Strandapósturinn - 01.06.2020, Side 103

102
og aftur. Sögurnar sem tengjast landslaginu sýna samfélagslega ábyrgð
og meðvitund um þetta félagslega óréttlæti og örnefnin sjálf bera með sér
áminningar um þessar sögur. Sögurnar og örnefnin eru þannig minnis-
varðar um þá þjáningu sem fylgir því þegar þeir sem hafa völd og auð
uppfylla ekki félagslegar skyldur sínar.
Sérstaklega dapurlegt er að í mörgum þessara sagna er þeim sem gerist
sekur um óréttlætið ekki refsað. Það vantar oft hin maklegu málagjöld.
Þetta kemur þó stundum fram og þeir fá viðeigandi refsingu sem sýna yfir-
gang og misnota aðstöðu sína og völd. Og til að endalok greinarinnar séu
ekki of niðurdrepandi, enda ég með sögu þar sem fátæk kona er myrt af
ríkum manni, en á endanum næst loksins langþráð réttlæti.
Þessi saga hefst í kirkjugarðinum á Kaldrananesi. Stuttu eftir miðja
19. öld var þar jarðsett lík. Þegar gröfin var grafin upp fundu mennirnir
stóra kistu. Þessi líkkista var brotin og segir sagan að „í henni var ekki
annað en prjónuð karlmannsnærföt og rusl af tréspónum, en engar leifar
af líkinu, hvorki hár né tönn.“ Einn þeirra sem voru þarna viðstaddir var
Torfi Einars son frá Kleifum. Mennirnir spurðu nú hver ætti að vera graf-
inn þarna og að lokum fundu þeir gamlan mann sem vissi að þarna ætti að
hvíla Snorri nokkur frá Svanshóli í Bjarnarfirði. Hann lést 40 árum áður.
Hann var óvinsæll og enginn vildi nokkuð með hann hafa. Eitt sinn gerðist
það að fátæk kona var hjá Snorra eitt sumar og hvarf síðan um haustið.
Fólk taldi helst að hún hefði flúið.
Kirkjugarðurinn á Kaldrananesi og Kaldrananeskirkja. Ljósmynd: Jón Jónsson