Fjarðarfréttir - 01.12.1982, Page 31

Fjarðarfréttir
31
„FERÐIN VAR í EINU ORÐI SAGT STÓRKOSTLEG“
Rætt viö unga hljómlistarmenn, Björn Thorodd-
sen og Hjört Howser, sem, m.a. segja frá atvikum
úr hljómleikaferð til Sovétríkjanna.
Ferð hljómsveitar Björgvins
Halldórssonar til Sovétríkjanna i
haust, og frábærar viðtökur sem
hún fékk þar, hefur verið fréttaefni
hér á landi í haust. Fyrir okkur
Hafnfirðinga er gott gengi þeirra
félaga sérstakt ánægjuefni, þar sem
segja má að þetta sé hafnfirsk
hljómsveit.
3 af íslendingunum í ,,bandinu“
búa í Hafnarfirði, og sá fjórði er
fæddur og uppalinn hér. Auk þess
búa Svíarnir tveir, sem með þeim
hafa leikið, í Hafnarfirði sem
stendur.
Okkur Fjarðarfréttamönnum
tókst að fá tvo unga menn úr hljóm-
sveit Björgvins Halldórssonar í stutt
viðtal, þá Hjört Howser, 21 árs
hljómborðsleikara, og Björn
Thoroddsen, 24 ára gítarleikara.
Við byrjum á því að spyrja þá félaga
um feril þeirrra í tónlistinni.
Björn: Ég byrjaði fyrst af einhverju
viti í hafnfirsku hljómsveitinni
„Laufið“ sem var heimsfræg,
a.m.k. í Hafnarfirði, fyrir tæpum
áratug. Eitt sinn spiluðum við á
árshátíð í Öldutúnsskóla og þá bar
fundum okkar Hjartar saman í
fyrsta sinn. Hann var þá nemandi
skólans og fékk að spila í pásunni
ásamt nokkrum félögum sínum.
Það var vægast sagt ömurleg tónlist
hjá þeim, en Hjörtur virtist efni-
legur og við fengum hann til liðs við
okkur- sem rótara.
Hjörtur: Ég lét nú ekki bugast þótt
á móti blési í upphafi, og á næstu
árum lék ég með ýmsum unglinga-
hljómsveitum og síðar með hljóm-
sveitinni „Rock-Opera“, sem var
mjög vinsæl í dreifbýlinu.
Björn: Við lékum svo saman í
hljómsveitinni TIVOLÍ, sem var
með betri hljómsveitum landsins á
þeim tíma, en áður hafði ég m.a.
leikið með athyglisverðri hljómsveit
sem nefndist Reykjavík“.
Hjörtur: Á meðan við vorum í
„Tívolí“ lékum við einnig í hljóm-
sveit sem kallaðist „Stormsveitin".
Þar lékum við að mestu frumsamið
efni, einkum í svokölluðum „djass-
rokk-stíl“, bræðing öðru nafni.
Björn: Þarna þróaðist með okkur
gamall draumur, um að komast til
Kaliforníu, sem er paradís ,,Djass-
rokksins“.
Og þið létuð drauminn rætast?
Björn: Já, einn hráslagalegan
febrúarmorgun '81 greip ég ferða-
töskuna og hélt á suðlægari mið.
Reyndar hafði ég áður sent umsókn
ásamt segulbandsspólu, sem ég
hafði spilað inn á, til úrvals skóla
í Kaliforníu, og fékk sem sagt
jákvæð svör. Næsta árið var ég svo
við nám í rafmagnsgítarleik, undir
handleiðslu frábærra, þekktra
kennara. Þetta er mjög eftirsóttur
skóli, og komast færri að en vilja,
og námið erfitt, en skemmtilegt.
Hjörtur: Það má bæta þvi við að
Björn stóð sig frábærlega vel í skól-
anum, var m.a. valinn ásamt 7
öðrum úr rúmlega 200 nemenda-
hópi, til að spila inn á sérstaka plötu
í nafni skólans.
Þú brást þér líka vestur, Hjörtur?
Hjörtur: Já, ég hélt á sömu slóðir
um vorið, og settist líka á skóla-
bekk. Minn skóli er alhliða tón-
listarskóli, stærri en sá sem Björn
var í, og einnig skipaður frægum
kennurum úr hópi djasshljóðfæra-
leikara. Þarna fór ég í gegnum 3ja
mánaða prógramm, sem bæði er
ágætt útaf fyrir sig og auk þess
góður undirbúningur undir lengra
nám við skólann. En þegar haustaði
hélt ég heim aftur og fór að vinna
í Hljóðrita, við upptökur og hljóð-
færaleik.
Og svo tókuð þið aftur upp sam-
starf í hljómsveit Björgvins.
Hvernig atvikaðist það?
Björn: Björgvin hafði samband við
okkur og bauð okkur að vera með
í hljómsveit, sem aðeins átti að
starfa að ákveðnum verkefnum,
þ.e.a.s. hljómleikaför um landið
ásamt „Úllen dúllen doff“ hópn-
um, og hljómleikaferð um Sovétrík-
in.
