Morgunblaðið - 19.09.2020, Blaðsíða 27

27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. SEPTEMBER 2020
Steypt Þó að lítið sé um ferðamenn á landinu halda framkvæmdir áfram við hótel í Lækjargötu.
Tíðarfarið síðustu daga hefur ekki verið hagstætt fyrir steypuvinnu en þó stytt upp inn á milli.
Kristinn Magnússon
„Að vera í
sambandi við
annað fólk er
mér lífs-
nauðsyn“ ortu
Stuðmenn og
hlýtur það að
vera heilagur
sannleikur eins
og annað sem
hefur komið
frá þeim mætu mönnum.
Samskipti eru okkur öllum
mikilvæg og eftir því sem
tíminn líður verður það æ
mikilvægara fyrir okkur
sem á þessari fallegu eyju
búum að hafa öruggt og öfl-
ugt samband við útlönd.
Eins og stendur er fjar-
skiptasamband okkar við
útlönd tryggt með þremur
fjarskiptastrengjum, tveim-
ur sem liggja til Evrópu,
Farice og Danice, og einum
sem tengir okkur við Norð-
ur-Ameríku, Greenland
Connect.
Í fjarskiptaáætlun sem
ég lagði fyrir Alþingi árið
2019 og var samþykkt, legg
ég áherslu á að lagður verði
nýr fjarskiptasæstrengur
til að tryggja enn frekar
samband okkar við um-
heiminn. Ástæðurnar fyrir
lagningu nýs strengs varða
allt í senn öryggis-, efna-
hags-, varnar- og almanna-
hagsmuni. Fjölmargir hafa
tekið undir mikilvægi slíkr-
andi tímum. Þá eru mikil
tækifæri fólgin í uppbygg-
ingu gagnavera en ný og
öflug tenging eykur mjög
möguleikana þegar kemur
að gagnaverum fyrir stóra
aðila eins og Google og
Facebook, svo einhver
fyrirtæki séu nefnd.
„Að vera í takt við tím-
ann getur tekið á. Að vera
up to date er okkar innsta
þrá“ ortu Stuðmenn einnig
og má segja að þessi miklu
og jákvæðu tíðindi af upp-
byggingu fullkomins sam-
bands við útlönd séu í takt
við nýja tíma þar sem
áhersla stjórnvalda er á
fjölbreyttari atvinnuvegi.
Og af því ég var byrjaður
að garfa í textum Stuð-
manna get ég ekki annað en
endað á þessari línu sem er
eins og töluð út úr hjarta
framsóknarmannsins:
„Hvers kyns fanatík er okk-
ur framandi. Hún er hand-
bremsa á hugann, lamandi.“
ar aðgerðar,
þar á meðal
Samtök iðn-
aðarins og
Samtök gagna-
vera.
Það var því
ánægjulegt
þegar ríkis-
stjórnin sam-
þykkti á fundi
sínum fyrir
skemmstu til-
lögu mína og
fjármála- og
efnahagsráðherra um að
tryggja fjármögnun nýs
fjarskiptasæstrengs milli
Íslands og Írlands sem
nefndur hefur verið Íris.
Mikilvægt er að endur-
nýja kerfið tímanlega þar
sem Farice-strengurinn er
kominn til ára sinna. Þeir
tímar sem við höfum gengið
í gegnum undanfarið undir-
strika enn fremur nauðsyn
öruggs og öflugs útlanda-
sambands þegar sam-
göngur í heiminum eru tak-
markaðar um ófyrirséðan
tíma.
Þótt öryggisþátturinn
ráði miklu er efnahagsþátt-
urinn ekki síður mikil-
vægur. Hér á landi hefur
byggst upp öflug starfsemi
sem reiðir sig mjög á
öruggt og gott samband.
Má þar nefna ört vaxandi
geira eins og tölvuleikja-
geirann sem nýtir sér styrk
skapandi greina á Íslandi,
geira sem ég tel mikilvægt
að hlúa að og efla á kom-
Eftir Sigurð
Inga
Jóhannsson
»Mikilvægt er
að endurnýja
kerfið tímanlega
þar sem Farice-
strengurinn er
kominn til ára
sinna.
Sigurður Ingi
Jóhannsson
Höfundur er samgöngu- og
sveitarstjórnarráðherra og
formaður Framsóknar.
Að vera í sambandi
við önnur lönd
Á allsherjarþinginu í
ár verða 75 ár liðin síð-
an Sameinuðu þjóð-
irnar voru stofnaðar.
Þörfin fyrir alþjóðlega
samvinnu til að tryggja
sjálfbæra og sann-
gjarna framtíð allra
hefur aldrei verið brýnni.
Aukinn klofningur í andstæðar fylk-
ingar innan og milli ríkja er grafalvar-
legur og veldur þungum áhyggjum.
