Strandapósturinn - 01.06.2020, Side 111
110
Saurbæ og hef búið þar síðan. Á Kollsá var, þegar ég fæddist, stórt íbúðar-
hús sem byggt var árið 1924 yfir margt fólk, sem þar bjó. Fyrir var gamalt
hús sem var rifið og var nýja húsið byggt á grunni þess. Meðan á þessu
stóð og þar til flutt var inn í nýja húsið bjó fólkið í fjóshlöðunni þarna stutt
frá.
Afi minn Daníel, sem bjó þá á Kollsá, var húsasmiður og sá um að hús-
byggingin gengi hratt og vel, svo hægt væri að flytja inn fyrir veturinn.
Tómas langafi minn og Valdís Guðrún langamma mín bjuggu þá enn á
Kollsá. Þau eignuðust sjö börn og bjuggu sex þeirra um einhver árabil á
Kollsá, nema Jón Tómasson (kona hans hét Valgerður Helga) en þau bjuggu
lengi á Litlu-Hvalsá. Þessi börn og þeirra makar voru: Brandur og Stein-
unn Jóakimsdóttir, Daníel og Herdís Einarsdóttir frá Hróðnýjarstöðum,
Guðrún Valgerður og Þorkell Einarsson bróðir Herdísar, Sólveig og Helgi
Hannesson (föðurbróðir minn) frá Þurranesi, Valdimar sem bjó með lang-
ömmu eftir að langafi dó 1926, Herdís Gróa sem seinna bjó með Valdimari
og langömmu líka. Allir bjuggu í stóra húsinu, þar til Helgi byggði annað
hús fyrir sína fjölskyldu. Afi og Herdís amma mín fluttu til Reykjavíkur
1941 og þá tóku mamma og pabbi við búinu af þeim og bjuggu til ársins
1979. Þá fluttu þau til Borðeyrar og byggðu þar hús yfir sig.
Afi byggði steypt fjárhús og hlöðu, einnig fjóshlöðu og súrheysgryfju.
Fjárhús Valdimars og Helga voru hlaðin úr torfi og grjóti, fjósið sem var
sameiginlegt var steypt en hlaðan var úr torfi. Brandur átti torffjós og
hlöðu, steypt fjárhús, hesthús og hlöðu sem enn stendur og er nú sumar-
bústaður barnabarna þeirra Brands og Steinu. Einnig var torfskemma þar
niðurfrá með gryfju niður í gólfið þar sem súrmatur og saltkjöt geymdist
mjög vel. Norðan við íbúðarhúsið voru steyptir tveir kamrar ofan á gríðar-
stórri steyptri þró. Já, gott fólk, klósett er seinni tíma lúxus, og man ég
mjög vel þegar pabbi setti það upp í pínulitlu skoti í miðkjallaranum. Það
var mikill munur að þurfa ekki að fara út.
Herdís Brandsdóttir, systir langömmu, var einnig á Kollsá og átti sitt
herbergi. Hún hafði þá misst mann sinn, Sigurjón Jónsson ljósmyndara, en
áður höfðu þau hjón misst einkason sinn vorið sem hann átti að fermast.
Hann hafði verið í skóla á Akureyri. Herdís var með nokkrar kindur í kofa
suður við kvíahlið og heyjaði móastykki fram með girðingunni og sá að
mestu sjálf um þessar skepnur sínar.