Hjörtur: Við slógum til, þetta var
ævintýralegt tilboð. í viðbót við
okkur og frumkvöðlana, Björgvin
og Magnús Kjartansson, bættust
tveir Svíar í hópinn. Þeir voru
staddir hér á landi við að spila með
Bjössa inn á plötuna hans, voru
skólabræður hans í Ameríku.
Hvernig var svo ferðin til Sovét?
Björn: Hún var í einu orði sagt stór-
kostleg. Við ferðuðumst víða, spil-
uðum á fjölmörgum hljómleikjum
og kynntumst ótal hliðum á þessu
viðáttumikla ríki.
Hjörtur: Fólkið var mjög almenni-
legt, vildi leysa öll okkar mál á sem
allra bestan hátt. En ef það gat það
ekki, þýddi ekkert að spyrja hvers-
vegna. Ef eitthvað fékkst ekki, t.d.
einhver matvæli sem okkur langaði
í, var svarið kannski: „Það er
ekkert smjör til“. „Hvers vegna
ekki?“ „Það verður kannski til á
morgun“. Og ekki meira um það.
Fólkið var samt mjög ólíkt, enda
heimsóttum við þarna í raun margar
ólíkar þjóðir sem búa við misjafnar
aðstæður, t.d. varðandi húsakynni.
Sum staðar í „sveitinni“ voru húsin
hálfgerð hreysi.
Björn: Þó ekki verri en maður sá
víða í Bandaríkjunum.
Getið þið rifjað upp einhver atvik
úr förinni?
Björn: Við getum byrjað á því fyrsta
sem kom okkur á óvart í ferðinni.
Við vorum rétt komnir úr vélinni
þegar við heyrðum sagt á íslensku
í hátalarakerfið: „Er einhver hér frá
íslandi?“ Þarna var þá kominn sér-
stakur móttökustjóri, sem annast
móttöku Norðurlandabúa sem
koma til Rússlands. Auk þess var
hann háskólakennari í norsku.
Hann var ótrúlega vel að sér í
íslenskum málefnum. Þegar við
kynntum okkur spurði hann mig
strax hvort ég væri skyldur Gunnari
Thoroddsen.
Hjörtur: Hann talaði lýtalausa
íslensku, hafði orðaforða á við
íslenskan menntaskólakennara og
kunni meira að segja íslenskar klám-
vísur. Það eina sem hann gataði í
var ,,popp-mállýskan“, en hana
gátum við kennt honum.
Björn: Hann ,,rataði“ líka um allt
ísland og kunni skil á mönnum og
málefnum. Þegar við vorum eitt
sinn að ræða um ball sem við
spiluðum á á Patrekstfirði, greip
hann fram í fyrir okkur og lýsti
bænum, nefndi meira að segja
helstu göturnar. Þessi maður var
kornungur og hafði aldrei út fyrir
landamæri Sovétríkjanna komiðl!
Hvernig tóku svo sovéskir áheyr-
endur á móti íslenskri popp-hljóm-
sveit?
Björn: Hljómleikarnir, og undir-
tektir fólksins voru það, en utan
þeirra kom auðvitað ýmislegt upp
sem ekki var eins skemmtilegt.
Hjörtur: Suður við landamæri
Sovétríkjanna og Tyrklands vorum
við eitt sinn staddir á hóteli og
biðum eftir morgunmat í veitinga-
salnum. Við vorum einu gestirnir,
en a.m.k. 8 þjónar á vappi. Lengi
vel virtist enginn þeirra ætla að
þjóna okkur, en loks kom einn
þeirra að borðinu og virtist ætla að
t'aka við pöntuninni. En hann var
ekki fyrr kominn til okkar, en hann
kastaði upp af svo miklum krafti að
allt sem hann hafði látið oní sig um
morguninn flóði um allt. Með það
staulaðist aumingja maðurinn burt,
studdur af kollegum sinum, en við
sátum eftir með æluna allt í kring
um okkur. Við þorðum samt ekki
að fara, höfðum verið varaðir við
blóðhita fólks á þessum suðlægu
slóðum. Eftir hálftíma bið kom loks
annar þjónn að borðinu. Við pönt-
uðum te, og þegar við höfðum feng-
ið það, biðum við hæfilega lengi
meðan það kólnaði í bollunum, en
létum okkur síðan hverfa.
Björn: Þessi bið á veitingastöðum í
Sovétríkjunum er landlæg og er tals-
vert þreytandi fyrir okkur, stressaða
Vesturlandabúa. Oft fær maður líka
í hendurnar matseðil með upp-
lýsingum um 200 rétti en þegar til
á að taka eru aðeins 3-4 á boð-
stólum.
Hjörtur: Þarna suður frá bjuggum
við á hóteli, sem mikil umferðargata
lá nánast í gegn um. Þarna voru
umferðarljós í grennd, og í hvert
sinn sem rautt ljós logaði flautaði
bílastrollan látlaust. Þannig gekk
þetta næstum allan sólarhringinn og
því lítill svefnfriður.
