Morgunblaðið - 12.11.2020, Page 12
12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. NÓVEMBER 2020
GRUNNUR AÐ
GÓÐRI HEILSU
Vissir þú að um 80% af ónæmiskerfinu eru í meltingarveginum?
KEFIR er auðugur af lifandi góðgerlum sem fjölmargar rannsóknir
hafa sýnt að bæta meltinguna og viðhalda heilbrigðri þarmaflóru.
Hann inniheldur einnig mikið af próteini, kalki og nauðsynlegum
vítamínum eins og B12.
KEFIR - KOMDU HEILSUNNI Í JAFNVÆGI
Einn af kennurunum mínum ílæknadeild Háskóla Íslandssagði einhverju sinni við
okkur nemendur sína að ef hreyfing
væri tafla eða pilla myndu allir
læknar skrifa upp á slíka lyfseðla
fyrir skjólstæðinga sína. Ég tek
heilshugar undir þessi orð. Tel að
hreyfipillan yrði notuð bæði sem
forvörn og meðferð og líklegast
yrðu allir, veikir jafnt sem hraustir,
settir á hana. Ætli þetta yrði ekki
mest selda lyf í heimi?
Myndi lengja lífslíkur
Hreyfipillan yrði sennilega besta
forvörn sem völ væri á fyrir til að
mynda hjarta- og æðasjúkdóma,
verkjasjúkdóma, krabbamein og svo
mætti lengi áfram telja. Pillan
myndi draga umtalsvert úr líkum á
brjóstakrabbameini hjá konum sem
og blöðruhálskirtilskrabbameini
meðal karla. Þannig leikur enginn
vafi á því að pillan myndi í raun
lengja lífslíkur fólks töluvert.
Hreyfipillan nýttist líka sem við-
bótarmeðferð við fjölda krabba-
meina, hjarta- og æðasjúkdóma,
kvíða, þunglyndi og jafnvel sem að-
almeðferð við langvinnum verkjum
og hrumleika.
Þessi ofurpilla fengist í öllum
regnbogans litum allt eftir því
hvaða eiginleika hún ætti að hafa,
eins og til dæmis að styrkja vöðva,
þol eða andlega vellíðan. Líklega
væru þó flestar gerðir hreyfipill-
urnar gæddar fleiri en einum eigin-
leika. Eitt af því besta við hreyfi-
pilluna væri þó að hún væri nær
laus við allar aukaverkanir, ólíkt
öðrum lyfjum. Það er augljóst að
það væri öllum til hagsbóta að taka
inn þetta undralyf, sem í raunveru-
leikanum er ekki til.
30 mínútur á dag
Að hreyfa sig er oft jafngóð
lausn og sú að taka lyf, enda þótt
hún krefjist aðeins meira framlags
af okkar eigin hálfu. Lausnin er
hreyfing. Við getum sjálf farið út
að ganga eða hreyft okkur með
öðru móti. Sjálfur hjóla ég oftast til
vinnu en hreyfi mig einnig mér til
ánægju og heilsubótar. Hreyfingin
hefur alla sömu kosti og hreyfipill-
an. Hún þarf þó hvorki að kosta
mikla peninga né tíma, en ráðlegg-
ingar landlæknis eru þær að fólk
ætti að hreyfa sig í 30 mínútur á
dag, fimm daga vikunnar.
Samkvæmt viðmiðum landlæknis
þarf hreyfingin að vera af meðal-
mikilli ákefð en það þýðir að ganga
rösklega eða skokka létt svo hjart-
slátturinn rísi aðeins. Nánari útlist-
un á viðmiðum landlæknis má finna
á heilsuvera.is. Þetta eru þó ein-
ungis lágmarksviðmið og rann-
sóknir sýna að þú getur aukið
ávinninginn með því að hreyfa þig
meira. Það má hreyfa sig upp í
margföld lágmarksviðmið án þess
að það hafi ókosti í för með sér.
Spjallgöngutúr með vini eða vin-
konu er líklega of hægur til þess að
ná þessum lágmarksviðmiðunum,
þó hann hafi vissulega ýmis önnur
jákvæð áhrif.
Ganga, hlaupa eða hjóla
Fyrir þá sem eiga erfitt með að
byrja að hreyfa sig hefur heilsu-
gæslan úrræði eða svokallaða
hreyfiseðla. Hreyfiseðillinn er með-
ferðarkostur við sjúkdómum eða
einkennum þeirra sjúkdóma sem
vitað er að regluleg hreyfing getur
haft umtalsverð áhrif á, eins og syk-
ursýki 2 eða offitu. Seðlar þessir
eru gerðir í samráði við hvern og
einn sjúkling og sett upp raunhæf
áætlun til þess að auka við hreyf-
ingu. Áætluninni er svo fylgt eftir
af hreyfistjóra. Það er aldrei of
seint að byrja því hreyfingin er
bæði gagnleg sem forvörn og með-
ferð og ávinningurinn því mikill. Ég
legg því til að allir hefji meðferð
með „hreyfipillunni“ og fari út að
ganga, hlaupa, hjóla eða í aðra
heyfingu sem gott gerir.
Hreyfipillan er
besta forvörnin
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Útivera Hreyfingin þarf að vera af meðal-mikilli ákefð sem þýðir að ganga
rösklega eða skokka svo hjartsláttur rísi aðeins, segir Ívar læknir hér á hjólinu.
Heilsuráð
Ívar Örn Clausen
læknakandídat á Heilsugæslunni
i Mosfellsumdæmi.
Unnið í samstarfi við Heilsugæslu
höfuðborgarsvæðisins.
Kristín Heiða Kristinsdóttir
khk@mbl.is
Ég fékk hugmyndina aðþessu fyrir meira en ára-tug, þegar ég var í heim-sókn hjá dóttur minni sem
þá bjó úti í Danmörku. Við fórum oft
saman á nytjamarkaði og þar sá ég
gríðarlega mikið af gömlum útsaums-
myndum. Einn góðviðrisdaginn sagði
ég við dóttur mína þar sem við sátum
saman úti í sólinni að ég væri að hugsa
um að yfirdekkja sjálf sófann minn í
borðstofunni heima með gömlum út-
saumsmyndum,“ segir Sigrún Gunn-
arsdóttir sem óð í verkið þegar heim
var komið. „Meðfram þessari vinnu
minni með sófann gerði ég líka eina
tösku úr útsaumsmyndum. Þetta er
taska til að hengja á sig og ég notaði
klukkustreng í stað axlarbands. Þetta
var fyrsta taskan sem ég gerði og ég
fór svo seinna líka að gera kolla með
útsaumsáklæði, fyrst fyrir dóttur mína
og vinkonur hennar, en seinna til að
selja,“ segir Sigrún sem alltaf finnur
Gefur til baka
til samfélagsins
Sigrún Gunnarsdóttir greindist með brjóstakrabba-
mein fyrir tæpum þremur árum. Hún vill gefa sam-
félaginu til baka, þakka fyrir að hafa fengið lækningu
og hjúkrun. Það gerir hún með því að selja kolla
og töskur sem hún býr til úr gömlum útsaumi, en
andvirðið rennur óskert til Ljóssins, endurhæfingar-
miðstöðvar fyrir krabbameinsgreinda.
Morgunblaðið/Eggert
Skapandi Sigrún með fyrstu útsaumstösku sína þar sem gamall klukkustrengur er í hlutverki axlarbands.