Málfríður - 15.12.1985, Side 11
5. Athafnir: Þjálfun í sögnum
(nútíð — þátíð).
Svona er hægt að þjálfa
„spontant“ notkun í ákveðnum
þáttum tungunnar.
A. II.
1. Nemendur hlusta eftir
ákveðnum (einangruðum)
orðum í samtali.
VERKEFNI:
a) Eyðufyllingaverkefni:
nem. skrifa orðin sem vant-
ar í eyðurnar.
b) Fjölvalsverkefni: nem.
krossa við rétt framhald
setninga.
c) Nem. endursemja samtal
sem horft hefur verið á og
leika það síðan (hentar vel
sem para- eða hópvinna).
Benda má á samtöl í fyrsta
þættinum af Hildi og sam-
töl í Vil du se min smukke
navle (t.d. samtal milli
sænska kaupmannsins og
Claus).
B. Ef sýndir eru lengri kaflar eða
heilar myndir verða verkefnin
að vera annars eðlis. Þá má
hugsa sér eftirfarandi verkefni:
1. Nem. fylgjast með aðalsögu-
þræði.
Verkefni: krossaspurningar
(spurt er um einstakar per-
sónur eða atburði). Verkefn-
ið er leyst á meðan horft er á
myndina.
2. Nemendur fá texta þar sem
atburðarásinni hefur verið
ruglað. Nemendur horfa á
þáttinn og eiga síðan að setja
atburðina í rétta röð. (Nem-
endur geta unnið þetta einir
sér eða í hópum.) Einnig má
númera textana frá 1 - ? á
meðan þeir horfa, en þá
þurfa þeir að þekkja verkefn-
ið vel áður en sýning byrjar.
Tilvalið er að nemendur beri
saman úrlausnir sínar í lok
kennslustundar.
3. Velja úr þætti sem tengjast
daglegu lífi; matarinnkaup-
um, alm. verslun, leiðbein-
ingum, o.s.frv. og nota þá til
að æfa ákv. orðaforða. Nem-
endur geta síðan notað orða-
forðann í samtalsæfingum á
eftirfarandi hátt.
a) Nem. fá uppgefið hvað
annar aðilinn segir og
hlusta eftir svörum hins.
b) Hér geta nemendur sam-
hliða tekið eftir því í
hvernig sálarástandi við-
komandi persóna er (reið
- glöð - sorgmædd -
þreytt) og reyna síðan að
endurskapa það í samtals-
æfingum sem byggja á því
Jóna Sætran
sem horft hefur verið á.
c) Nemendur Ieggja mat á
framkomu og samskipti
þeirra persóna sem fram
koma, annað hvort í formi
fjölvals-, eða beinna
spurninga eða ritgerða.
4. Nemendur eiga að lýsa
ákveðinni persónu eða
ákveðnum atburði.
a) Nemendur fá uppgefin
mörg lýsingarorð og
merkja við þau orð sem
eiga við ákveðna persón-
u(r) eðaatburð(i).
b) Nem. skrifa niður stikk-
orð á meðan þeir horfa á
þáttinn. Segja síðan frá
viðkomandi persónu eða
atburði eða skrifa niður
lýsinguna eða frásögnina.
Nemendur geta unnið
einir sér eða fleiri saman,
eftir því sem verkast vill.
5. a) Upphaf þáttar er sýnt,
spennandi atburðarás.
Nemendur eiga að geta
sér til um framhaldið.
Þegar nem. hafa hugsað/
talað/skrifað um það sem
þeir telja eðlilegt fram-
hald er framhald þáttar-
ins sýnt og borið saman
við vinnu nemenda.
b) Sýna má á sama hátt endi
á e-m atburði og spyrjast
fyrir um aðdragandann.
c) Sýna upphaf og endi at-
burðar og tala/skrifa um
millikaflann.
Það sem hér hefur verið nefnt eru
einungis tillögur að notkun mynd-
banda í tungumálakennslu. Sumar
þeirra höfum við, eða aðrir, reynt
með góðum árangri, aðrareigum við
eftir að sjá hvernig reynast. Mynd-
bandið er skemmtileg viðbót við
þau kennslugögn sem við notum nú
þegar og það er okkar að móta
notkun þess á þann veg að það verði
sem eðlilegastur hluti af kennslu-
stundinni, en ekki einhver sérstakur
viðburður, sem er á dagskrá tvisvar
til þrisvar á vetri; úr tengslum við
annað námsefni.
Brvnhildur Ragnarsdóttir er kennari
við Gagnfræðaskólann í Mosfells-
sveit.
Jóna Björg Sætran er kennari við
Fjölbrautaskólann í Breiðholti.
11