Morgunblaðið - 07.10.2021, Qupperneq 33

33
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. OKTÓBER 2021
Hálft ár er til
næstu borgarstjórn-
arkosninga. Ef litið er
á meirihlutasáttmála
Samfylkingar, Við-
reisnar, Pírata og
Vinstri-grænna kem-
ur í ljós að margt sem
þar er nefnt hefur
ekki verið gert á kjör-
tímabilinu. Síst ber þó
að vanmeta það sem
gert hefur verið af
góðum hug svo því sé haldið til
haga. En þjónusta við fólkið sjálft
hefur ekki verið í forgangi. Þarfir
fólksins og hvernig þeim er mætt
á að vera fyrst í forgangsröðinni
og síðan allt hitt eins og við í
Flokki fólksins segjum.
Íbúðaskortur og biðlistar
Borgin er í vexti en samt hafa
ekki verið færri íbúðir á markaði í
Reykjavík frá 2017 og sölutími
fasteigna er í sögulegu lágmarki.
Ástæðan er fyrst og fremst skort-
ur á lóðaframboði hjá Reykjavík-
urborg. Slegist er um hverja eign.
Sérstaklega er skortur á hag-
kvæmu húsnæði og sérbýlum.
Lóðaskorturinn kemur í veg fyrir
hagkvæma húsnæðisuppbyggingu
og hagkvæm hús verða ekki byggð
á þéttingarreitum. Langur biðlisti
er eftir félagslegri leiguíbúð og
sértæku húsnæði fyrir fatlaða.
Fátækt er vandamál í Reykja-
vík. Lágtekjufólk, sem oft er ör-
yrkjar og einstæðir foreldrar á
leigumarkaði, á iðulega ekki eftir
krónu þegar búið er að borga leig-
una. Þetta fólk er nauðbeygt til að
setja allt sitt traust á hjálpar-
stofnanir.
Þjónustu við börn er ábótavant
og biðlistar eftir sálfræðingum og
talmeinafræðingum eru t.d. í sögu-
legu hámarki. Á þremur árum hef-
ur biðlisti eftir fagfólki í skóla-
þjónustu nærri þrefaldast og nú
bíða 1.448 börn eftir fagþjónustu
Skólaþjónustunnar.
Ef horft er til eldri borgara þá
hafa hugmyndir um sveigjanleg
starfslok og loforð um virka þátt-
töku þeirra sem hafa verið utan
vinnumarkaðar ekki verið efnd.
Atvinnutækifæri fatlaðs fólks og
fólks með skerta starfsgetu eru
sárafá.
Grænum áherslum hampað
meðan metan er brennt á báli!
Meirihlutinn talar um hjól sem
samgöngutæki en innviðum er
ábótavant. Hleðslustöðvar hafa
ekki verið settar nógu víða þrátt
fyrir ríka áherslu á að flýta orku-
skiptum. Ekki hefur dregið úr svif-
ryki og umferðarteppur með til-
heyrandi mengun og
ljósastýringarvandamál hafa aldrei
verið í eins miklum ólestri og ein-
mitt nú.
Talað er um grænar áherslur, en
á sama tíma og sagt er að stefna
skuli að því að Reykjavík verði kol-
efnishlutlaus borg fyrir árið 2040 er
verið að brenna metani á báli í
stórum stíl!
Hvar er „Hlaðan“?
Samfylkingin, Viðreisn, Píratar
og Vinstri-græn spyrja ekki um
kostnað við innleiðingu á stafrænni
tækni. Peningaupphæðin sem þjón-
ustu- og nýsköpunarsvið fær á
þremur árum er 10 milljarðar
króna! Fá af þeim stafrænu stór-
verkefnum sem koma átti í virkni á
tímabilinu hafa litið dagsins ljós.
Þar má nefna „Hlöðuna“ og
„Gagnsjá“.