Það verður sífellt augljósara að fram-
sækin ríki þurfa að stíga fram og axla
meiri ábyrgð til að vernda hið marg-
hliða alþjóðakerfi. Norrænu ríkin
hyggjast starfa enn nánar saman inn-
an SÞ og við höfum skuldbundið okk-
ur til að axla ábyrgð okkar ásamt ESB
og öðrum svipað þenkjandi aðilum um
allan heim.
Fyrir 75 árum, á rústum tveggja
hræðilegra heimsstyrjalda, sam-
þykktu ríki heims að vinna saman og
leysa ágreiningsmál sín innan heims-
skipunar sem byggðist á lögum og
reglum. Verkefni Sameinuðu þjóð-
anna hafa smám saman þróast í átt til
þess að takast á við margvísleg al-
þjóðleg vandamál, þar með talið að
draga úr fátækt, á sjálfbærri þróun,
mannréttindum, jafnrétti, viðskiptum
ásamt umhverfis- og loftslagsmálum –
byggt á þeirri sameiginlegu fullvissu
okkar að helstu áskoranir okkar tíma
verði aðeins leystar með alþjóðlegri
samvinnu.
Margt hefur áunnist þegar litið er
um öxl til síðustu 75 ára – en við vilj-
um nota þetta tækifæri til að líta til
framtíðar. Norrænu ríkin vilja sjá
Sameinuðu þjóðirnar öflugri og við
stöndum með alþjóðlegri samvinnu.
Þegar leiðtogafundur SÞ hefst á
morgun, munu öll 193 aðildarríkin
samþykkja sameiginlega yfirlýsingu
þar sem hvatt er til þess að Samein-
uðu þjóðirnar verði sveigjanlegri,
ábyrgari og skilvirkari. Við í norrænu
ríkjunum styðjum yfirlýsinguna heils
hugar og munum efla enn frekar að-
komu okkar að því að tryggja fram-
kvæmd hennar á eftirfarandi sviðum:
Öflugri og endurbættar Sameinuðu
þjóðirnar. Sameinuðu þjóðirnar þurfa
að vera betur í stakk búnar til að
draga þau ríki til ábyrgðar sem brjóta
alþjóðalög. Sameinuðu þjóðirnar hafa
leitt alþjóðleg viðbrögð við COVID--
19-faraldrinum, en þessi vá hefur
varpað kastljósinu á þörfina á öflugra
marghliða kerfi sem er fært um að
takast á við þarfir framtíðarinnar með
enn betri hætti. Við styðjum viðleitni
Guterres, aðalframkvæmdastjóra SÞ,
til að gera samtökin skilvirkari. Sam-
eiginlegt öryggi okkar byggist á því að
allar þjóðir standi að heimsskipan sem
byggist á lögum og reglum og taki
með virkum hætti þátt í marghliða
samvinnu.
Stuðningur við SÞ í baráttunni við
núverandi heimsfaraldur. COVID-19-
faraldurinn hefur gert það augljóst að
við getum aðeins tekist á við hann með
því að gæta hvert annars. Við berum
sameiginlega ábyrgð á að efla heil-
brigðiskerfi um allan heim, að styðja
við öryggi í heilbrigðismálum og
stuðla að heilbrigðari samfélögum.
Við styðjum Sameinuðu þjóðirnar, Al-
þjóðaheilbrigðismálastofnunina og Al-
þjóðlega ónæmisaðgerðasjóðinn
(Gavi) heilshugar í viðleitni þeirra til
að tryggja sanngjarnt aðgengi að
COVID-19-bóluefni um allan heim. Al-
þjóðleg gildi í mannréttindamálum,
lýðræði, réttarreglum og kynjajafn-
rétti eru kjarni Norrænu leiðarinnar
og þau ætti að hafa að leiðarljósi í bar-
áttunni við COVID-19 og fullnustu
áætlunarinnar um sjálfbæra þróun
fyrir 2030.
Sjálfbær endurreisn. Endurreisn-
ina sem fara mun fram í kjölfar
COVID-19-faraldursins um allan
heim, verður að nýta til að byggja
betri, öflugri og grænni samfélög. Við
styðjum eindregið betri framkvæmd
áætlunarinnar um sjálfbæra þróun
fyrir 2030 og Parísarsamningsins. Við
erum staðráðin í að vinna að grænum,
sjálfbærum umskiptum á Norður-
löndunum og um allan heim, ekki síst í
fátækustu og viðkvæmustu ríkjunum.
Við þurfum að tryggja að íbúar okkar
búi yfir réttu færninni til að mæta
kröfum hins nýja vinnumarkaðar.
