Málfríður - 15.05.2003, Side 28
Ég held að það
sé óhætt að
segja að allir
þátttakendur
hafi skemmt sér
prýðilega við að
útbúa sannkall-
aða draumaver-
öld tungumála-
kennara, a.m.k.
urðu umræð-
urnar mjög
fjörugar!
28
löndum hvort tungumálakennarar upplifa
sig sem undirokaðan og vanmetinn hóp
eða ekki og hvort þeir eiga við mörg stór
vandamál að etja í daglegu starfi. Það seg-
ir sig t.d. sjálft að ýmsar ytri aðstæður eru
gjörólíkar í löndum Austur- og Vestur-
Evrópu. Sumt virtist þó svo til alþjóðlegt:
Oánægja með laun (í mismiklum mæli
þó), of mikið vinnuálag, of stórir
nemendahópar, skortur á áhuga hjá nem-
endum, agaleysi, og síðast en ekki síst,
skilningsleysi yfirvalda og þjóðfélagsins á
störfum tungumálakennara (og kennara
almennt). Undantekningalaust sáu allir
ýmislegt í sínu landi sem betur mætti
fara.2
Ég held að það sé því óhætt að segja að
allir þátttakendur hafi skemmt sér prýði-
lega við að útbúa sannkallaða draumaver-
öld tungumálakennara, a.m.k. urðu um-
ræðurnar mjög fjörugar! Eins og fýrr sagði
unnum við út frá plaggi sem útbúið var í
vinnustofu í desember 2001 og höfðum
við öll kynnt okkur það áður en til Graz
var komið. Því var skipt í sjö þætti, en þeir
eru: Starfsaðstæður tungumálakennara, af-
staða nemenda til tungumálakennara og -
náms, afstaða annars skólafólks til tungu-
málakennara, möguleikar til starfsþróunar
(símenntun o.s.frv.), afstaða þjóðfélagsins
(foreldra, yfirvalda, fjölmiðla o.s.frv.) til
tungumálakennara, það sem þjóðfélagið
gerir fyrir tungumálakennara og það sem
tungumálakennarar gera fýrir þjóðfélagið.
Að mati flestra var Undraland ársins
2001 í mörgurn tilvikum of draumóra-
kennt og því var tekin sú afstaða að leitast
við að færa það nær raunveruleikanum án
þess að glata hóflegri bjartsýni, ef svo má
að orði komast. Þetta þótti ráðlegt þar sem
2 Þess má geta að töluverður tími fór í að ræða
hvort staða okkar sé verri en kennara yfirleitt og
hvort rétt sé að einangra umræðu um stöðu
tungumálakennara frá öðrum kennarahópum.
Ekkert lokasvar fékkst við þeirri spurningu en
virtust flestir sammála um að við tungumálakenn-
arar eigum ótal margt sameiginlegt innan okkar
hóps í alþjóðlegu tilliti (í þessu tilviki evrópsku
tilliti), jafnvel meira en með öðrum kennurum í
heimahögum (t.d. það að vera boðberar annarra
menningarsvæða, geta fjallað næstum um hvað
sem er í kennslunni — t.d. með lestri texta um
hin ólíkustu málefni — og þjálfa markvisst sam-
skiptahæfni nemendaj.Við eigum líka í mörgum
löndum ffekar undir högg að sækja en kennarar í
„hagnýtari" greinum, s.s. raungreinum.
til stendur að fínpússa lýsingu Undra-
landsins enn frekar á yfirstandandi ári og
nýta það til að benda á raunhæfar leiðir til
úrbóta fýrir tungumálakennara.
Þátttakendum vinnustofunnar var skipt
upp í fjóra hópa (tvo frönskumælandi og
tvo enskumælandi) og gerðu þeir hver
sína breytingatillögu á Undralandinu. Ekki
vannst tími til að sameina allar hugmynd-
irnar og búa til eina lokaútgáfu svo of
snemmt er að kynna Undralandið til hlít-
ar þegar þetta er ritað. Hér skal þó nefna
nokkur „ófinpússuð“ dæmi um þá
draumaveröld sem kannski bíður okkar í
framtíðinni. Það er svo hollt og gott að
láta sig dreyma...:
• Tungumálakennarar fá góð samkeppnis-
hæf laun.
• Kennsluskylda er 10—15 stundir á viku
og nemendahópar smáir (12—16 nem-
endur).
• Kennsla fer fram í afar vel útbúnum
kennslustofum.
• Tungumálakennarar hafa aðgang að vel
útbúinni tungumálaupplýsingamiðstöð,
hver í sínum skóla, þar sem öll nútíma-
tækni er nýtt til hins ýtrasta.
• Nemendur telja tungumálanám sitt afar
gagnlegt, bæði til skemmri og lengri
tíma litið.
• Nemendur eru alltaf (allavega næstum
því...) áhugasamir, opnir fýrir ólíkum
kennsluaðferðum og sýna það í verki.
• Tungumálakennarar eru virtir af sam-
starfsfólki sínu.
• Allir sem starfa að skólamálum skilja að
tungumálanám er mikilvægt og að
tungumálakennarar stuðla m.a. að því að
efla samskiptahæfiii nemenda almennt.
• Tungumálakennurum er gert auðvelt að
sinna endurmenntun, m.a. með náms-
ferðum til landa þar sem kennslumálið
er talað (hér er gert ráð fýrir að forfalla-
kennsla sé fáanleg hvenær sem er).
• Tungumálakennarar taka virkan þátt í
rannsóknastarfi og þróunarverkefnum.
• Tungumálakennarar njóta virðingar yf-
irvalda sem bera ávallt undir þá allar
breytingar á starfi þeirra áður en þeim er
hrint í framkvæmd.
• Fjölmiðlar gefa jákvæða ímynd af
tungumálakennurum og sérþekkingu
þeirra og bjóða þeim reglulega að ræða
kennslutengd mál.