þátttakendur í félagsstarfi Samtakanna hurfu af vettvangi. „Stór hluti af því fólki kom ekki [á Suðurgötuna],“ segir Jóhann, „eða kom mjög sjaldan." Andrúmsloftið hafi verið gott á báðum stöðum en á Suðurgötunni sé allt annar hópur en var á Laugaveginum. Með nýjum hópi fastagesta komu nýir sjálfboðaliðar og ný verkefni litu dagsins ljós í bland við gömul. Ein þeirra sem borið hafa ferska strauma inn í félagið á Suðurgötuárunum er listfræðingurinn Ynda Eldborg. Hún bjó um árabil á Englandi og kynntist þar sjálfboðastarfi, bæði innan listaheimsins og hinsegin samfélagsins. Við heimkomuna árið 2014 hafði Ynda frétt að Samtökin ’78 væru að flytja í nýtt húsnæði við Suðurgötu 3. Flutningarnir skildu eftir sig ákveðið tómarúm: Bókakostur bókasafns Samtakanna hafði verið færður Borgarbókasafni og Þjóðarbókhlöðu að gjöf. Þótt notkun bókasafnsins hefði dalað mjög mikið á 21. öldinni var þess eigi að síður sárt saknað og hafa ýmsir reynt að fylla það tóm beint og óbeint með annarri menningarstarfsemi. í nýju húsnæði eygði Ynda tækifæri fyrir annað listform. „Ég hugsaði að þarna væri tilvalið rými fyrir myndir. Mér fannst kjörið að vinna myndlistinni framgang þarna og gera það á nýjum forsendum. Þótt myndlist hafi verið þáttur í starfi Samtakanna að minnsta kosti aftur til Brautarholtsáranna, þá hefur list hinsegin fólks ekkí verið mikið sýnileg utan hinsegin samfélagsins. Það er eitt af því sem mig langar að gera, að gera hana sýnilega utan hinsegin samfélagsins og að hún öðlist viðurkenningu.“ I samvinnu við þáverandi stjórn og Ásdísi Óladóttur þróaði hún hugmyndina að Galleríi 78, listagalleríi sem starfað hefur síðan í húsnæði félagsins undir dyggri stjórn Yndu og Ásdísar. Laun erfiðisins Eins og Böðvar og Ragnhildur hafa bæði lýst fólust laun sjálfboðaliðans á fyrstu starfsárunum ekki síst í því að eignast samfélag og efla sjálfsvirðingu sína eftir áralangt niðurbrot í fordómahríð samfélagsins. Þessi fyrsta kynslóð sjálfboðaliða hjá Samtökunum ’78 hafði sjaldnast tilefni til að horfa þakklát um öxl. Flestar fyrirmyndir þeirra og fordæmi voru erlendis og hér heima þurfti að byggja starfsemina frá grunni - byggja upp fótboltafélagið, eins og Böðvar komst að orði. Síðari kynslóðum verður þó tíðrætt um að þær standi í þakkarskuld við forvera sína. „Það er gott að geta fengið að gefa eitthvað til baka af því sem Samtökin hafa gefið mér,“ segir Ynda um hvatana að stofnun Gallerís 78. Jóhann G. Thorarensen, fastakúnninn frá Laugavegi 3, ákvað að bjóða fram krafta sína eftir flutningana á Suðurgötu og hefur síðan verið ötull sjálfboðaliði í félagsheimilinu og setið þrjú ár í trúnaðarráði. „Ég var búinn að vera þiggjandi allt of lengi,“ segir hann. „Mig langaði að gefa til baka.“ Fáir sjálfboðaliðar hafa gefið jafn mikið til baka og af jafn ríkri ábyrgðartilfinningu og Fríða Agnarsdóttir. Auk óteljandi verkefna á sviði viðhalds, innkaupa, þrifa, ungliðastarfs og stjórnarsetu stóð hún vaktina á barnum á Laugavegi árum saman. „Þetta var þakklátt starf. Stundum var maður aleinn á barnum allt kvöldið, nema að það var einhver á bókasafninu. En þótt það kæmu ekki

x

Samtökin '78 - 40 ára afmælisrit Samtakanna '78

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Samtökin '78 - 40 ára afmælisrit Samtakanna '78
https://timarit.is/publication/1494

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.