Ævintýralegar upphæðir hafa
streymt í alls konar tilraunaverk-
efni. Enn er beðið eft-
ir „Hlöðunni“, nýju
upplýsingastjórn-
unarkerfi borgar-
innar, sem líta átti
dagsins ljós 2019 en
hefur ekki enn tekist
að innleiða m.a. vegna
meintra öryggis-
vandamála. Annað
stórverkefni sem ekki
hefur klárast en stór-
ar fjárhæðir hafa far-
ið í er „Gagnsjáin“,
nýtt skjala- og upp-
lýsingakerfi og endurhönnun svo-
kallaðra „Minna síðna“. Gagn-
sjánni er lýst þannig að með henni
taki borgin frumkvæði að enn ít-
arlegri upplýsingamiðlun til íbúa
sinna.
„Taka frumkvæði!“ Hvernig er
hægt að vera frumkvöðull í ein-
hverju sem er nú þegar til og í
notkun nánast hvert sem litið er?
Allt of miklum tíma og fé hefur
verið eytt í að finna upp hjólið í
gegnum ómarkvissar tilrauna-
smiðjur sem hafa ekki skilað
neinu sem ekki er nú þegar til. En
mjög hefur verið gumað af ímynd-
uðum árangri.
Ævintýramennska og
oflátungsháttur blinda sýn
Stafrænar lausnir eru fram-
tíðin, um það er ekki deilt, en
meirihlutinn hefur látið plata sig í
þessum málum. Stafræn ævin-
týramennska hefur blindað þeim
sýn. Í stað þess að útvista hug-
búnaðarþróun og halda eftir innri
tölvuþjónustu við notendur sem
og annarri grunnþjónustu er farin
þveröfug leið. Búið er að eyða
hundruðum milljóna í erlenda og
innlenda ráðgjöf sem hvergi er
hægt að sjá að hafi skilað sér
beint til borgarbúa. Þetta á sér
vart hliðstæðu í opinberri stjórn-
sýslu. Ráðnir hafa verið tugir sér-
fræðinga á ýmsum sviðum, stærra
húsnæði tekið á leigu og stórum
upphæðum eytt í uppfærslur á
búnaði og aðstöðu eins sviðs.
Þannig er með ýmis önnur staf-
ræn verkefni sem virðast föst á
tilraunastigi þótt tilbúnar lausnir
sé að finna allt um kring, hjá bæði
einkafyrirtækjum og hinu op-
inbera. Hér má nefna „Stafrænt
Ísland“ sem býður sveitarfélögum
upp á samvinnu og samstarf. Á
island.is eru 240 Mínar síður.
Fulltrúi Flokks fólksins hefur
lengi gagnrýnt verklag borg-
arinnar og þessa aðferðafræði.
Fleiri aðilar, eins og Samtök iðn-
aðarins, hafa stigið fram með sam-
bærilega gagnrýni.
Kannski er ekki að undra að
einhverjir séu farnir að telja niður
þetta kjörtímabil í þeirri von að
nýr meirihluti breyti forgangs-
röðun verkefna í þágu þjónustu
við fólk, börn, öryrkja og eldri
borgara. Miklu fjármagni hefur
verið eytt í óþarfa og hreina vit-
leysu. Sumum óheillavænlegum
ákvörðunum meirihlutans verður
ekki snúið við.
Eftir Kolbrúnu
Baldursdóttur
»Miklu fjármagni
hefur verið eytt
í óþarfa og hreina
vitleysu. Sumum
óheillavænlegum
ákvörðunum meirihlut-
ans verður ekki snúið
við. Skaðinn er skeður.
Kolbrún
Baldursdóttir
Höfundur er oddviti Flokks fólksins
í borgarstjórn Reykjavíkur.
kolbrun.baldursdottir@reykjavik.is
Byrjað að telja nið-
ur til næstu borgar-
stjórnarkosninga
Forystufólk Við-
reisnar talar oft fyrir
frjálsum viðskiptum.
Skrifar um það greinar
í blöð. Það er því fróð-
legt að skoða hvernig
Viðreisn vinnur á þeim
eina stað sem flokk-
urinn er við völd: Í
Reykjavíkurborg. Þar
á bæ reka menn sína
eigin malbikunarstöð
sem stefnir nú á að
gera strandhögg í Hafnarfirði.