Sanngjörn endurreisn fyrir alla:
Einnig þarf að styðja við verkefni sem
miða að auknu kynjajafnrétti og meiri
jöfnuði í heiminum. Sameinuðu þjóð-
irnar þurfa að grípa til fleiri ráðstaf-
ana gegn kerfisbundnu ranglæti sem
veldur sundrung í samfélögum okkar.
Nálgunin að sjálfbærari félags- og
efnahagslegri endurreisn þarf að taka
mið af sanngirni og þátttöku allra,
þannig að enginn verði skilinn eftir.
Við stöndum að eflingu ráðstafana til
að tryggja mannréttindi og að konur
njóti þeirra til jafns við karla, ekki síst
með tilliti til réttinda á sviði kyn- og
frjósemisheilbrigðis. Stuðningur við
efnahagslega valdeflingu kvenna þarf
að vera forgangsmál í stefnunni um
endurreisn efnahagslegs vaxtar og við
sköpun nýrra starfa.
Efling almenns öryggis. Sameinuðu
þjóðirnar hafa leikið lykilhlutverk við
eflingu sameiginlegs öryggis okkar,
þar með talið með fyrirbyggjandi
ríkjasamskiptum og friðargæsluverk-
efnum á síðastliðnum 75 árum. Nor-
egur mun sitja í Öryggisráðinu árin
2021-2022 og því munu norrænu ríkin
enn á ný geta stuðlað að skilvirkara og
gagnsærra starfi innan Öryggis-
ráðsins. Í sameiningu höfum við á
Norðurlöndunum langa hefð fyrir að
finna lausnir í ágreiningsmálum og við
að koma í veg fyrir átök. Við munum
áfram þrýsta á um framkvæmd að-
gerðaáætlunar fyrir konur, frið og ör-
yggi, sem var samþykkt fyrir 20 árum.
Í ljósi sterkra hefða okkar fyrir bar-
áttu í mannúðarmálum hyggjumst við
halda áfram viðleitni okkar til að
tryggja að fólk í neyð fái þá bráða-
aðstoð sem það þarfnast.
Sjötíu og fimm árum eftir Hiro-
shima og Nagasaki, og 50 árum eftir
gildistöku samningsins um að dreifa
ekki kjarnavopnum (NPT), er kjarn-
orkuafvopnun enn jafn mikilvæg fyrir
sameiginlegt öryggi okkar og áður.
Skipulag vígbúnaðareftirlits um allan
heim býr við mikið álag, en sum ríki
brjóta gegn ákvæðum fyrri samninga
og stækka nú kjarnorkuvopnabúr sín.
Fjölþjóðlega samvinnu þarf til ef finna
á lausnir og samningurinn um að
dreifa ekki kjarnavopnum er hryggj-
arstykkið í viðleitninni við að fram-
fylgja kjarnorkuafvopnun.
Yfirstandandi heimsfaraldur hefur
gert það deginum ljósara að heim-
urinn þarfnast meiri samvinnu. Við
þurfum að efla þær stoðir sem sam-
vinnan byggir á. Við höfum tækifæri
til að velja þá vegferð sem fram undan
er, þannig að við nýtum núverandi
tækifæri til að endurbyggja samfélög
okkar í þágu komandi kynslóða með
kynjajafnrétti, jöfnuð, frið, umhverf-
isvernd og sjálfbærni að leiðarljósi.
Við í norrænu ríkjunum höfum gert
upp hug okkar hvað varðar framtíð-
arvegferð okkar. Efling Sameinuðu
þjóðanna og alþjóðlegrar samvinnu er
lykilatriði fyrir sameiginlegt öryggi,
hagsæld og hagsmuni okkar. Núver-
andi og komandi kynslóðir vænta
einskis minna.
Við skulum því árétta skuldbind-
ingar okkar við grundvallargildi þau
sem Sameinuðu þjóðirnar voru stofn-
settar á og aðstoða við að byggja
öruggari og betri framtíð fyrir kom-
andi kynslóðir, með hagsæld fyrir alla.
Við erum sterkari saman.
Eftir Katrínu
Jakobsdóttur, Mette
Frederiksen, Sönnu
Marin, Ernu Sol-
berg og Stefan
Löfven
» Yfirstandandi heims-
faraldur hefur gert
það deginum ljósara að
heimurinn þarfnast
meiri samvinnu.
Katrín Jakobsdóttir
Katrín Jakobsdóttir er forsætisráð-
herra Íslands, Mette Frederiksen er
forsætisráðherra Danmerkur, Sanna
Marin er forsætisráðherra Finnlands,
Erna Solberg er forsætisráðherra
Noregs og Stefan Löfven er forsætis-
ráðherra Svíþjóðar.
Öflugri norræn samvinna innan öflugri Sameinuðu þjóðanna
Mette Frederiksen Sanna Marin Erna Solberg Stefan Löfven