Björn: Einu sinni var okkur boðið
á baðströnd. Það var við lítið stöðu-
vatn, ískalt, áþekkt Hvaleyrarvatni,
ekkert fólk að sjá og hótel sem gæti
hafa verið í niðurníðslu í 50 ár. En
Rússarnir voru mjög stoltir af öllu
saman.
Hjörtur: Seinagangurinn á flestum
Björn Thoroddsen
sviðum átti ekki við okkur, þótt
heimamenn létu sér það vel líka.
Til dæmis er oft óhemjulöng bið
eftir leigubílum. Eitt sinn vorum við
að reyna að ná ,,taxa“ og vorum
orðnir mjög óþolinmóðir, þegar
okkur bauðst að „kaupa“ bíl,
þ.e.a.s. borga fólki fyrir að láta
hann eftir til okkar. Þetta var að
visu ekki leigubíll, heldur rúta af
ansi gamalli gerð, en við létum það
gott heita, þurftum að komast leiðar
okkar. En ekki höfðum við ekið
lengi þegar hún stoppaði og virtist
hreinlega hafa brætt úr sér. Bíl-
stjórinn dreif sig út og tók til við að
rífa vélina í sundur, a.m.k. var hann
kominn með legurnar í fangið á
tímabili. Um síðir komst allt á sinn
stað aftur, og eftir að hafa startað
í hálftíma fór bíllinn loks í gang
aftur. Bílstjórinn var sallarólegur
Hljómsveit Björgvins.
allan tímann, en öll okkar þolin-
mæði var fyrir löngu rokin út í
veður og vind.
Björn: Ég vil taka það skýrt fram
að þessar sögur eru ekki sagðar
íbúum Sovétríkjanna til lasts, þegar
á heildina er litið. Alls staðar var vel
að okkur búið, og greiðasemi
fólksins virtust fá takmörk sett.
Hins vegar er það yfirleitt svo að
það sem er ólíkt því sem maður á
að venjast, og ýmiss konar skakka-
föll, ber oft hæst í minningunni.
Nú hefur hljómsveit Björgvins lokið
hlutverki sínu og er að hætta
störfum. Hvað tekur þá við?
Hjörtur: Ég hef spilað með Mezzo-
forte samhliða hljómsveit B.H.
síðan ég kom heim, og kem til með
að halda því áfram. Svo langar mig
til að ljúka við plötu sem ég er með
i smíðum. Á henni spila ég að mestu
einn, en nota talsvert „elektrón-
íska“ tækni, svo sem trommuheila.
Björn: Ég hef spilað með djass-
hljómsveit Guðmundar Ingólfs-
sonar síðan ég kom frá Banda-
ríkjunum, með nokkrum hléum,
auðvitað. M.a. spiluðum við inn á
plötu Guðmundar, „Nafnakall“ í
sumar. Þarna spila ég með gamal-
reyndum köppum, m.a. Guðmundi
Steingrímssyni og Pálma Gunnars.
Nú er þín eigin plata komin út.
Hverskonar tónlist er að finna á
henni?
Björn: Nýja platan mín, „Svif“,
hefur að geyma þetta sambland af
djassi og rokki, sem sumir vilja
kalla „bræðing". Hún er öll leikin,
„instrumental“, enginn söngur.
Með mér á plötunni spila margir
úrvals hljóðfæraleikarar, svo sem
Jakob Magnússon, Eyþór
Gunnarsson, Kristinn Svavarsson
og Pétur Grétarsson, að ógleymdum
félögum mínum úr hljómsveit B.H.,
Hirti og Sviunum tveimur.
Hjörtur: Þarna er að finna ljúfari
hliðina af „bræðingnum“, mjög
þægileg músik að hluta á í róleg-
heitunum. Sumir segja að best sé að
njóta hennar í heyrnartækjum, á
góðum styrk.
Hafið þið einhver skipuleg fram-
tíðaráform?
Björn: Nei, þetta verður alltaf að
miklu leyti tilviljunum háð. Aðal-
atriðið er að fá nóg að gera, því
annars er ekkert upp úr þessu að
hafa. Maður verður að spila í fleiri
en einni hljómsveit, og fá einhverja
stúdíóvinnu.
Hjörtur: Auk þess freistar það
manns að fara aftur út í heim. Þar
er ekki endilega meira að gera, en
maður lærir mikið á því. Mér finnst
líka gaman að vera músikant frá
svona litlu og lítt þekktu landi. Að
vera Islendingur vekur eitt sér mikla
athygli á manni erlendis.
Við höfum nú rætt við þá félaga
lengi kvölds, margt borið á góma,
en fæst af því fest á blað. Áður en
þeim Birni og Hirti er þakkað fyrir
spjallið og nýju plötuna hans
Bjössa, gefum við þeim kost á að
segja eitthvað að lokum.
Hjörtur: Já, vill ekki einhver leigja
mér íbúð?
Hjörtur Howser