Borgin kaupir malbik af malbik-
unarstöðinni Höfða, sem er í eigu
borgarinnar sjálfrar. Þá hefur
Reykjavíkurborg orðið uppvís að
ólögmætum innkaupum þar sem
borgin hefur keypt led-ljós af eigin
félagi fyrir marga milljarða króna.
Fyrr á árinu féll úrskurður um
ólögleg kaup borgarinnar á raf-
magni af eigin félagi. Og nú er
borgin að innvista hugbúnaðar-
þróun fyrir marga milljarða þvert á
nútímahugmyndir um hvað tilheyri
rekstri sveitarfélaga.
Borgin er að ráða til
sín fjölda starfs-
manna til að þróa
hugbúnað og er því í
beinni samkeppni við
sprotafyrirtæki um
starfsfólk á markaði.
Borgarstjórnarmeiri-
hlutinn sem var reist-
ur við af Viðreisn
felldi á þriðjudag til-
lögu um að bjóða út að
fullu þetta verk. Í
staðinn er borgin að
byggja upp hugbúnaðarhús. Þetta
er þvert á innkaupastefnu borgar-
innar, samanber 6. og 7. grein. Þeg-
ar Samtök iðnaðarins gagnrýna
þetta ráðslag er gripið til ósanninda
um samráðsfundi sem ekki voru
haldnir.
Gallarnir við að kaupa af sjálfum
sér eru margir í þessu máli. Verk-
efnið er tröllvaxið og á að kosta 10
milljarða á þremur árum. Engin
mælanleg markmið liggja fyrir. Að
óbreyttu verður engum verkum
lokið fyrir lok kjörtímabilsins.
Hvergi kemur fram hvað ávinnst
við þessa fjárfestingu eða hvenær.
Inngrip sem þessi bitna á frjáls-
um markaði og nýsköpunarfyrir-
tækjum. Það væri fróðlegt að heyra
hvað forsvarsmenn Viðreisnar á
landsvísu hafa að segja um þetta.
Myndu þeir vilja leggja til sams
konar vinnulag við Stafrænt Ísland,
verkefni sem ríkið hefur boðið út,
og ráða síðan ríkisstarfsmenn í
verkið?
Eftir Eyþór Arnalds » Gallarnir við að
kaupa af sjálfum sér
eru margir í þessu máli.
Verkefnið er tröllvaxið
og á að kosta 10 millj-
arða á þremur árum.
Engin mælanleg mark-
mið liggja fyrir.
Eyþór Arnalds
Höfundur er oddviti sjálfstæðis-
manna í borgarstjórn.
Kaupfélag í boði Viðreisnar
Nú þegar tekið er
að skyggja aftur þá
verður maður svo vel
var við það í ljósa-
skiptunum hversu
mikilvægt það er að
hafa góða götulýsingu.
Árið 2015 var tíma-
lengd götulýsingar
stytt í Reykjavík.
Þegar lýsingin var
stytt var það gert í
sparnaðarskini, nú er
hins vegar búið að LED-væða
töluvert magn af ljósastaurum.
Það breytir mjög miklu og dreg-
ur verulega úr kostnaði vegna
lýsingar. Því má auðveldlega
samhliða áframhaldandi aukinni
LED-væðingu lengja tíma götu-
lýsingar kvölds og morgna.
Kostnaður við það
að lengja aftur
tíma götulýsingar
verður því ekki
jafn mikill og áður.
Vegna þessa
óverulega kostn-
aðar væri því auð-
velt að lengja þann
tíma sem kveikt er
á lýsingu.
Góð götulýsing
er öryggisatriði
bæði fyrir gang-
angi, hjólandi og
þá sem akandi eru
og því er ekkert til fyrirstöðu að
samþykkja tillögu sjálfstæð-
ismanna sem lögð var til í janúar
árið 2019 í skipulags- og sam-
gönguráði að auka lýsingu
kvölds og morgna. Þeirri tillögu
hefur því miður ekki verið svar-
að og væri góður bragur á því að
taka hana til afgreiðslu núna og
auka við lýsinguna hjá okkur hér
í Reykjavík og auka þar með ör-
yggi okkar allra sem eru á ferð-
inni í ljósaskiptunum.
