Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2002, Side 25

Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2002, Side 25
Jón Pálsson Búskapur í Fljótsdal á 19. öld Baldvin Benediktsson frá Þorgerðarstöðum skráði eftlr Jóni Pálssyni í Víðivallagerði A fyrsta áratug þessarar aldar var Sigurður Sigurðsson, búfrœðingur frá Langholti í Flóa, að viða að sér efni í búnaðarsögu 19. aldar og í því skyni hafði hann samband við ýmsa fróða menn. Sigurður var fœddur 1864, búfræðingur fá Hólum 1890 og stundaði framhaldsnám í Danmörku 1897-99. Var síðan ráðunautur hjá Búnaðarfélagi Islands til œviloka 1926. „Hafði ferðast um allar sveitir á Islandi, og var allra manna kunnugastur þeim, “segir í ritinu Hver er maðurinn (1944). Meðal þeirra sem Sigurður leitaði til var Baldvin Benediktsson bóndi (1884-1909) á Þorgerðarstöðum í Fljótsdal. Baldvin varfœddur 3. nóv. 1855 oglést 18. okt. 1909. Hann var sonur Benedikts Gunnarssonar, síðast bónda á Arnórsstöðum á Jökuldal, og Kristrúnar Sigfúsdóttur (Jónssonar) frá Langhúsum (systur Sigfúsar á Skjögrastöðum). Benedikt var bróðir Gunnars snikkara á Bessastöðum, Gunnars bónda á Brekku og Sigurðar Gunnars- sonar, prófasts á Hallormsstað (Gunnar á Brekku var afi Gunnars skálds og Sigurður á Hallormsstað afi Guttorms Pálssonar skógarvarðar). Þetta œttfólk er kallað Skíða- Gunnarsætt. Baldvin hafði ritað ýmsan fróðleik um ábúendur, búskap, búhætti o.fl. í Fljótsdal, einkum á fýrri hluta 19. aldar, eftir gömlum manni og margfróðum, Jóni Pálssyni í Víðivallagerði, með það í huga að rita búnaðarsögu hreppsins en afþví varð ekki ogsendi hann Sigurði hluta afþví, sbr. bréfhans dags. 11. maí 1906 sem birt er hér að framan. Jón Pálsson er fœddur um 1805 (eða 1806) og varð nœstum 100 ára gamall. Hann var sonur Páls Þorsteinssonar; bónda í Bessastaðagerði og á Víðivöllum fremri, og konu hans, Unu Sveinsdóttur frá Klúku. Páll var sonur Þorsteins Jónssonar á Melum, sem Melaœtt er rakin frá, og 2. konu hans, Sólveigar Pálsdóttur frá Melum. Jón var fyrst bóndi á Kleif síðan húsmaður á Skriðuklaustri og loks bóndi í Víðivallagerði. Hann er enn skráður bóndi í Gerði 1880 (77 ára ekkill) en 1890 er Þorsteinn sonur hans tekinn við. „Jón Pálsson b. í Víðivallagerði, dó á 100. ári 1906, í apríl, vantaði fáa mánuði í tírœtt; hafði lengi verið blindur, en fékk síðast aftur talsverða sjón sjálfkrafa. Hann átti Guðrúnu Þorsteinsdóttur frá Egilsstöðum. Þ.b. Oddur, Þorsteinn, Páll, Una, Ingibjörg. Öll óg. bl., nema Þorsteinn. Launson Jóns við Ragnheiði Þorsteinsdóttur frá Hamborg, hét Magnús. “ (Ættir Austfirðinga I, 214). Jón er heimildarmaður nokkura sagna í Sigfúsarsögum, t.d. sögunnar af Snæfells- þjófunum (IX, 165), og kallar Sigfús hann jafnan „Jón gamla, “ en hann var líka nefndur Jón blindi. 23
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164

x

Múlaþing: byggðasögurit Austurlands

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Múlaþing: byggðasögurit Austurlands
https://timarit.is/publication/1153

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.