Málfríður - 15.12.1994, Page 4

STAÐA OG FRAMTÍÐ
TUNGUMÁLAKENNSLU
Á ÍSLANDI
Laugardaginn 9. apríl sl.
stóðu STÍL-samtök tungu-
málakennara á íslandi og
stofnun í erlendum tungu-
málum við Háskóla íslands
fyrir ráðstefnu sem bar
heitið „staða og framtíð
tungumálakennslu á ís-
landi“. Tilgangur ráðstefn-
unnar var að vekja athygli
á og skerpa umræðuna um
mikilvægi tungumálakunn-
áttu fyrir íslendinga. For-
seti íslands frú Vigdís Finn-
bogadóttir setti ráðstefn-
una og síðan flutti Ólafur
G. Einarsson menntamála-
ráðherra ávarp. Fimm er-
indi voru flutt á ráðstefn-
unni og birtast fjögur þeirra
hér í blaðinu. Um 200
tungumálakennarar af öllu
landinu sátu ráðstefnuna
og er augljóst að umræður
af þessu tagi efla mjög sam-
stöðu og fagvitund okkar
tungumálakennara.
Hafdís Ingvarsdóttir:
í LEIT AÐ FAGMENNSKU
Grein þessi er byggð á erindi um stöðu og framtíð
tungumálakennslu á íslandi sem flutt var í Borgartúni
9. apríl 1994
Vart er hægt að ræða stöðu
og framtíð tungumálakennslu án
þess að ræða um leið menntun
tungumálakennara. Forsenda
þess að geta breytt kennsluhátt-
um í tungumálum og starfað
þannig í takt við nýja tíma er að
í boði sé vönduð kennaramennt-
un.1 Metnaðarfull kennara-
menntun sem hefur fagmennsku
að leiðarljósi krefst samstarfs
margra aðila því að það er ekk-
ert einfalt verk að skapa fag-
mann. Þetta leiðir okkur að kjarna
málsins; þremur meginspurning-
um sem við þurfum að leita svtira
við þegar við hugum að fag-
mennsku tungumálakennarans:
1. Hvað er fagmaður?
2. í hverju felst fagmennska
tungumálakennarans?
3. Hvernig er staðið að uppbygg-
ingu fagmennsku tungumála-
kennarans?
Þeirri fyrstu má svara á ein-
faldan hátt,- Fagmaður býr yfir
sérþekkingu sem leikmaður hef-
ur ekki. Önnur spurningin er
öllu flóknari því að sönnu skort-
ir frekari rannsóknir á fag-
mennsku tungumálakennamns, í
hverju hún er nákvæmlega fólg-
in.2 Eg vil þó leyfa mér að halda
því fram að sérfræðiþekking
hans sé í megindráttum fjór-
þætt, samofin úr fjórum jafn-
gildum þáttum sem allir fléttast
saman, styrkja og styðja hver
annan og mynda saman vef fag-
mennskunnar. Þessir þættir eru:
1. Færni eða leikni í að beita
tungumálinu í ræðu og riti.
2. Þekking og skilningur á menn-
ingu þeirra þjóða sem tala
málið.
3. Vitneskja og færni í að tala um
tungumálið, stundum nefnt
„metaþekking" á fagmáli.3
4. Þekking og leikni í hvernig
best sé að miðla málinu til
annarra, öðru nafni kennslu-
fræði.4
Þetta eru þeir grunnþættir
sem tungumálakennari þarf að
hafa á valdi sínu til að hafa mögu-
leika á að uppfylla þær kröfur um
fagmennsku sem gera verður til
4