Eftir Valgerði
Sigurðardóttur »Kostnaður við það
að lengja aftur tíma
götulýsingar verður því
ekki jafn mikill og áður.
Vegna þessa óverulega
kostnaðar væri því
auðvelt að lengja
þann tíma sem
kveikt er á lýsingu.
Valgerður
Sigurðardóttir
Höfundur er borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins.
valgerdur.sigurdardottir@reykjavik.is
Aukum tímalengd
götulýsingar í Reykjavík
Reykjavík hyggst
ráðast í stafræna
umbreytingu á þjón-
ustu borgarinnar.
Verkefnið er sann-
arlega mikilvægt
framfaraskref en út-
færsluna þarf að
vanda. Sú óútfærða
ákvörðun meirihluta
borgarstjórnar að
verja 10 milljörðum
af opinberu fé í verkefnið til
næstu þriggja ára vekur áhyggj-
ur. Ráðstöfun fjármuna virðist
óljós og áform um útvistun tak-
mörkuð. Samhliða er fyrirhugað
að ráða tugi sérfræðinga á borg-
arkontórinn. Er nema von manni
svelgist á morgunkaffinu?
Snemma árs lýsti undirrituð
áhyggjum af útfærslu borg-
arinnar á umbreytingunni. Við
skriflegri fyrirspurn bárust þau
svör að verkáætlun kallaði á 60-
80 ársverk. Stafræna umbreyt-
ingin myndi byggja á gríðarlegri
fjölgun opinberra starfa og tak-
markaðri útvistun verkefna. Sam-
töl við hagaðila og hagsmuna-
samtök sýndu glöggt að
áhyggjurnar voru útbreiddar.
Skortur á tækni-
menntuðu fólki hefur
verið viðvarandi
vandamál hérlendis.
Hlutfall þeirra sem
ljúka námi í raunvís-
indum, tæknigrein-
um, verkfræði og
stærðfræði er lægra
hérlendis en í ná-
grannalöndum. Hug-
búnaðarfyrirtæki eru
í harðri samkeppni
um tæknimenntaða
sérfræðinga. Það
skýtur því skökku við að Reykja-
víkurborg hyggist nú byggja upp
eitt stærsta hugbúnaðarhús
landsins – og ráðast í beina sam-
keppni við einkaaðila um mikil-
væga sérþekkingu.
Sjálfstæðismenn hafa þegar
lagt fram tillögu um útboð allra
þátta stafrænnar þróunar. Til-
lagan hlaut neikvæða afgreiðslu
en umræðan sýndi glöggt þann
skýra áherslumun sem birtist
milli sjálfstæðismanna og meiri-
hlutaflokkanna – ekki síst hvað
varðar meðför almannafjár, út-
vistun verkefna, samkeppnissjón-
armið og aðhald í opinberum
rekstri.
Það er áhyggjuefni þegar hið
opinbera fyrirhugar að reisa
stærsta hugbúnaðarhús landsins
og ráðast í beina samkeppni við
atvinnulíf um takmarkaða sér-
þekkingu. Stafræn umbreyting er
sannarlega mikilvægt framfara-
skref á tímum fjórðu iðnbylting-
arinnar. Þó er umhugsunarvert
hvernig opinberum fjármunum
verður varið og hversu litlu er
fyrirhugað að útvista. Hér þarf
aukið aðhald og áherslubreyt-
ingar.
Útvistun eða innvistun?
Eftir Hildi
Björnsdóttur » Það er áhyggjuefni
þegar hið opinbera
reisir stærsta hugbún-
aðarhús landsins og
ræðst í beina sam-
keppni við atvinnulíf
um takmarkaða sér-
þekkingu. Er það um-
hugsunarvert hvernig
opinberum fjármunum
verður varið.
Hildur Björnsdóttir
Höfundur er borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokks.
hildurb@reykjavik.is