Hinsegin dagar í Reykjavík - aug. 2007, Síða 42
42
Gleðiganga
í sól og regni
Hver segir svo að drottingar geti ekki drifið
sig þegar á dynur?
Það verður að segjast að eftir þetta
hefur fólki verið umhugað að setja á sig
vatnshelt make-up og hafa regnhlíf með sér
í gönguna! Enn eitt dæmi um aðlögunarhæfni
og vilja fólks og sýnir líka að þessi ganga
verður gengin þótt á móti blási og niður
rigni.
af hverju gleðiganga?
Stundum er ég líka spurð af hverju við
förum í þessa göngu og af hverju hún heiti
gleðiganga en ekki skrúðganga eins og
sú á 17. júní. Vissulega er gleðigangan
skrúðganga í þeim skilningi að fólk skreytir
sig og er marglitt og fjölskrúðugt. En við
leggjum áherslu á gleðina og tilfinninguna
sem sterkasta aflið í göngunni. Ásamt
ættingjum okkar og vinum fetum við í
fótspor milljóna fólks sem gengið hefur á
undan okkur frá því að fyrsta gangan var
farin í júní 1970 í New York. Sú ganga var
til að minnast Stonewall-uppreisnarinnar
árið áður í Greenwich Village þar í borg.
Uppreisnin markaði upphaf nútíma réttinda-
baráttu samkynhneigðra, tvíkynhneigðra
og transgender fólks um heim allan – sem
best er að kalla hinsegin hér eftir til
hægðarauka.
Síðan hefur gleðiganga verið gengin
á hverju ári í hundruðum borga og sífellt
bætast fleiri við. Eftir að Sovétríkin leystust
upp árið 1991 hafa samtök hinsegin fólks í
Austur-Evrópu barist hetjulega fyrir því að
halda sínar gleðigöngur og efna til hátíðar.
Þeirri baráttu langt frá því að vera lokið og
sömu sögu er að segja um mörg önnur lönd
í flestum heimsálfum. Raunar þurfum við
ekki að leita langt til að sjá misréttið í raun,
því að réttindi hinsegin fólks eru vægast
sagt bágborin hjá nágrönnum okkar í Fær-
Katrín jónsdóttir
Sumarið á Íslandi birtist á margan hátt.
Þá eru næturnar auðvitað bjartar og
þá er aðeins hlýrra en venjulega og
náttúrlega minni snjókoma. Svo er það
dagatalið sem segir að kominn sé júní
eða júlí og svo framvegis. Fyrir mig er
sumarið komið þegar fólk á förnum
vegi spyr hvort ég sé „þessi göngu-
stjóri fyrir gleðigönguna. Og verður
ekki líka ganga í ár?“ Ég svara hvoru
tveggja játandi.
Það verður
gleðiganga í
ár og þetta er
í fimmta sinn
sem ég verð göngu-
stjóri þessa frábæra
fyrirbæris, en Hinsegin
dagar hafa staðið fyrir
hátíðarhöldum með
göngu og skemmtidagskrá að henni
lokinni síðastliðin átta ár.
Ég var göngustjóri í fyrsta sinn árið 2003,
en þá gegndum við Guðbjörg Ottósdóttir
því hlutverki. Og það var einmitt árið sem
rigndi stanslaust frá því að gangan lagði
af stað og þar til skemmtidagskránni lauk í
Lækjargötu.
Öll þessi rigning hafði auðvitað mikil
áhrif á öll flottu atriðin í göngunni. Allt
make-up fór til fjandans og tjull og pallí-
ettur rennblotnuðu og límdust við fætur
og mjaðmir þátttakenda í staðinn fyrir að
flagra um létt og leikandi eins og stríðinn
ágústþeyr. Draggdrotting Íslands það árið
var með glæsilegt atriði á stórum vagni.
Hluti af því númeri voru litlar kúlur sem
ætlunin var að dreifðust tignarlega út í
loftið undan þar til gerðum loftstraumi
og svifu loks fallega og stillilega til jarðar.
Ekki tókst betur til en svo að kúlurnar
fretuðust aftan úr drottningarvagninum,
klístruðust á allt og alla í rigningunni og
byrgðu ökumönnum annarra vagna sýn.
Ekki einu sinni helíum-blöðrurnar vildu
fljúga til himins! Alveg frábært! Loks voru
allir komnir með eye-linerinn lengst út á
kinn, með tjullið fast í klofinu og útataðir í
örsmáum drottingakúlum. Sjálf gangan tók
einungis þrjú korter.
eyjum og óskiljanlegt hvernig þeir reyna að
leiða hjá sér mannréttindabætur á Norður-
löndum enn þann dag í dag.
af heitu hjarta
Þátttaka fólks í gleðigöngunni er alltaf mjög
persónuleg og markar tímamót fyrir hvern
og einn í fyrsta skipti sem gengið er. Fyrir
marga er þetta ákveðinn tilfinningalegur
þroski, að geta tekið þátt af heilum hug og
heitu hjarta sem hinsegin manneskja. Ein
lesbía sagði við mig eftir að hafa tekið þátt
í göngunni í fyrsta sinn að nú væri hún
loksins frjáls. Ég bað hana að
útskýra nánar fyrir mér við hvað
hún ætti. Þá svaraði hún að fyrst
hún gæti brosað í marga klukku-
tíma í einu ásamt
þúsundum
annarra af því
hún væri lesbía
í gleðigöngu
hinsegins fólks, þá gæti hún
gleymt tárum fortíðar. Þau skiptu ekki máli
lengur.
Enn er það samt þannig að ekki treysta
allir sér í gleðigönguna. Ég heyri það á
hverju ári, jafnvel frá fólki sem er fyrir
löngu komið út úr skápnum og virðist hafa
allt sitt á hreinu, að því finnst það vera
of ögrandi að taka þátt. Stundum segi
ég við þetta fólk að það sé allt í lagi að
brosa í gegnum tárin. Mörg okkar gera það
á hátíðinni. Ekki endilega af sorg og sút
heldur vegna þess að við erum hrærð og
í sérstökum fíling þennan dag. En kjarkur
fólks er mismunandi og það er okkar hinna
að styðja við bakið á öðrum og sýna með
gleði og stolti að það er sjálfsagt að vera
hinsegin og sýna það með glæsibrag um
hábjartan dag í félagsskap þúsundanna.
Gangan – eign okkar allra
Ég geng í fótspor forvera míns, Brendu
Howards, tvíkynhneigðrar baráttukonu frá
New York, en hún var göngustjóri fyrstu
gleðigöngunnar þar í borg árið 1970. Og
raunar geng ég í fótspor þúsunda annarra,
því það er ekki ég sem bý til gönguna held-
ur allt það fólk sem tekur þátt og hefur lagt
á sig ómælt erfiði til að gera allt sem flott-
ast og fallegast. Gangan er eign okkar sem
tökum þátt og þeirra sem styðja við