Fjölrit RALA - 30.11.2003, Blaðsíða 54
Kynbæiur 2002
46
Kynbætur á háliðagrasi (132-9945)
Samanburður á íslensku og erlendu háliðagrasi, Korpu.
Vorið 1999 var 5 söfnum af íslensku háliðagrasi sáð í tilraun með þremur erlendum yrkjum.
Lítið var til af íslensku ifæi og takmarkaði það stærð reitanna og einungis var til nægilegt fræ
af einni íslenskri línu (ísl) í tvo reiti í fullri lengd. Full reitastærð var 1,4x8 m og endur-
tekningar 2. Ís2 var í tveimur 3,5 m2 reitum, Is3 í einum 5 m2 reit, Is4 í einum 3 m2 og Is5 í
einum 1 m2 reit.
Borið var á tilraunina 22. maí, 100 kg N/ha í Græði 6 og síðan 60 N eftir 1. slátt og 40 N eftir
2. slátt í sömu áburðartegund.
Tilraunin var slegin 11. júní, 10. júlí og 16. ágúst.
Uppskera þe. hkg/ha Illgresi, %, Mt.
1. sl. 2. sl. 3. sl. Alls 3. sl. 2002 3 ára
Ís2 27,1 22,2 12,8 62,0 0,7 69,3
Ís4 29,2 21,6 15,9 66,6 4,1 68,6
Ís3 30,8 18,8 16,3 65,9 0,8 67,4
ísl 25,4 21,3 13,0 59,7 3,2 64,9
Lipex 25,1 16,7 17,5 59,3 7,9 64,1
Seida 26,2 20,5 15,3 62,1 3,4 65,5
Barenbmg 24,2 20,3 14,4 59,0 5,7 61,6
Staðalfrávik 0,9 0,8 0,4
Framleiðslukerfi byggð á ræktun belgjurta til fóðurs (132-9498)
Kynbætur hvitsmára eru liður í Evrópuverkefni sem hefur að markmiði að auka magn og gæði
heimaaflaðs próteinfóðurs fyrir jórturdýr. I þessum hluta skal prófa þá tilgátu að víxlanir milli
norðlægra og suðlægra stofha af hvítsmára geti sameinað írostþol og mikla uppskeru. Áhersla
verður lögð á erfðabreytileika í fitusýrusamsetningu og tengsl við frostþol.
Efniviður er víxlanir sem Áslaug Helgadóttir gerði hjá IGER í Aberystwyth veturinn
1999-2000 (ÁH víxlanir) og víxlanir frá Petter Marum hjá Planteforsk í Noregi (PM víxlanir).
Lífeðlisfræðilegar mælingar á ÁH víxlunum.
Plöntur voru gróðursettar sumarið 2001, alls 99 víxlanir
þar sem víxlað er norskum efnivið annars vegar (Norstar,
Snowy, HoKv9238) við breskan og sænskan efnivið hins
vegar (AberHerald, AberCrest og Undrom). Haustið
2001 var þróttur plantnanna metinn og vorið 2002 var
lifun metin.
Mælingar á útlitseiginleikum voru gerðar einu
sinni siunarið 2002. Plönturnar voru ekki nógu þroskaðar
í júlí til að hægt væri að gera slíkar mælingar tvisvar yfir sumarið. Þær voru því einungis
mældar um miðjan ágúst. Eftirfarandi var mælt á öllum plöntum: þekja plöntu (lengdxbreidd),
hæsti blómstilkur, lengd og þykkt smæruliðs, hæð blaðstilks og blaðstærð (lengdxbreidd).
Tölfræðiúrvinnsla er hafin. Almennt gildir að mikill breytileiki er milli víxlana. Víxlanir við
Norstar (62) sýna mesta fylgni milli þróttar að hausti og lifunar vorið eftir (r=0,33).